Uluslararası Homofobi, Bifobi ve Transfobi Karşıtı Gün (IDAHOBIT), 2004’te konuşulmaya başlandı. Bir yıl süren kampanyalar ve etkili çalışmalar sonucunda ise ilk kez 2005’te çeşitli etkinliklerle duyuruldu. O tarihten bu yana da her yıl, 17 Mayıs günü, LGBTİ+ların maruz bırakıldığı ayrımcılık ve şiddete karşı tüm dünyanın dikkatini çekmek üzere özel bir gün olarak kutlanıyor.  

Şu an IDAHOBIT (International Day Against Homofobia Bifobia and Transfobia) olarak anılan gün, 2009’a kadar Homofobi Karşıtı Gün olarak biliniyordu. 2009’da Transfobi de isme eklendi ve o sene özellikle transfobi üzerine çalışmalar yürütüldü.  Son olarak 2015’te Bifobi, kampanya çalışmalarına ve de günün ismine eklenince, IDAHOBIT bizim şimdi kullandığımız halini aldı. İnsanların, cinsiyet kimlikleri ve cinsel yönelimleri nedeniyle halen ayrımcılığa uğradıkları günümüzde, dünyada resmi olarak tanmış böyle bir gün olması ve bu hareketin giderek büyümesi, güçlenmesi gerçekten umut verici.  

Aslında bu hikayede, 17 Mayıs başka bir özel güne gönderme niteliği de taşıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 17 Mayıs 1990 tarihinde eşcinselliği psikolojik rahatsızlıklar listesinden çıkarmıştı. IDAHOBIT ile hem tüm dünyadaki LGBTİ+’ların maruz bırakıldığı ayrımcılığa dikkat çekiliyor hem de LGBTİ+ hakları tarihinde önemli bir yeri olan 17 Mayıs kutlanıyor. Böylece insan haklarının, eşitliğin ve özgürlüğün hepimiz için olduğunu hatırlıyor ve hatırlatıyoruz; çünkü cinsiyet kimlikleri, beyanlar ya da cinsel yönelimler fark etmeksizin hepimiz insanız. Hepimiz onurlu bir hayatı ve korkmadan yaşamayı hak ediyoruz. 

Her sene 17 Mayıs için küresel bir tema seçiliyor. Bu senenin teması “Sessizliği Bozmak” olarak belirlendi. Son zamanlarda yaşananlara bakıldığında, bu senenin teması, daha da önem kazanıyor. Türkiye’de ve bazı başka ülkelerde küresel pandemi bahane edilerek LGBTİ+lar ayrımcılığa maruz bırakılıyor, hakları ellerinden alınmak isteniyor. Geldiğimiz bu durum elbette bir anda olmadı. Bir süredir devam eden planlı bir karalama sürecinin dünyanın içinde bulunduğu kriz ortamıyla harmanlanarak arttırılmış hali. Oysa her türlü ayrımcılığa karşı haklarımız, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ve diğer birçok uluslararası anlaşmayla güvence altına alındı. Hükümetler de üzerlerine düşeni yaparak yükselen ayrımcılığa karşı mücadele etmeli ve gerekli tedbirleri almalıdır. Karşı çıkılmayan hatta yer yer hükümetler tarafından desteklenen homofobik, bifobik ve transfobik ifadelerin, fiziksel tehdit ve saldırıları artırabileceği yönünde ciddi endişeler var. Türkiye’de yaşanan son olaylar, bu bağlamda, bize sessiz kalmamızın da bir taraf gibi anlaşılabildiğini gösterdi. O yüzden bu sene sessizliğimizi bozmak için, hatta olabildiğince ses çıkarmak için güzel bir fırsat. 

Uluslararası Af Örgütü olarak, biz de bu sene 5.sini kutladığımız ve artık IDAHOBIT çerçevesinde gelenekselleşen Fobini Uçur’u düzenliyoruz. İlk olarak 2016’da İstanbul Aktivist grubumuz tarafından bulunan bu isim, fobilerin uçup gökyüzünün mavisine karışması için herkesi davet ettiğimiz bir uçurtma şenliğine dönüştü. Yıllar içinde bazı LGBTİ+ örgütleriyle beraber Türkiye’nin çeşitli illerinde bir araya gelerek uçurtmalarımız gökyüzünde salınırken fobilerimizi de havaya bıraktık. Parklarda sahillerde insanlarla buluştuk, konuştuk, eğlendik. 

Bu sene pandemi nedeniyle dışarı çıkmak mümkün olmayınca, o zaman fobilerimizi dijital ortamlarda uçururuz dedik. Hem sosyal medyada eğlenceli filtrelerle hem de bazı mecralardaki interaktif çalışmalarımızla yine herkesi fobilerini uçurmaya davet etmekten geri durmadık. Şartlar değişebilir ancak bir şeyden çok eminiz, ne olursa olsun hak arayışı ve hak mücadelesi devam eder. Her zaman haklarımızı savunmak için yeni yollar ve yeni çözümler vardır. 

Eğer sen de bu coşkumuza katılmak istersen, resmi Instagram hesabımızdan veya cep telefonundan bu linke tıklayarak hazırladığımız “Fobini Uçur” filtresine erişebilirsin. Fobiler uçsun diye rengarenk uçurtmanı gökyüzüne bırakabilir veya yüzünü gökkuşağına boyayabilirsin. İstersen Twitter’da bizi takip ederek “Renkler, Farklılıklar ve Birliktelikler: LGBTİ+ Bayraklarına Genel bir Bakış” gibi birçok içeriği, açıklamayı ya da çağrıyı bulabilirsin. 

Hep birlikte bir kez daha 17 Mayıs Homofobi, Bifobi Transfobi Karşıtı Gün kutlu olsun diyelim! 

Haydi aşk, özgürlük ve eşitlik için bir adım at, bize katıl! #FobiniUcur