Luceyn serbest bırakıldı ancak henüz özgür değil


İMZACI OLUN

Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz el-Suud

Suudi Arabistanlı kadın hakları savunucusu Luceyn Haslul’un şartlı tahliye edilmesinden tam bir ay sonra 10 Mart’ta, Özel Ceza Mahkemesi Luceyn Haslul’un itirazını reddederek hakkındaki mahkumiyet kararını onadı. Özel Ceza Mahkemesi, 28 Aralık 2020’de, Luceyn’in gözaltında işkenceye ve cinsel tacize maruz bırakıldığına dair beyanlarına rağmen hiçbir şekilde adil olmayan bir yargılama sonucunda Luceyn’i 5 yıl 8 ay hapis cezasına mahkum etmişti. Bu cezanın 2 yıl 10 aylık bölümü ertelendi.

Özel Ceza Mahkemesi’nin mahkumiyet kararını onadığı bu son gelişme, Luceyn Haslul’un, mevcut durumda cezaevi dışında olsa da özgürlüğüne kavuşmadığını gösteriyor. Beş yıl sürecek seyahat yasağına ek olarak şartlı tahliye kararı da devam ediyor. Bu karar, şartlı tahliye koşullarını ihlal etmesi halinde Luceyn’in yeniden tutuklanabileceği anlamına geliyor. Ayrıca, Luceyn, birinci derece ceza mahkemesinden tutukluluğunun ilk üç ayında işkence, taciz ve kötü muameleye maruz bırakıldığına ilişkin beyanlarını soruşturmasını talep etti. Ceza mahkemesi, savcının işkence yapılmadığı yönündeki kararını onadı ve ispat yükünü davayı temyiz mahkemesine taşıyan Luceyn Haslul’a yükledi. Temyiz Mahkemesi ise Ceza Mahkemesi’nin işkence yapılmadığı yönündeki kararını ilk duruşmada onadı.

Luceyn Haslul, barışçıl aktivizminin bedelini ödeme devam ediyor. Halen katı bir dolaşım sınırlandırmasına tabi olan Luceyn, yeniden tutuklanma riski altında ve barışçıl aktivizmini sürdürebilmekten alıkonulmuş durumda. Luceyn serbest kalmalı, özgürlüğünü kullanabilmeli ve keyfi olarak gözaltında tutulması ve adil olmayan bir biçimde yargılanması sırasında maruz kaldığı ihlallere karşılık etkili bir hukuk yoluna erişimi sağlanmalıdır.

Sizi, yalnızca ifade özgürlüğü hakkını barışçıl biçimde kullandığı için gözaltına alınan ve yargılanan Luceyn Haslul hakkındaki mahkumiyet kararını ve hapis cezasını bozmaya çağırıyorum. Gelecek beş yıl boyunca geçerli olacak yasağı kaldırarak Luceyn Haslul’un dolaşım ve seyahat özgürlüğünü güvence altına almanız ve Haslul’un ebeveynlerine getirilen seyahat yasağını kaldırmanız çağrısında bulunuyorum. Luceyn Haslul’un cezaevinde işkence, taciz ve diğer türde kötü muameleye maruz bırakıldığına ilişkin beyanlarına yönelik tarafsız ve etkin bir soruşturma yürütülmesini, Haslul’un eksiksiz onarıma erişebilmesini ve bu ihlallerde sorumluluk taşıdığından şüphe edilen herkesin ölüm cezası ihtimali olmaksızın adil bir şekilde yargılanmasını sağlamanız için çağrı yapıyorum. Son olarak, sizi, Luceyn Haslul’un güvenliğini ve tehdit, taciz ve her türlü cezalandırıcı uygulamaya karşı korunmasını sağlamaya ve insan hakları çalışmalarına herhangi bir korkutma veya yargılama söz konusu olmaksızın güvenli bir şekilde devam edebilmesini mümkün kılmaya çağırıyorum.


