Suudi Arabistan Başsavcısı, yürüttükleri soruşturmanın bulgularına göre gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda çıkan yumruklu kavga sonucunda öldüğünü açıkladı. Bunun üzerine bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu Kampanyalar Direktörü Samah Hadid, 

“Cemal Kaşıkçı’nın konsolosluk binasında öldüğünü doğrulayan bu korkunç haberlerden ötürü büyük bir şok ve üzüntü yaşıyoruz. Suudi Arabistan yetkililerinin Kaşıkçı’nın konsolosluğun içinde çıkan yumruklu kavga sonucunda öldüğünü öne süren soruşturma bulguları güvenilir değil ve Suudi Arabistan’ın insan haklarıyla ilgili sicilinin yeni bir dip noktaya ulaştığını gösteriyor” dedi. Hadid, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Suudi Arabistan yetkililerine Cemal Kaşıkçı’nın bedenini derhal ortaya çıkarma çağrısında bulunuyoruz. Böylece, Kaşıkçı’nın bedenine bağımsız uzmanlar tarafından uluslararası standartlara uygun bir otopsi yapılabilir. Ayrıca Suudi Arabistan yetkilileri, Kaşıkçı’nın hangi koşullarda öldüğünün belirlenmesi ve bağımsız bir soruşturma yürütülmesi için öldürülmesine dair tüm kanıtları paylaşmalıdır.”

“Türkiye hükümeti, BM Genel Sekreteri’nden, Kaşıkçı’nın ölümüne ve hangi koşullar altında öldürüldüğüne ilişkin acilen soruşturma başlatmasını talep etmelidir. Ailesi ve dünya kamuoyu, Kaşıkçı’nın başına ne geldiğini eksiksiz biçimde öğrenmeyi hak ediyor. Sorumlular, rütbeleri veya statüleri her ne olursa olsun adalet önüne çıkarılmalıdır.”

“Bağımsız bir soruşturma, Kaşıkçı’nın hangi koşullarda öldürüldüğünü örtbas etmek istediği anlaşılan Suudilerin veya Riyad’la kazançlı silah anlaşmalarını ve diğer iş bağlantılarını korumak için konuyu hasır altı etmek isteyen diğer hükümetlerin girişimlerini engelleyecek en önemli güvencedir” diyen Samah Hadid, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Konsolosluk sınırları içinde gerçekleştirilen bu korkunç cinayet, yargısız infaz kapsamına girer. Kaşıkçı’nın öldürülmesi, Suudi Arabistan’ın dünyanın her yerindeki büyükelçiliklerini ve konsolosluklarını yargılanmaktan kaçınabileceği güvenli bölgeler olarak kullanıp, hiçbir ceza almadan hareket edebileceği fikrini güçlendiriyor ve bu şekilde dünyanın çeşitli yerlerindeki Suudi Arabistanlı insan hakları savunucuları, gazeteciler ve muhalifler arasında şok dalgası yayıyor.”

Arka Plan

Uluslararası uzmanların oluşturduğu kurullar, olası işkence ve yargısız infaz vakalarının insan hakları hukuku ve standartlarına uygun bir biçimde soruşturulması için ayrıntılı profesyonel prosedürler geliştirmiştir. Birleşmiş Milletler Hukuk Dışı, Keyfi ve Yargısız İnfazların Önlenmesine ve Soruşturulmasına İlişkin El Kılavuzu (Minnesota Protokolü) ve İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı, Aşağılayıcı Muamele veya Cezaların Etkili Biçimde Soruşturulması ve. Belgelendirilmesi için El Kılavuzu (İstanbul Protokolü) söz konusu prosedürler arasındadır.

Suudi Arabistan Başsavcısı’nın bugün açıkladığı soruşturma bulguları sonrasında Kral Selman, Kraliyet Divanı Müsteşarı Suud el-Kahtani ve Suudi Arabistan Genel İstihbarat Başkan Yardımcısı Ahmed Assiri’nin de aralarında bulunduğu çok sayıda üst düzey yetkilinin ve memurun görevine son veren kraliyet kararnameleri çıkardı. Başsavcılık, Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgili olarak gözaltına alınan 18 Suudi Arabistan vatandaşına yönelik soruşturmayı sürdürüyor.