Uluslararası Af Örgütü, İstanbul Valiliği’nin son anda yaptığı açıklama ile 1 Temmuz Pazar günü LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nün gerçekleşmesine izin verilmeyeceğini duyurması üzerine acil eylem kampanyası başlattı.

Af Örgütü, yetkililere çağrıda bulunarak, LGBTİ+’ların kendilerini özgürce ifade edebildikleri en önemli alanlardan biri olan Onur Yürüyüşü’nün hukuka ayrkırı olarak engellenmemesini, aksine gerçekleşmesinin güvence altına alınmasını talep ediyor.

Kampanyada, Türkiye’deki LGBTİ+’lara yönelik ayrımcı baskıların her geçen gün arttığı ancak buna karşı LGBTİ+’ların ve destekleyenlerin de direniş gösterdiği belirtiliyor. Af Örgütü Mayıs ayında Ankara’da LGBTİ+ temalı tüm etkinliklerin yasaklanmasına rağmen yürüyüş düzenlemek isteyen Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğrencileri ile birlikte kampanya başlatarak yasakların kaldırılması için çağrıda bulunmuştu. Öğrenciler, Ankara Valiliği ve Rektörlüğün yasaklarına rağmen ODTÜ kampüsünde gökkuşağı bayrağı altında yürümeyi başardı. Ayrıca, 10 Haziran günü 6. İzmir Onur Yürüyüşü hiçbir engellemeyle karşılaşmadan yüzlerce insanın katılımı ile gerçekleşmişti.

Af Örgütü, LGBTİ+’ların ifade ve toplanma özgürlüğünün korunması için yürüttüğü bu kampanyada Onur Yürüyüşleri’nin son dört yıldır yasaklanmasının hukuka aykırı olduğunu ve derhal bu yasakların kaldırılması gerektiğini belirtiyor. Uluslararası Lezbiyen ve Gey Birliği Avrupa Şubesi (ILGA-Europe), All Out ve Uluslararası Af Örgütü geçtiğimiz günlerde ortak bir basın açıklaması yaptı ve dünyanın her yerinde insanların Türkiye’de tüm zorluklara rağmen insan haklarının korunması ve eşitlik için yürümek isteyen LGBTİ+ aktivistleri ve ortaklarıyla dayanışma içinde olduklarını belirtti.

İstanbul’da LGBTİ+ Onur Yürüyüşü ilk olarak 2003’te düzenlendi ve bu yürüyüşe yaklaşık 40 LGBTİ+ aktivisti katıldı. Zamanla LGBTİ+ hak mücadelesinin güçlenmesi ve görünürlülük kazanması ile her yıl düzenlenen Onur Yürüyüşü en son 2014 yılında herhangi bir engellenme olmaksızın yapıldı ve İstiklal Caddesi’ndeki yürüyüşe yaklaşık 90.000 kişi coşku ile katılarak LGBTİ+ hakları için yürüdü.

Ancak 2015 yılında İstanbul Onur Yürüyüşü’nün gerçekleşmesi, yürüyüşten önceki haftalarda Onur Yürüyüşü temsilcileri ile yetkililer arasındaki görüşmelere rağmen engellendi. Polis biber gazı, tazyikli su, biber gazlı plastik top mermilerin kullanımı da dâhil olmak üzere barışçıl yürüyüşçülere yönelik aşırı ve gereksiz güç kullanarak onlarca aktivisti gözaltına aldı. Yine aynı şekilde, Türkiye yetkililerinin homofobik ve transfobik söylemlerine ve cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı ayrımcılığı kanunlarla yasaklamayı reddetmelerine rağmen 2016 ve 2017’de yıllarında da yürüyüş düzenlemek isteyen LGBTİ+ aktivistlerine ve ortaklarına karşı güç kullanıldı ve grupların yürüyüşleri Valilik yasaklarıyla engellendi.

Barışçıl toplanma hakkı devlete, yeterli güvenlik önlemlerini almak da dâhil olmak üzere belirli yükümlülükler getiriyor. Bu kapsamda, barışçıl toplanmaların gerçekleşmesini güvence altına almak yetkililerin görevi olarak değerlendiriliyor. Uluslararası Af Örgütü, yetkilileri, barışçıl olarak düzenlenen LGBTİ+ Onur Yürüyüşü’nün hiçbir engelleme olmadan gerçekleşmesini güvence altına alma çağrısını bu yıl da yineliyor.