Uluslararası Af Örgütü’nün 20 yıldır sürdürdüğü, dünyanın en büyük insan hakları kampanyası Haklar İçin Yaz başladı!

Uluslararası Af Örgütü, 2001’den bu yana haksız yere gözaltına alınan ve zulme maruz bırakılan insanları desteklemek için yazılmış milyonlarca mesaj topladı. Bu sayede Haklar İçin Yaz, dünyanın en büyük insan hakları kampanyası haline geldi.

Uluslararası Af Örgütü, bu yıl, Covid-19 hakkında haber yaptığı için Çin'de gözaltına alınan bir gazeteci, ülkesinin kutsal nehirlerinden birinin yok edilmesine karşı kampanya yürüttüğü için Guatemala'da hapsedilen bir çevre aktivisti, işgal altındaki Batı Şeria'dan genç bir gazeteci ve bir polis saldırısından kurtulan Meksikalı bir kadın hakları aktivisti de dahil olmak üzere 10 cesur kişi ve grup için daha adalet çağrısında bulunuyor.

Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard konu hakkında yaptığı açıklamada, “Haklar İçin Yaz, her yıl, dünyanın dört bir yanında inandığı değerleri savunduğu için insan hakları saldırıya uğrayan kişilere destek oluyor. İster ekolojik adalet için ister ölüm cezasına karşı olsun, bu kişiler eşitsizliğe, ayrımcılığa, siyasi baskılara meydan okuyor ve tüm haklarımızı korumak için mücadele ediyorlar. Haklar İçin Yaz kampanyası, Uluslararası Af Örgütü'nün temsil ettiği her şeyi ifade ediyor; yani dünyanın her yerinden insanlar, küresel dayanışmayla adaletsizliğe karşı çıkmak için tek ses oluyor” dedi. Callamard sözlerini şöyle sürdürdü:

“İster bir tweet, ister bir imza, ister yetkililere bir mektup yoluyla olsun, bu kişilerin yanında olmalıyız. Bazen en küçük bir adım bile büyük bir fark yaratabilir. Haklar İçin Yaz'ın son 20 yılı, kelimelerin gerçekten güçlü olduğunu gösteriyor.”

Her yıl aralık ayında, tüm dünyada insanlar, insan hakları saldırı altında olan kişileri desteklemek için milyonlarca mektup ve e-posta yazıyor; Twitter ve Facebook’ta paylaşımlar yapıyor ve kartlar gönderiyor. Haklar İçin Yaz, 2001'den bu yana 100'ün üzerinde kişiyi işkence, taciz veya haksız hapis cezasına karşı koruyarak hayatlarının değişmesine katkıda bulundu.

Geçen yıl mektuplar Türkiye’den Melike ve Özgür için de yazıldı, ODTÜ Onur Yürüyüşü beraat etti

Melike Balkan ve Özgür Gür 2021. ©Fırat Doğan / Uluslararası Af Örgütü Türkyie

2019’da Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Onur Yürüyüşü düzenledikleri gerekçesiyle 18 öğrenci ve bir akademisyen hakkında dava açıldı. İki yıl boyunca yargılanan ve üç yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalan bu kişilere destek olmak için 445 binden fazla imza toplandı. Yargılanan 19 kişi arasından Melike Balkan ve Özgür Gür kampanyanın bir parçası oldu ve çok sayıda etkinliğe katıldı. Covid-19 pandemisi nedeniyle seyahatlerin kısıtlandığı bir dönemde dünyanın dört bir yanındaki Uluslararası Af Örgütü üyeleriyle ve öğrencilerle online buluşmalara katıldılar. 8 Ekim 2020’de neredeyse tüm suçlamalardan beraat ettiler.

Haklar için Yaz’da bu yıl öne çıkan kişilerden biri, Filistin'in Nebi Salih köyünde büyüyen 15 yaşındaki Janna Jihad. 2009’da Janna henüz üç yaşındayken, topluluğu işgale karşı her hafta barışçıl gösteriler düzenlemeye başladı ve bu gösteriler İsrail güçleri tarafından şiddetle bastırıldı. Janna yedi yaşındayken topluluğunun yaşadıklarını kaydetmek için annesinin telefonunu kullanmaya başladı ve böylece dünyanın bugüne kadarki en genç insan hakları muhabirlerinden biri olarak kabul edildi.

