Suudi Arabistan: Netflix’e sansür uygulanması, ifade özgürlüğüne yönelik baskıların en son kanıtı

Netflix, Suudi Arabistan’da yayınlanan bir komedi programının bir bölümünü, Krallık yetkililerinin şikayeti üzerine yayından kaldırdı. Yetkililer, bölümün siber suçlar yasalarını ihlal ettiğini öne sürdü. Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu Kampanyalar Direktörü Samah Hadid konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Suudi Arabistan’ın siber suçlarla ilgili bir yasayı kullanarak Netflix’i sansürlemesi şaşırtıcı değil. Bu durum, Krallık’ta ifade özgürlüğüne yönelik sonu gelmeyen baskıların bir diğer kanıtıdır.”

“Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ın Temmuz 2017’de iktidara gelmesinden bu yana önde gelen çok sayıda insan hakları savunucusu, aktivist ve muhalif yalnızca ifade özgürlüğü hakkını kullandığı için keyfi olarak gözaltına alındı veya uzun süreli hapis cezalarına mahkum edildi.”

“Daha önce de siber suçlarla mücadele yasalarını muhalifleri susturmak için kullanan yetkililer, Suudi Arabistan’da sesini yükseltme cesareti gösterenler için bir korku iklimi yarattı” diyen Hadid, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Netflix, Suudi Arabistan yetkililerinin taleplerine boyun eğerek, Krallık’ın ‘ifade özgürlüğüne sıfır tolerans’ politikasını güçlendirme tehlikesi yaratıyor. Ayrıca, insanların bilgiye özgürce erişim hakkını yok sayan yetkililere destek veren konumuna düşüyor.”

Arka Plan

Netflix, Suudi yetkilileri eleştiren Patriot Act isimli komedi programının bir bölümünü yetkililerin şikayeti üzerine Suudi Arabistan’da yayından kaldırdı. Amerikalı komedyen Hasan Minhaj, Cemal Kaşıkçı cinayetinden ve Suudi Arabistan’ın İstanbul’daki başkonsolosluğu içinde olanlarla ilgili açıklamalarından bahsettiği konuşmasında Suudi Veliaht Prens Muhammed Bin Selman’ı eleştiriyordu. Cemal Kaşıkçı Ekim 2018’de zorla kaybedilmiş ve öldürülmüştü. Suudi haberleşme denetim yetkilisi, “Kamu düzenini, dini değerleri, kamu ahlakını ve gizliliği ihlal eden materyallerin bilgi ağı veya bilgisayarlar aracılığıyla üretimi, hazırlanması, yayınlanması ve saklanması”nı suç olarak tanımlayan ve bu suç için beş yıla kadar hapis cezası ile para cezası öngören siber suçlar yasasına atıfta bulundu.

Netflix ise konu hakkında yaptığı açıklamada, “Dünyanın her yerinde sanatsal özgürlüğü güçlü biçimde destekliyoruz. Söz konusu bölümü, geçerli bir yasal talep almamız üzerine ve yerel yasalara uymakamacıyla Suudi Arabistan’da yayından kaldırdık” dedi.