Uluslararası Af Örgütü, Arakan Eyaleti içerisinde bir tanesi zaten tamamıyla terk edilen Arakanlı Müslüman köylerinde geçtiğimiz Cuma günü kaydedilen ve büyük duman bulutlarını gösteren üç yeni video ile yanmış yapılardan yükselen dumanları gösteren uydu görüntülerini inceledi.

Kuzey Arakan Eyaleti’ndeki yerel kaynaklar, yangınların Myanmar güvenlik güçleri ile yereldeki sivil saldırganlar tarafından çıkarıldığını iddia etti.

Uluslararası Af Örgütü Kriz Müdahale Direktörü Tirana Hassan, konuya ilişkin şunları söyledi: “Alandan ve uzaydan elde edilen bu kanıtlar, Aung Suu Kyi’nin dünyaya duyurduğu, Arakan Eyaleti’nde ‘temizlik operasyonu’ olarak adlandırdığı operasyonların 5 Eylül’de sonlandığı iddialarına meydan okuyor.”

Hassan, sözlerine şöyle devam etti: “Neredeyse üç hafta sonra, Kuzey Arakan Eyaleti’ndeki Arakanlı Müslümanları hedef alan şiddet harekatında bir azalma olmadığını gerçek zamanda görebiliyoruz. Arakanlı Müslümanların evleri ve köyleri, burada yaşayanların korku içindeki kaçışlarından önce, sonra ve kaçış sırasında yakılıp yıkılmaya devam ediyor. Arakanlı Müslümanları evlerini terk etmeye zorlamakla tatmin olmayan yetkililer, gidenlerin geri dönebilecekleri evlerinin olmamasını da güvence altına almaya niyetli görünüyor.

“Artık Myanmar’ın askeri ve siyasi liderlerinin niyetini sorgulamanın zamanı geldi de geçiyor. Uluslararası toplum, bu etnik temizlik harekatını tartışmasız olarak kınamak, bu harekatın sonlandırılması için etkin şekilde harekete geçmek ve sorumlulardan hesap sormak zorundadır.”

21 Eylül’de, kuzey Maungdaw kasabasına bağlı Hpar Wat Chaung köyü civarında kaydedilen bir video, ön plandaki tarım arazisinde, bir grup ağacın içine kurulmuş bir yerleşimden yükselen büyük bir duman bulutunu gösteriyor. Yerel halktan biri, Uluslararası Af Örgütü’ne, Myanmar Sınır Güvenliği (BGP) ile sivil saldırganların öğle saatlerinde köyü yakmaya başladığını ve köy yakma operasyonlarına aynı günün akşamında devam ettiklerini söyledi.

Uluslararası Af Örgütü, Hapr Wat Chaung köyüne ait, 16 ve 22 Eylül tarihlerinde kaydedilen uydu görüntülerini inceledi. 22 Eylül’de kaydedilen görüntüler, köyün ateşe verildiği ve daha birkaç gün öncesine kadar sağlam görünen yapıların yanıp kül olduğunu net bir şekilde gösteriyordu. Buna ek olarak, uydu sensörleri, olayı doğrulayacak şekilde köyde yeni meydana gelen ve hala süren bir yangın saptadı. Buthidaung kasabasına bağlı Nga Yant Chaung köyünün dışı olduğu iddia edilen yerde çekilen diğer iki video, Cuma günü öğleden sonra köyün alevler içinde kaldığını gösteriyor. Arakan Eyaleti’nden bir kaynak ile aktivistler, Uluslararası Af Örgütü’ne, köy yakmanın yerel saat ile 13:30 ila 14:00 arasında başladığını söylediler.

Arka Plan

14 Eylül’de Uluslararası Af Örgütü, Myanmar güvenlik güçleri ile sivil saldırganların Arakanlı Müslümanların köylerini tamamıyla yaktıkları ve kaçmaya çalışanlara rastgele ateş açtıkları Kuzey Arakan Eyaleti’nde kitlesel ölçekteki yakıp yıkma politikalarını inkar edilemez şekilde ortaya koyan kanıtları yayımladı. Bu şiddet, silahlı bir Arakanlı Müslüman grubun 25 Ağustos’ta güvenlik noktalarına koordineli olarak gerçekleştirdikleri saldırılara verilen hukuksuz ve orantısız tepkinin bir parçasıdır.

Uluslararası Af Örgütü’nün aktif yangın algılama verileri, uydu görüntüleri, alanda çekilmiş fotoğraflar ve videolar ile Myanmar ve sınırın ötesinde Bangladeş’teki görgü tanıklarıyla gerçekleştirdiği çok sayıda görüşmeye dair değerlendirmesi, sistematik bir yakıp yıkma politikasının Kuzey Arakan Eyaleti’nde yaşayan Arakanlı Müslümanların köylerini hedef aldığını gösteriyor.

Şiddet, 25 Ağustos’tan beri 429 binden fazla kişiyi mülteci olarak Bangladeş’e kaçmaya zorladı. Yasal anlamda tüm bunlar – insan öldürme ve sınır dışı etme veya nüfusun zorla bir yerden başka bir yere nakledilmesi –   insanlığa karşı işlenmiş suçlar kapsamına girer.

Arakan Eyaleti’nde diğer etnik azınlıklarına mensup kişiler de dahil olmak üzere daha on binlerce kişi şiddet nedeniyle yerinden edildi.