Mısır: Rabia Katliamı’nın 5. yılında cezasızlık sürüyor

Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) bugün yaptığı açıklamada, Mısır yetkililerinin Rabia Katliamı’nın beşinci yılında hala kimseye hesap sorulmadığını ve bu cezasızlığın, ülkedeki benzersiz insan hakları krizinin en somut örneği olduğunu söyledi. 

Mısırlı güvenlik güçleri, 2013 yılında Kahire’deki Rabiatul Adeviyye ve El-Nahda meydanlarında protestolara katılan en az 900 kişiyi öldürmüştü.

UAÖ Kuzey Afrika Kampanyalar Direktörü Najia Bounaim konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Cumhurbaşkanı Abdulfettah el-Sisi’nin rejimi, 2013 yazı katliamının hafızasını bütünüyle yok etmek istese de yaşananların hayaleti daima el-Sisi yönetiminin üstünde dolaşacaktır” dedi.

“Mısır yetkililerinin protestocuların haklarını hiçe sayması ve kitlesel cinayetlerle ilgili hiç kimseden hesap soramaması, güvenlik güçlerinin insan haklarını hiçbir ceza almadan ihlal edebileceklerini düşündüğü bir ortama zemin hazırladı” diyen Bounaim, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Rabia Katliamı, Mısır’daki insan hakları açısından dehşet verici bir dönüm noktasıdır. Mısırlı güvenlik güçlerinin son beş yıldır gerçekleştirdiği zorla kaybetme ve yargısız infazlar gibi insan hakları ihlalleri bugüne dek görülmeyen boyutlara ulaştı.”

Mısır yetkilileri, katliamın mağdurlarına adalet sağlamaya çalışmak yerine, o gün protestolara katılan gazeteciler ve fotoğrafçılar da dahil olmak üzere 739 kişi hakkında  göstermelik bir yargılama başlatıldı.

Sanıkların hepsi izinsiz protestolara katılmakla suçlanıyor ve cinayet, “halkı kanuna karşı gelmeye kışkırtmak”, “yasadışı grup üyeliği”, “yasadışı toplantı” ve şiddete karışmak gibi çeşitli suçlamalarla da yargılanıyor.

Savcıların 739 sanıktan her birinin bireysel sorumluluğunu ortaya çıkaracak kanıt sunamamasının yanı sıra, Kahire Ağır Ceza Mahkemesi’nin de sanıkların sorumluluğunu kanıtlayamaması, bu yargılamayı ağır bir adaletsizliğe dönüştürdü. Buna rağmen aralarında ‘Şevkan’ adıyla bilinen düşünce mahkumu Mahmut Ebu Zeyd’in de bulunduğu 75 sanık ölüm cezasıyla karşı karşıya.

7 Temmuz’da Temsilciler Meclisi, hükümet tarafından sunulan ve Cumhurbaşkanı el-Sisi’nin seçtiği Silahlı Güçler’in kıdemli yetkililerine yargı muafiyeti ve ayrıcalıklar sağlayan yasa taslağını onayladı. Yasanın, nihai onay için gerekli üçte ikilik Meclis çoğunluğu da alması bekleniyor.

Söz konusu yeni yasa, güvenlik yetkililerine Anayasa’nın askıya alındığı 3 Temmuz 2013 ile 10 Ocak 2016 tarihleri arasında görev başındayken gerçekleştirdikleri tüm fiillerle ilgili olarak yargı muafiyeti sağlıyor. Yasanın 6. maddesi, “yetkililerin, görev süreleri ve mahkemeye çağrıldıkları süre boyunca diplomatik heyetlerin başkanları ve üyelerine tanınan özel muafiyetlerden de faydalanmasını” öngörüyor.

“Bu yeni yasa, el-Sisi yönetiminin çarpık önceliklerinin bir diğer örneğidir. Öyle görünüyor ki hedef, uluslararası hukuka, Mısır Anayasası’na ve adaletin en temel ilkelerine saygısızlık ve cezasızlık ortamını güçlendirmek” diyen Najia Bounaim, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Yetkililer, Rabia Katliamı’na katılan güvenlik güçlerinin faydalandığı öncelikleri utanmazca çoğaltırken, ifade özgürlüğü ve toplanma hakkını kullanan protestocuları ve gazetecileri yargılıyor. Bazılarının bu hakkın bedelini belki de hayatıyla ödeyecek olması dehşet vericidir.”