BM İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı (COP29) 11-24 Kasım 2024 tarihlerinde Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirilecek. Konferansın gündemini belirlemek üzere yarın yapılacak ön toplantı öncesinde bir açıklama yayımlayan Uluslararası Af Örgütü İklim Politikaları Danışmanı Ann Harrison şunları kaydetti:

“Bu toplantı, fosil yakıtların tamamen, hızla, adil bir biçimde ve yeterli finansmanla aşamalı olarak sonlandırılmasıkonusunda net bir yol haritası çizmeyi de içerecek şekilde insan haklarını merkeze alarak, Azerbaycan’da başarılı bir COP29 gündemi oluşturulmasına yardımcı olabilir. Bunun anlamı, COP29’un, G20 ülkeleri ve fosil yakıt üreten yüksek gelirli ülkeler başta olmak üzere, tarihsel olarak en fazla sera gazı yayan ülkeler ve aynısını yapabilecek pozisyondaki diğerlerinden sağlanacak iklim finansmanı hedeflerini çok ciddi oranda artırmaya odaklanması gerektiğidir.”

“Bu ülkeler, daha düşük gelirli ülkelerde gerekli uyum tedbirlerinin ve yenilenebilir enerjiye adil geçişin finanse edilmesine yardımcı olmalı ve küresel ısınmanın kaçınılmaz etkilerini yaşayan topluluk ve kişilere destek olmak için kurulan kayıp ve zarar fonuna yeterli finansman sağlamak üzere bağlayıcı taahhütlerde bulunmalıdır.”

“Halihazırdaki yılda 100 milyar dolarlık iklim finansmanı taahhütleri yerine getirilmedi, bu nedende iklim krizinin, genellikle sonuçlarını en fazla yaşayan ötekileştirilen topluluklar başta olmak üzere milyarlarca insanın insan hakları açısından meydana getirdiği zorluklarla hızla başa çıkabilmek için gerekli trilyonlarca doların hızlı bir biçimde aktarılması yoluyla güven yeniden tesis edilmelidir.”

“İfade, örgütlenme ve barışçıl toplanma özgürlüğü hakları devletlerce daima gözetilmeli ve korunmalıdır. Buna karşın COP29’a, çevre protestocularının bastırılması ve gazetecilerin gözaltına alınmasını da içeren şoke edici bir insan hakları ihlalleri siciline sahip otoriter bir petrol devleti ev sahipliği yapıyor. Azerbaycan’ı bu ihlalleri durdurmaya ve insan hakları yükümlülüklerini yerine getirmek için COP29 öncesi ve sonrasında anlamlı reformlar yapmaya çağırıyoruz” diyen Harrison sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Ayrıca, COP29’u düzenleyenleri, Ev Sahibi Ülke Anlaşması’nda insan haklarını bütünüyle güvence altına almaya ve sivil toplumun toplantıya eksiksiz, serbest ve etkili katılımına izin vermeye çağırıyoruz. Bu anlaşma, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) gereğince kamuya açık ve erişilebilir olmalıdır; böylelikle COP29’a katılan taraflar, katılımları konusunda bilgilendirilmiş kararlar alabilir. Anlaşma aynı zamanda, çevre sorunları dahil muhalif fikirlerin ifade edilmesinden ötürü misilleme ve cezalandırmalara karşı etkili güvenceleri de kapsamalıdır.”

Arka Plan

COP29’u ve Dubai’de yapılan COP28’de alınan kararların uygulanması doğrultusunda kaydedilen ilerlemeleri tartışmak üzere 21-22 Mart 2024’te Kopenhag’da düzenlenecek toplantıya yaklaşık 40 bakan da katılacak. Toplantıya, COP28 Başkanı Sultan Ahmed El Cebar’ın yanı sıra COP29 Başkan Adayı Mukhtar Babayev ve Danimarka Kalkınma İşbirliği ve Küresel İklim Politikası Bakanı Dan Jørgensen başkanlık edecek.