İsrail'in Çok Katlı Binaları Yıkması Haklı Gösterilemez
Uluslararası Af Örgütü bugün açıkladığı bir raporla İsrail'in Ağustos 2014'te Gazze'de yürüttüğü askeri Koruyucu Hat Operasyonu'nun sonunda kentin simgesi haline gelmiş binalara yönelik hava saldırısı düzenlemesini kasti ve savaş suçuna varacak bir şekilde sivillere doğrudan saldırı niteliğinde olduğunu dile getirdi.
"Kaçacak yer yok: İsrail'in Gazze'de kentin simgesi binaları yıkımı" adlı rapor çatışmanın son dört gününde dört katlı binalara yönelik saldırıların uluslararası insancıl hukuk ile ters düştüğüne dair kanıtlar ortaya koyuyor. Aynı zamanda bu saldırıların bağımsız ve tarafsız bir şekilde soruşturulması çağrısında bulunuyor.
Uluslararası Af Örgütü Orta Doğu ve Kuzey Afrika Direktörü Philip Luther "Sahip olduğumuz bütün kanıtlar bu geniş çaplı yıkımın kasten ve herhangi bir askeri mazeret olmaksızın yapıldığını gösteriyor. Hem saha araştırmasında elde edilen veriler hem de İsrail ordu sözcülerinin o dönemde yaptığı açıklamalar, Gazze halkına yönelik toplu bir cezalandırma olduğuna ve geçim kaynaklarını yok etmek üzere planlandığına işaret ediyor" diye konuştu.
İsrail ordusu binalarda yaşayanları, binaları yıkmadan önce çıkmaları için uyarmış olsa da, yakınlardaki binalarda bulunan çok sayıda insan yaralandı. Yüzlerce insan evlerini, işlerini ve eşyalarını kaybettiği için mahvoldu.
Dört vakanın hepsinde de durum aynı oldu. Paniğe kapılan insanlar, binaları boşaltmak için acele etti ve çoğu durumda eşyalarını kurtaramadı. Bu eşyaların arasında, önemli belgeler, mücevherler ve birikimleri de bulunuyordu.
Refah'ta bulunan ve içinde bir alışveriş merkezi, bir garaj, birkaç ofis ve bir medikal klinik olan Belediye Ticaret Merkezi'nden geriye darmadağın olmuş metal kirişler ve moloz yığını kaldı. Bu binadaki işyerleri yüzlerce aileye geçim kaynağı sağlıyordu. Şimdi ise bu aileler iki yakalarını bir araya getirmeye çalışıyor.
Yerle bir edilen binalardan birinin Hamas komuta merkezi ve bir diğerinde de "Filistinli militanlarla bağlantısı olan tesisler" olduğu iddiası dışında İsrail yetkilileri neden bu dört katlı binaları yerle bir ettiğine dair bir açıklamada bulunmadı.
Luther, "İsrail yetkililerinin, bu binaların bir kısmının askeri amaçlarla kullanıldığına dair geçerli sebepleri olsa bile, sivillere ve onların mülklerine en az zararı verecek araçları ve yöntemleri tercih etme sorumlulukları var." dedi.
Uluslararası Af Örgütü hava saldırıları ile ilgili elde ettiği verileri İsrail yetkililerine de göndererek her saldırının neden gerçekleştiğine dair açıklama istedi. Bu saldırılarda “ne ya da kim hedef alınmıştı, sivillere yönelik zararın en düşük seviyeye indirilmesi için hangi tedbirler alınmıştı, herhangi bir soruşturma yürütüldü mü ya da devam eden bir soruşturma mevcut mu?” gibi sorulara yanıt istedi.
Bir ombudsmanlık rolü de olan Devlet Denetçisi'nden bir cevap geldi; kendisi basit bir şekilde soruşturmasının odağının Koruyucu Hat Operasyonu olduğunu dile getirdi. Hiçbir yetkili bu saldırılarla ilgili sorulara cevap veremedi.
Şu ana kadar Gazze Şeridi ve İsrail'de hem İsrail hem de Filistin güçleri tarafından gerçekleştirilen uluslararası hukuk ihlalleri iddiaları ile ilgili soruşturmalar bağımsız, tarafsız ve derinlemesine olmadı.
Uluslararası Af Örgütü Birleşmiş Milletler tarafından oluşturulmuş olan Araştırma Komisyonu'nun herhangi bir engel olmaksızın soruşturma yapmasına izin verilmesi için çağrı yaparken, İsrail yetkililerinden de Uluslararası Af Örgütü ve diğer insan hakları örgütlerinin Gazze'ye girişini engellemeye son vermesi konusunda çağrıda bulunuyor.
Luther, "Savaş suçları bağımsız ve tarafsız bir şekilde soruşturulmalı ve sorumlu olanlar adil bir yargılanma süreci içinde adalet önüne çıkarılmalı. Evleri ve geçim kaynakları yasa dışı bir şekilde yerle bir edilenler adalet ve tazminat hak ediyor" dedi.
Uluslararası Af Örgütü çatışma sırasında hem İsrail hem de Hamas ve Filistinli silahlı gruplar tarafından gerçekleştirilen uluslararası insancıl hukuk ihlallerini sürekli kınadı ve belgeledi. Bu ve Kasım ayında çıkardığımız "Enkazın altındaki aileler: İsrail insanların yaşadığı evlere saldırıyor" adlı raporlar, İsrail'in saldırılarına odaklandı. Yakında çıkacak olan bir doküman ise Hamas tarafından gerçekleştirilen insan hakları ihlallerine odaklanacak.
Basın Açıklamaları
- İsrail/İşgal Altındaki Filistin Toprağı: Netanyahu, Gallant ve El Masri kendilerine isnat edilen savaş suçları ve insanlığa karşı işlenen suçlardan ötürü UCM’de adalet önüne çıkarılmalı
- Ukrayna: Rusya’nın savaş suçu kapsamına giren saldırılarında çocuklar öldürülmeye ve yaralanmaya devam ediyor
- ABD, İsrail’in insani yardımları engellemesine karşılık ABD yasalarını uygulamıyor
- Türkiye: “Etki ajanı” olarak bilinen yasa teklifinin geri çekilmesi sivil toplum için önemli bir kazanım
- Küresel: FIFA 2034 Dünya Kupası adaylık sürecini durdurmalı ve 2030 için güvenilir bir insan hakları stratejisi talep etmeli
- COP29: Liderler adil iklim finansmanı sağlamayı ve fosil yakıtlardan tamamen uzaklaşmayı taahhüt etmeli
- Uluslararası Af Örgütü ABD Başkanlığına seçilen Trump’ın ikinci döneminde de insan haklarını savunacak
- Türkiye: ‘Etki ajanı’ yasası olarak bilinen yasa teklifi sivil topluma yönelik bir saldırıdır ve reddedilmelidir