• Hükümetin son dakikada aldığı kararla tecavüzle ilgili yasa taslağı mecliste oylamaya sunulacak.
• Yunanistan, 31 Avrupa ülkesi arasında rıza olmadan cinsel ilişkiyi tecavüz olarak tanımlayan dokuzuncu ülke olacak.
• Yasa taslağının öğleden sonra meclisten geçmesi bekleniyor.

Yunanistan hükümeti bugün son dakikada aldığı bir kararla, rıza olmadan cinsel ilişkinin tecavüz olarak tanımlanacağı ceza kanunu değişikliğini meclisin onayına sunacak. Konu hakkında bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Yunanistan Kampanyacısı Eirini Gaitanou şunları söyledi:

“Bu karar yalnızca bugünlere gelmek için uzun zamandır zorlu bir mücadele yürüten aktivistler için değil, Yunanistan’daki tüm kadınlar için tarihi bir zaferdir. Yeni yasa, rıza olmadan cinsel ilişkinin tecavüz olduğunu nihayet kabul ediyor ve ilgili suçun tecavüz olarak tanımlanması için fiziksel şiddete başvurulmasının şart olmadığını açıkça ortaya koyuyor.”

“Şimdi sıra, tecavüzden hayatta kalanların adalete erişiminin kolaylaştırılması için, ceza adalet sisteminin bir parçası olan herkese, bu yasa değişikliğinin nasıl uygulanacağı konusunda açık talimatlar verilmesinde” diyen Gaitanou, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Yunanistan’ın Avrupa’da rıza olmadan cinsel ilişkiyi tecavüz olarak tanımlayan sadece dokuzuncu ülke olacak olması inanılır gibi değil. Yine de hükümetin bugün son dakikada kararını değiştirmesi değişimin mümkün olduğunu gösteriyor. Bu durum, hangi ülkede olursa olsun rızayı temel alan yasalar çıkartılması için mücadele eden herkese umut vermelidir.”

ARKA PLAN

Bugün değiştirilen yasanın taslak hali, rıza olmadan cinsel ilişkinin tecavüz olduğuna ilişkin basit gerçeği kabul etmiyordu. Ayrıca tecavüzün kabul edilmesi için fiziksel şiddete başvurulmasını şart koşan taslak, tecavüzle ilgili yasal tanımı daha da sınırlandırabilirdi.

Yunanistan’ın yaklaşık bir yıl önce, 18 Haziran 2018’de, imzaladığı İstanbul Sözleşmesi gereğince tecavüz ve cinsellikle ilgili rızaya dayalı olmayan diğer tüm fiillerin cezai suç kapsamında değerlendirilmesi gerekiyor.

Tecavüze uğrayan kişinin fiziksel olarak direnmediği takdirde rıza gösterdiğine ilişkin yasalarda ve uygulamada başvurulan varsayım son derece sorunludur. Uzmanlar, “istemsiz felç” ve “donup kalma” tepkilerinin, cinsel saldırıya uğrayan kişilerin çok sıklıkla verdiği fizyolojik ve psikolojik tepkiler olduğunu açıklamıştır.

Rıza yerine direnme ve şiddete odaklanan bu yaklaşım, tecavüzün bildirilmemesiyle sonuçlanıyor ve ayrıca cinsel şiddetle ilgili genel farkındalığı da olumsuz etkiliyor. Üstelik bu iki konu, tecavüzün engellenmesi ve cezasızlığın sona erdirilmesinde büyük önem taşıyor.

Yasalarda değişiklik yapılması tek başına tecavüzlerin bir daha yaşanmamasını sağlayamayabilir. Ancak yasa değişikliği yapmak adalete erişimi kolaylaştıracağı ve tecavüzün ne olduğuyla ilgili genel tavrı etkileyeceği için önemli bir adımdır.

Yunanistan hükümeti yakın zamanda tecavüzün yasal tanımının nasıl olması gerektiğiyle ilgili bir kamuoyu araştırması yaptırdı. Uluslararası Af Örgütü, Yunanistan hükümetine bu konudaki tespitlerini bildirmiş ve tecavüzün rızanın yokluğu temelinde tanımlanmasını sağlamak için 336. Maddede değişiklik yapılması çağrısında bulunmuştu.