• Uluslararası Af Örgütü’nün araştırması uluslararası insancıl hukuk ihlallerini doğruluyor
• Rusya’nın saldırıları savaş suçu teşkil edebilir
• Rusya’nın hassas güdümlü silahlar kullandığı iddiası doğru değil

Uluslararası Af Örgütü, belgelediği üç olayın üzerine yaptığı açıklamada Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında sivil bölgelere ve koruma altında olan hastane gibi yapılara gelişigüzel saldırılarda bulunduğunu açıkladı. Belgelenen olaylarda en az altı sivilin hayatını kaybetti ve en az 12 sivil yaralandı. Gelişigüzel saldırılar uluslararası insancıl hukukun (savaş hukuku) ihlalidir ve savaş suçudur.

Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnes Callamard, “Rusya ordusu yoğun nüfuslu bölgelerde balistik füzeler ve geniş alanları etkileyen diğer patlayıcı silahları kullanarak, sivillerin yaşamını açık şekilde hiçe saymıştır. Bu saldırılardan bazıları savaş suçu teşkil edebilir. Yalnızca hassas güdümlü silahlar kullandığına dair yanlış iddiada bulunan Rusya hükümeti bu saldırıların sorumluluğunu üstlenmelidir.” dedi.

Callamard sözlerini şöyle sürdürdü, “Rusya birlikleri savaş hukukunu ihlal eden, gelişigüzel saldırılar yürütmeye derhal son vermelidir. Sivillerin ölümüne ve yaralanmasına neden olan balistik füzeler ve hedef hassasiyeti olmayan diğer patlayıcı silahların kullanımına devam edilmesi mazur görülemez.”

Gelişigüzel saldırılar

Uluslararası Af Örgütü Kanıt Laboratuvarı, fotoğraf video ve uydu görüntülerini içeren dijital deliler üzerinden, 24 Şubat tarihinde Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk saatlerinde yürüttüğü üç saldırıyı analiz etti. Bu saldırılar Vuhledar, Harkiv ve Uman kentlerine gerçekleştirdi.

Uluslararası Af Örgütü’nün belgelediği en ölümcül saldırı, Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk’te Vuhledar bölgesindeki bir hastanenin yakınına yerel saatle 10.30’da yapıldı. Hastane yakınına isabet eden balistik füze saldırısı sonucu dört sivil hayatını kaybetti ve 10 sivil yaralandı. Uluslararası Af Örgütü araştırmacılarına konuşan yerel bir kaynak, iki kadın ve iki erkeğin hayatını kaybettiğini, yaralananlar arasında ise altı sağlık çalışanının bulunduğunu söyledi. Bu saldırıda kullanılan silahın kalıntılarını fotoğraflar üzerinden inceleyen Uluslararası Af Örgütü’nün silah uzmanı saldırıda 9M79 Toçka balistik füzesinin kullanıldığını tespit etti. Hedef hassasiyeti düşük olan bu silahlar hedeflerini sıklıkla yarım kilometre veya daha fazla oranda ıskalar ve asla yerleşim bölgelerinde kullanılmamalıdır.

Diğer bir saldırı, Ukrayna’nın kuzeydoğusundaki Harkiv bölgesinde yerel saatle 08.00 civarında gerçekleştirildi. Muhtemel hedef yakınlardaki Chuhuiv Hava Üssü'ydü ancak bunun yerine Rusya tarafından ateşlenen silah bir apartmana çarparak en az bir sivil erkeğin ölümüne, iki sivil kadının yaralanmasına ve büyük bir yangın hasarına neden oldu. Apartmanlar arasında oluşan büyük krater, saldırıda kullanılan silahın büyük olasılıkla tek bir büyük füze veya roket olduğunu gösteriyor.

24 Şubat’ta Çerkası bölgesindeki Uman’da saat 07.00’de gerçekleştirilen saldırıda ise bir sivil erkeğin hayatını kaybettiği ve yakınında bulunan bir restorana da zarar verdiği görülüyor.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu acilen toplanmalı

Uluslararası Af Örgütü’nün Rusya kuvvetlerinin Ukrayna’daki askeri operasyonlarında gelişigüzel saldırılar gerçekleştirildiğini doğrulaması, uluslararası insancıl hukuk ve uluslararası insan hakları hukuku ihlalleri gerçekleştiğine dair reddedilemez bir kanıt sunuyor.

Bugün geç saatlerde Ukrayna’daki durumu görüşmek üzere toplanması planlanan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Rusya büyük olasılıkla diğer üye devletler tarafından teklif edilen kararları veto edecektir. Bu nedenle Uluslararası Af Örgütü, Bileşmiş Milletler Genel Kurulu’nu acil toplanmaya çağırmaktadır.

UAÖ Genel Sekreteri Agnes Callamard, “Eğer BM Güvenlik Konseyi kararları veto yoluyla felç edilirse, harekete geçmek tüm üye devletlerin görevidir” dedi.

Callamard sözlerini şöyle sürdürdü: