BM Genel Kurulu 21 Temmuz’da Rusya’nın, BM’nin kuzeybatı Suriye’ye sınır ötesi yardım ulaştırmaya bir yıl daha devam etmesini sağlayacak Güvenlik Konseyi kararını veto etmesini görüşmek üzere toplanacak.

Toplantı öncesinde bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard şunları ifade etti:

“Üye devletler, hayati öneme sahip insani konuların BM Güvenlik Konseyi’nde siyasi bir pazarlık kozu olarak istismar edilmesine izin vermemelidir. Bu toplantı, BM Genel Kurulu’nun, insani yardıma en çok ihtiyaç duyan insanları ödün vermeksizin korumak yönünde sorumluluk almasının başlangıcı olmalıdır. Genel Kurul şunu kesin surette ortaya koymalı: Uluslararası hukuk açık ve net; ihtiyaç sahiplerine insani yardım ulaştırmak için Güvenlik Konseyi iznine gerek olmamalı.”

“Suriye hükümeti ve Rusya’nın veto yetkisi, kuzeybatı Suriye’de insani yardıma ihtiyaç duyan milyonlarca sivile yardım sağlanmasını engellememeli; zira bu, sivillerin yaşam hakkının, barınma, su ve hijyen koşulları dahil olmak üzere yeterli yaşam standardı hakkının ve sağlık hakkının ihlali kapsamına girer” diyen Callamard sözlerini şöyle sonlandırdı:

“BM Genel Kurulu ve diğer aktörler arkalarına yaslanıp milyonlarca kişinin insani yardım erişimini kaybetme riski altına girmesini bekleyemez. Ayrıca, Rusya hükümetinin veto yetkisini bir kez daha, bu önemli sınır geçişini Ocak ayında süresi dolduğunda nihayet kapatmak için kötüye kullanmayacağından da emin olamazlar. Hayat kurtarıcı yardımların, ihtiyacı olan Suriyelilere ulaştırılmasına devam edilmesini garanti etmek için ellerinden geleni yapmak zorundalar.”

Arka Plan

Rusya 8 Temmuz’da, BM’nin Suriye’ye, Suriye hükümetinin izni olmadan sınır ötesi yardım ulaştırmasına izin verecek BM Güvenlik Konseyi kararını veto etti.

12 Temmuz’da, Güvenlik Konseyi üyeleri, sınır ötesi görev süresinin dolmasının ardından yapılan bir son dakika anlaşmasıyla Rusya’nın talebine boyun eğdi ve Bab El-Hava sınır kapısının yalnızca altı ay daha açık kalmasını öngören kararı onayladı.

76/262 Sayılı Karar uyarınca, Genel Kurul Başkanı, Perşembe günü tüm BM üyeleriyle veto edilen kararı tartışmak üzere genel kurulu toplantıya çağırdı.

Uluslararası hukuk gereğince, çatışmaların hiçbir tarafı, doğası gereği tarafsız ve insani olan yardım faaliyetlerini gerçekleştirme tekliflerini keyfi olarak geri çeviremez. Sınır ötesi insani yardımlar buna dahildir. Aksine, taraflar, insani yardımların ihtiyaç duyan sivillere ulaştırılmasını kolaylaştırmalıdır. Yardım malzemelerinin ulaşmasını engellemek gibi yollarla sivilleri açlığa mahkum etmeyi bir savaş taktiği olarak kullanmak savaş suçudur.

BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nin görevlendirdiği uzman rehberliği, (bir devletin, sivil nüfusunun bir kısmına hayat kurtarıcı yardımların ulaştırılmasını keyfi olarak engellediği durumlar gibi) istisnai durumlarda, uluslararası örgütlerin, çatışmanın taraflarının rızası olmaksızın insanlara hayat kurtarıcı malzemeleri ulaştırmak üzere geçici olarak insani yardım faaliyetleri yürütebileceğini belirtir. Benzeri tedbirlere, başka bir alternatif bulunmadığında ve bu tedbirleri almak, rıza göstermeyen devletin toprak bütünlüğünü ciddi ölçüde ihlal etmediğinde izin verilir.