Macaristan’ın, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) üye devletlerinden biri olmasına rağmen Binyamin Netanyahu’yu tutuklama olmaksızın ülkeye kabul etmesi ve UCM’den çekileceğini açıklaması üzerine açıklama yapan Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard, şunları kaydetti:

“Başbakan Orbán, aranan bir UCM kaçağını himaye ediyor. Binyamin Netanyahu, UCM tarafından Filistinlilere karşı savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işlemekle suçlanıyor. Macaristan, Netanyahu'yu ağırlayarak İsrail'in soykırımına, yani Filistin halkının Gazze'de tamamen ya da kısmen fiziksel olarak yok edilmesine fiilen onay veriyor.

UCM üyesi devletlerin liderleri ve yetkilileri, Netanyahu ya da Mahkeme tarafından aranan diğer UCM firarileriyle görüşerek UCM'nin altını oymaya katılmamalıdır. Netanyahu'nun Macaristan'a yaptığı utanç verici gezi, diğer UCM üyesi ülkelere yönelik bir cezasızlık turuna dönüşmemelidir.

Macaristan'ın UCM'den sözde çekilmesi, uluslararası adaletten kaçmaya ve UCM'nin çalışmalarını engellemeye yönelik küstah ve beyhude bir girişimdir. Bu alaycı açıklama, Macaristan'ın Binyamin Netanyahu'yu tutuklayıp UCM'ye teslim etme konusunda hala temel bir yükümlülüğü olduğu gerçeğini değiştirmez. Herhangi bir çekilme bir yıl içinde yürürlüğe girecektir ve Macaristan'ın uluslararası yasal yükümlülüklerinden uzaklaşmasına neden olmamalıdır.

AB kurumları ve üye devletler, bu ziyaretin ne olduğu konusunda net olmalı: Macaristan'ın UCM'yi ve çalışmalarını baltalamak, güçlü ve birlik içinde durması gereken bir dönemde Avrupa Birliği'ni zayıflatmak ve adalet arayan tüm mağdurlara hakaret etmek için yaptığı doğrudan bir saldırı.

Avrupa Birliği ve tüm UCM üyesi devletler, Macaristan'a acilen Netanyahu'yu tutuklaması ve teslim etmesi çağrısında bulunmalı ve Mahkemeyi bu tür bir ziyaretin temsil ettiği uluslararası adalete yönelik sinsi tehditlere karşı savunmaya kararlı olmalıdır. Bu ahlaki iflas, uluslararası kurallara dayalı düzene daha fazla zarar vermeden durdurulmalıdır.”

Arka plan

Başbakan Netanyahu'nun ziyareti, İsrail'in işgal altındaki Gazze Şeridi'nde Filistinlilere yönelik soykırımının 18. ayına denk geliyor. İsrail, 15.600'den fazlası çocuk olmak üzere 50.140'tan fazla Filistinliyi öldürdü ve yaklaşık 114.000 kişi yaralandı. İsrail, Gazze'deki 1,9 milyon Filistinliyi zorla yerinden etti. Tüm nüfus, İsrail'in bir ayı aşkın süredir Gazze'ye umutsuzca ihtiyaç duyulan insani yardımın girişini tamamen engelleyen hukuksuz kuşatmasının bir sonucu olarak artan hastalıklarla boğuşuyor ve açlıkla mücadele ediyor. 2 Nisan’da Başbakan Netanyahu, Gazze'yi “bölmek” için toprak “ele geçireceğini” açıkladı.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nden çekilme Roma Statüsü'nün 127. Maddesi uyarınca mümkündür. Böyle bir çekilme, bildirimin New York'taki BM antlaşma ofisi tarafından alınmasından bir yıl sonra yürürlüğe girer. Dolayısıyla çekilme, Macaristan'ın UCM tutuklama emirlerine tabi olan herkesi tutuklamak ve devam eden soruşturmalarla ilgili olarak tam işbirliği yapmak da dahil olmak üzere bir üye devlet olarak mevcut yasal yükümlülüklerini etkilemez.

Macaristan'ın çekilmesi tüm savaş suçu mağdurlarına ihanettir ve kendilerine karşı işlenen suçlar için UCM'de adalet arama fırsatlarını bir yıl içinde ortadan kaldıracağı için Macar halkına sağlanan korumaları zayıflatmaktadır.

UCM'ye taraf devletlerin yetkilileri, Netanyahu gibi Mahkeme tarafından aranan firarilerle zorunlu olmayan tüm temaslarını kesmelidir. Tüm AB devletleri, resmi AB politikası olarak bu tür zorunlu olmayan temaslardan kaçınmayı taahhüt etmiştir.