İşi nedeniyle ölüm tehditleri ve korkutma girişimleriyle karşı karşıya kalan ancak vazgeçmemeye kararlı olan Janna şunları söyledi, “Aktivist bir ailede büyümek – büyükannemin ve büyükbabamın hikayelerini duymak, amcalarımın gözaltına alınırken yaşadıklarını dinlemek, direniş hakkında bilgi edinmek – sessiz kalmama konusunda bana ilham verdi. Bu gibi durumlarda sessiz kalmak imkansızdır. Yaşadıklarımızı ve yaşamaya devam ettiğimiz şeyleri değiştirmek istiyorsam neden sessiz kalayım?

Uluslararası Af Örgütü, destekçilerini Janna'nın korunmasını talep etmek için mektup yazmaya çağırıyor. Uluslararası Af Örgütü ayrıca aşağıdaki kişiler için de adalet çağrısında bulunuyor:

• 16 yaşındayken Belarus’ta polisin bir protestoya müdahalesi sonrasında dağılan kalabalığın ortasında kalan ve gözaltına alınan Mikita Zalatarou. Mikita’nın hücre hapsinde tutulduğu ve işkenceye maruz bırakıldığı bildirildi.
• Meksika'nın Cancún kentinde öldürülen bir kadın için adalet talebiyle düzenlenen bir yürüyüş sırasında vurulan Wendy Galarza.
• Ukrayna'da bir LGBTİ+ hakları örgütüne liderlik eden Anna Sharyhina ve Vira Chernygina. Anna ve Vera saldırıya ve tacize maruz bırakıldı, yetkililer ise onları korumadı.
• Cahabón nehrinin yok edilmesine karşı kampanya yürüttüğü için Guatemala'da cezaevinde tutulan Bernardo Caal Xol.
• Mısır'da tutuklu olan avukat Mohamed Baker. Mohamed hayatını insan haklarını korumaya adadı.
• Vuhan'daki Covid-19 salgını hakkında haber yaptığı gerekçesiyle Çin'de hapsedilen yurttaş gazeteci Zhang Zhan.
• Tayland'da özgürlük ve demokrasi çağrısı yaptığı için ömür boyu hapis cezasıyla karşı karşıya olan 22 yaşındaki aktivist Panusaya Sithijirawattanakul (“Rung”).
• Nijerya'da #EndSARS (SARS’ı -Hırsızlıkla Mücadele Özel Timi- Kaldırın) hareketine katıldığı için hapis cezası ile karşı karşıya olan Imoleayo Adeyeun Michael.
• Eritre'de sekiz yıldan uzun süredir kayıp olan Ciham Ali. 15 yaşındayken ülkeden çıkmaya çalıştığı sırada yetkililer tarafından alıkonuldu ve o tarihten beri kendisinden haber alınamıyor.

Haklar için Yaz 20 yıl önce Polonya'nın başkenti Varşova’da, bir grup arkadaşın 10 Aralık İnsan Hakları Günü'nü 24 saatlik bir mektup yazma maratonuyla kutlamaya karar vermesiyle başladı. 2001'de 2 bin 326 mektuptan 2020'de 4.5 milyon mektup, tweet ve imzaya ulaşan Haklar İçin Yaz, dünyanın en büyük insan hakları kampanyası haline geldi.

Haklar için Yaz, Kolombiyalı çevre aktivisti Jani Silva'nın da belirttiği gibi, gerçekten işe yarayan bir kampanyadır.

Jani çevre kirliliğine ve insan hakları ihlallerine korkusuzca karşı çıktığı için taciz, korkutma girişimleri ve ölüm tehditlerine maruz kaldı. 2020'de 400 binin üzerinde kişi Haklar İçin Yaz kapsamında seferber olarak Jani’nin korunmasını talep etti.

Jani, Haklar İçin Yaz 2020 kampanyasının ardından şunları ifade etti, “Mektuplar için minnettarım. Tüm içtenliğimle söylüyorum ki bu kampanya beni hayatta tuttu. Beni öldürmelerini engelleyen şey yanımda olduğunuzu bilmeleriydi.”