Uluslararası Af Örgütü bugün yaptığı açıklamada, 13 ay süren göstermelik bir yargılama sonucu sekiz yıla mahkum edilen Kırımlı Tatar lider Ahtem Çiygöz’ün derhal serbest bırakılması gerektiğini söyledi.

Uluslararası Af Örgütü Ukrayna Şubesi Direktörü Oksana Pokalchuk konuya ilişkin şunları söyledi: “Ahtem Çiygöz’ün adil bir şekilde yargılanmadığı dava, işgalci Rusya yetkilileri tarafından Kırımlı Tatar topluluğuna karşı açılması teşvik ettirilen yapay ve göstermelik ceza davaları ve idari davalar dalgasının vardığı uç noktadır. Bu yargılama, tek ‘suçları’ Rusya’nın Kırım’ı ilhakına karşı ses çıkarmak olan aktivistlere yapılan eziyetin somut bir örneğidir.”

Rusya tarafından ‘‘aşırılıkçı’’ olduğu gerekçesiyle yasaklanan Kırım Tatarları’nın yürütme-temsil organı Mejlis’in başkan yardımcısı Ahtem Çiygöz, Ocak 2015’te tutuklandı ve 15 ay tutuklu yargılandı. Sonrasında Çiygöz, çok sayıda ihlalin üzerine gölge düşürdüğü göstermelik bir yargılamaya tabi tutuldu. Örneğin, Çiygöz, yargılandığı duruşmaya video bağlantısıyla katılmaya zorlanarak avukatıyla özel görüşebilme olanağından alıkonuldu. Çiygöz, 26 Şubat 2014’te iki kişinin ölümüne yol açan Ukrayna yanlıları ile Rusya yanlıları arasındaki anlaşmazlıklarla ilgili olarak “kitlesel gerginlik” örgütlemekle suçlu bulundu.

Oksana Pokalchuk, ‘‘Rusya’nın işgalci yetkilileri, görgü tanıkları ve video kayıtlarına göre şiddeti önlemek için kalabalıkları ayırmaya çalışan bir insanı parmaklıklar ardına göndermekle Kırım’da uyguladıkları baskının altını çizmiş oldular,’’ dedi.

En önemlisi, Ahtem Çiygöz’ün yargılandığı ve mahkum edildiği Rusya Ceza Kanunu’nun tanımına göre bile olay, ‘‘kitlesel gerginlik’’ boyutu taşımıyor.

Pokalchuk konu hakkındaki sözlerini şöyle noktaladı: ‘‘Ahtem Çiygöz, yalnızca barışçıl bir şekilde insan haklarını kullanması nedeniyle hapsedilmiş bir düşünce mahkumudur; derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmalıdır.’’

Arka Plan

Kırım’ın Şubat-Mart 2014’te işgal edilmesinden sonra Çiygöz, Kırım’da fiili olarak bulunan Rusya yetkililerine sert eleştirilerde bulunan bir muhalif oldu. Ocak 2015’te tutuklandı.

Rusya Anayasa Mahkemesi, Mejlis’i ‘‘aşırılıkçı örgüt’’ olarak tanımlayarak Eylül 2016’da yasakladı. Bu karar, Kırımlı Tatar topluluğunun en aktif ve ses çıkaran tüm yerel örgüt üyelerinin ve destekçilerinin ‘‘aşırılıkçı’’ olmak gerekçesiyle soruşturmaya uğramalarına yol açabilir.