Uluslararası Af Örgütü, Orta Amerika'daki şiddet sarmalının yarattığı sonuçlarla ilgili bir rapor yayımladı. Raporda, Orta Amerika'daki hükümetler, El Salvador, Guatemala ve Honduras'ta binlerce insanın kaçmasına neden olan yaygın şiddet ve yüksek cinayet oranlarıyla mücadele etmeyerek mülteci krizinin derinleşmesini körüklüyor" denildi.

'Evim Evim Güzel Evim? Honduras, Guatemala ve El Salvador'un mülteci krizinin derinleşmesindeki rolü' başlıklı rapor, bu üç ülkenin insanları şiddetten nasıl koruyamadığını, Meksika ve ABD gibi ülkelerden sınırdışı edilenler için kapsamlı bir koruma planı oluşturamadığını ortaya koyuyor.

Konuyla ilgili konuşan Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Salil Shetty, "El Salvador, Guatemala ve Honduras hayatların feda edilebilir görüldüğü sanal savaş bölgeleri oldu. Milyonlar sürekli bir dehşet içinde, hangi çete üyeleri veya güvenlik kuvvetleri kendilerine veya sevdiklerine ne yapabilir diye düşünüyor. Bu milyonlar, dünyanın en az görünen mülteci krizlerinden birinin ön ayakları" dedi.  

Shetty sözlerine şöyle devam etti: Her ne kadar Meksika ve ABD gibi ülkeler Orta Amerikalı sığınmacıları ve mültecileri korumasa da, El Salvador, Guatemala ve Honduras'taki yetkililerin bu krizde kendi üzerine düşeni yapmasının, bu insanları evlerinden olmaya zorlayan sorunlarla başa çıkmak için adımlar atmasının tam zamanı."

Uluslararası Af Örgütü tarafından yapılan açıklamada, El Salvador'da son üç yılda öldürülme oranlarının dramatik bir şekilde yükseldiğine dikkat çekti. Bunun sebepleri arasında da rakip çetelerin bölgeler üzerinde hakimiyet sağlamak için birbirleriyle savaşması gösterildi.

Açıklamada, tıpkı El Salvador'da olduğu gibi Guatemala ve Honduras'ta da cinayet oranlarının dünyanın en yüksek seviyesinde olduğu ifade ediliyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre El Salvador savaş bölgeleri dışında dünyanın en ölümcül ülkelerinden biri ve 2015 yılında her 100 bin kişiden en az 108'i öldürüldü. Bu rakam Honduras'ta 63.75, Guatemala'da ise 34.99.

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şiddet en çok gençleri vuruyor, 2015 yılında bu üç ülkede öldürülenlerin yarısından fazlası 30 yaşının altında.

Genç erkekler genelde çetelere zoraki bir şekilde katılıyor, genç kadınlar ise bu çetecilerin 'kız arkadaşı' olmaya zorlanıyor ve sıklıkla cinsel istismara uğruyor.

Açıklamaya göre dükkan sahipleri ve otobüs şoförleri rutin bir şekilde gasp ediliyor ve çetelerin kontrol ettiği bölgelerde 'vergi' ödemek zorunda kalıyor.

Buna uymayanlar ise yazılı olmayan kurallara göre ya istismar ediliyor ya da öldürülüyor.

Ek olarak Orta Amerika'daki şiddetten kaçarak diğer ülkeleye sığınanlar, burada korumaya ulaşamıyor ve zaman zaman sınırdışı pratikleri ve 'geri itme'lerle karşı karşıya kalıyor.

Uluslararası Af Örgütü'ne göre durmak bilmeyen şiddet, Meksika, ABD ve diğer ülkelerde yaşayan Orta Amerika vatandaşlarının sığınma başvurularında bir artışa neden oldu. Bu artış, bölgede on yıllar önce biten silahlı çatışmadan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nden elde edilen verilere göre, son beş yılda bilhassa komşu ülkelere ve ABD'ye yapılan sığınma başvurusu sayısı altı kattan fazla arttı.

Ne var ki, sığınmacıların sığınma alamadığı takdirde karşılaşabileceği aşırı şiddet ve potansiyel ölüm tehlikesine rağmen, Meksika, ABD ve diğer ülkelerin sınırdışı pratikleri de artış gösterdi. 2010 ile 2015 yılları arasında Meksika'dan sınırdışı edilen Guatemalalı, Honduraslı ve El Salvadorlu kişi sayısı yüzde 180'e varan bir artışa sahne oldu.

Uluslararası Af Örgütü, Orta Amerika'daki şiddet sarmalının çarpıcı boyutlarını rakamlarla ortaya koydu.

Nüfus

6.1 Milyon - El Salvador'da yaşayan insan sayısı

16.3 Milyon - Guatemala'da yaşayan insan sayısı

8 Milyon - Honduras'ta yaşayan insan sayısı

Yaygın şiddet

17 bin 522 - El Salvador, Guatemala ve Honduras'ta 2015 yılı içerisinde öldürülen insan sayısı. Bunların yarısı 30 yaş altında.

108/100 bin kişi - 2015 yılında El Salvador'daki cinayet oranı

63/100 bin kişi - 2015 yılında Honduras'daki cinayet oranı

35/100 bin kişi - 2015 yılında Guatemala'daki cinayet oranı

4.35/100 bin kişi - 2015 yılında ABD'deki cinayet oranı

Gitmek zorunda kalanlar

Yüzde 597 - 2010 ile 2015 yılları arasında El Salvador, Honduras ve Guatemala'dan insanların dünya genelinde yaptığı sığınma başvurusundaki artış. Bu ülkelerden 48 bin kişi 2015 yılında diğer ülkelerden sığınma talep ederek, 2014'deki rakamı ikiye katladı.

Geri itilenler

Yüzde 231 - 2010 ile 2015 yılları arasında Meksika'dan El Salvador'a yapılan sınırdışı sayısındaki artış

Yüzde 145 - 2010 ile 2015 yılları arasında Meksika'dan Honduras'a yapılan sınırdışı sayısındaki artış

Yüzde 188 - 2010 ile 2015 yılları arasında Meksika'dan Guatemala'ya yapılan sınırdışı sayısındaki artış

Uluslararası Af Örgütü'nün basın açıklamasının tamamına buradan ulaşabilirsiniz.