10 Mart’ta Suudi Arabistan’daki Özel Ceza Mahkemesi Suudi Arabistanlı kadın insan hakları savunucusu Luceyn Haslul hakkındaki 5 yıl 8 aylık hapis cezası ile şartlı tahliyesini onayladı. Luceyn, 28 Aralık 2020’de, kadın haklarını destekleyen ve erkek vasi sistemine son verilmesini savunan çalışmalarını suç sayan ve “yabancılarla casusluk yapmak” ve “Krallığa karşı komplo kurmak” suçlamalarına dayanan cezaya itiraz etmişti.

Yetkililere cezanın bozulması ve Luceyn’in tutuklu bulunduğu süre içinde işkenceye maruz bırakıldığına ilişkin beyanlarının etkin biçimde soruşturulması çağrısında bulunuyoruz. Bize katıl!

Ek Bilgi

13 Mart 2019’da Luceyn Haslul, diğer 10 kadın hakları aktivisti ile birlikte Riyad Ceza Mahkemesi’nde duruşmaya çıkarıldı. Duruşma kapalı görüldü, diplomatların ve gazetecilerin duruşmaya katılması engellendi. Çok sayıda kadın aktivist yabancı basınla, diğer aktivistlerle ve Uluslararası Af Örgütü’nün de aralarında bulunduğu uluslararası kuruluşlarla iletişim kurdukları gerekçesiyle suçlamalarla karşı karşıya. Aktivistlerin bazıları “kadın haklarını savunmak” ve “erkek vasi sistemine son verilmesi için çağrı yapmak” ile de suçlandı.

Mayıs ila Temmuz 2018 arasında gözaltına alınan çok sayıda kadın insan hakları savunucusunun yargılandığı davalar 2020’de devam etti ve hak savunucuları adil olmayan yargılamalar sonucunda hapis cezalarına mahkum edildi. Aylarca süren gecikmeler ve duruşma yapılmaksızın geçen uzun tutukluluk sürelerinin ardından Kasım 2020’de Luceyn Haslul, Nesime el-Seda, Nouf Abdülaziz ve Maya el-Zahrani Riyad Özel Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı duruşmalara çıkarıldı. Ceza Mahkemesi, Luceyn Haslul’un davasını, “yargılama yetkisi dışında” kaldığına hükmederek Aralık 2020’de Özel Ceza Mahkemesi’ne iletti. Özel Ceza Mahkemesi terörle bağlantılı davaları yargılamakta uzmanlaşmıştır ve bu nedenle barışçıl aktivistleri yargılamamalı ve cezalandırmamalıdır.

Luceyn Haslul 28 Aralık 2020’de Özel Ceza Mahkemesi tarafından 5 yıl 8 ay hapis cezasına mahkum edildi. Bu cezanın 2 yıl 10 aylık bölümü ertelendi.

10 Şubat 2021’de Luceyn Haslul cezaevinden şartlı tahliye edildi. Luceyn hala adli kontrol ve beş yıllık seyahat yasağı ile karşı karşıya. Ek olarak, tutukluluğunun ilk üç ayında cezaevinde işkenceye ve tacize maruz bırakıldığına ilişkin beyanlarıyla ilgili olarak adalete ve hesap verebilirliğe erişimi halen engelleniyor.

Suudi Arabistan yetkilileri, kişileri barışçıl ifadeleri ve insan hakları faaliyetleri nedeniyle suçlama olmaksızın keyfi biçimde gözaltına almaya ve yargılamaya devam ediyor. Mayıs 2018’den beri herhangi bir suçlama veya yargılama olmaksızın cezaevinde tutulan Suudi Medeni ve Siyasal Haklar Derneği’nin kurucu üyesi, önde gelen insan hakları savunucusu Muhammed el-Bajadi ile barışçıl açıklamaları nedeniyle ölüm cezasıyla karşı karşıya olan reformist din görevlisi Selman El-Avde de bu kişiler arasında yer alıyor.