BM İklim Değişikliği 28. Taraflar Konferansı (COP28) ev sahiplerinin ‘iklim aktivistlerinin barışçıl biçimde toplanmalarına ve seslerini duyurabilmelerine alan tanıma’ taahhüdü hakkında açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesel Direktörü Heba Morayef şunları kaydetti:

“Bu kritik iklim toplantısının ev sahiplerinin, COP28 sırasında toplanma ve ifade özgürlüğünün belli biçimlerine izin verileceğini vurgulama ihtiyacı hissetmesi, Birleşik Arap Emirlikleri’nde insan hakları ortamının normalde ne kadar kısıtlayıcı olduğunun ve ülkenin ifade ve barışçıl toplanma özgürlüğü haklarına getirdiği aşırı sert kısıtlamaların altını çiziyor.”

“BAE yetkililerinin nelere izin vereceği ve geleneksel olarak ev sahibi şehirdeki COP toplantısının ortasına denk gelen hafta sonunda yapıldığı gibi, katılımcılar tarafından kamuya açık bir protestoya izin verilip verilmeyeceği belirsiz.”

Mısır’daki zirvede yaşananlar ve şeffaflık ihtiyacı

“Geçen yıl Mısır’da toplanan son COP toplantısında protestolara tanınan alan son derece yetersizdi ve toplantıdan önce güvenlik güçleri protestocuları bastırdı ve gözaltına aldı.”

“Uluslararası Af Örgütü, 28. Taraflar Konferansı’nın tamamen kapsayıcı olması ve tüm paydaşların görüşlerini özgürce ifade etmesine izin vermesi gerektiği kanaatindedir. Bu, BAE vatandaşları ve uluslararası katılımcıların protesto düzenlemesine, şirketleri ve BAE hükümeti dahil yetkilileri eleştirmesine izin vermeyi de içermek zorundadır.”

“BAE ile BM arasında, COP28’in organizasyonu ve ev sahipliği hakkındaki yasal çerçeveyi oluşturan anlaşma derhal kamuya açıklanmalıdır. Aşırı sert ulusal yasaların BM kapsamı dışında geçerli olacak olması, iklim değişikliği, Taraflar Konferansı ya da BAE hükümetine ilişkin görüşlerini ifade etmek isteyen herkesin güvenliğiyle ilgili artıracak” diyen Morayef sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Ev sahibi ülkenin yasaları ifade ve barışçıl toplanma özgürlüğünü kısıtladığı ve sivil toplumu bastırdığı sürece COP28 bir iklim felaketini önlemek için gerekli olan kararlı adımları gündeme getiremez.”

Arka Plan

BM İklim Değişikliği 28. Taraflar Konferansı 30 Kasım ile 12 Aralık 2023 tarihleri arasında Dubai’de gerçekleştirilecek. COP28 Başkanlığı ve BM organizatörleri 1 Ağustos’ta ev sahipliği anlaşması hakkında bir açıklama yayımladı. BAE insan hakları alanında vahim bir sicile sahip. BAE yetkilileri 60 sivil toplum üyesini toplu bir dava ile uzun süreli hapis cezasına mahkum ettiğinden bu yana 10 yıldan uzun süre geçti. Bu kişilerin 55’i infaz süresini doldurduğu halde hiçbiri serbest bırakılmadı.