24 Kasım 2021’de saat 14.00 civarında bir balıkçı teknesi, Manş Denizi’nin dondurucu sularında yüzen onlarca ceset gördü. Cansız bedenler bir bir sudan çıkarıldı. En az 27 kişi boğulmuştu; iki kişi hayatta kaldı, dört kişi ise halen kayıp. Bir yıl önce meydana gelen bu kaza, 39 Vietnamlı göçmenin cansız bedenlerinin bir kamyonda bulunduğu 2019’dan bu yana Fransa-İngiltere sınırında kaydedilen en ölümcül kazaydı.

Hazal, Hediye, Meryem ve diğerleri bir gece önce saat 22.00 sularında lastik bir botla Fransa sahilinden yola çıkmıştı. Çatışma ve yoksulluktan kaçanların umudu sağ salim İngiltere’ye ulaşmaktı. Bazıları ailesine, bazıları partnerine kavuşmak, diğerleri Avrupa’da karşılaştıkları koşullardan kaçmak istiyor ve birçoğu geride bıraktıkları ailelerine destek olmak için İngiltere’de çalışmayı umuyordu. Mahabad, Rezvan, Muhammed ve diğerleri güvenli geçişin imkansızlığıyla karşı karşıya kalınca yasadışı kaçakçılık ticaretine yöneldi.

Saat sabah 02.00 civarında, zifiri karanlıkta bot su almaya başladı. Fransa acil durum hizmetlerine yapılan ve 13 Kasım 2022’de Le Monde gazetesinde yayımlanan arama kayıtları tüyler ürpertici. Kayıtlar, Fransa acil durum hizmetlerine çok sayıda imdat çağrısı geldiğini ve bunlara aşağılamayla karşılık verildiğini gösteriyor. İngiltere acil durum hizmetleri de arandı; ancak bu çağrıların hiçbiri, ne Fransa’yı ne de İngiltere’yi herhangi bir kurtarma çabasına sevk etmedi. İnsanlar dondurucu sularda boğularak hayatını kaybetti.

Kazadan hayatta kalan Muhammed, “Son ana kadar el ele tutuştuk” dedi.

Piştvan, Şakir, Fikiru ve diğerleri Afganistan, Eritre, Etiyopya, Irak, İran, Mısır, Somali ve Vietnam’dan geliyordu. Dağları, çölleri, denizleri aştılar; şiddet, açlık ve susuzlukla mücadele ettiler; Fransa sahiline ulaşmak için yıllar ve aylarca bir çadırda kalıp, sırtlarında boş birer çantayla 3 bin ile 10 bin kilometre arası yol kat ettiler ve hedeflerine ulaşmalarına sadece 33 kilometre kalmıştı. Twana, Mubin ve diğerlerinin yaşları 6 ile 59 arasında değişiyordu ve hepsi oraya gitmek için anne-babasını, kardeşlerini ve arkadaşlarını geride bırakmıştı.   

Siyasetçiler tepkisiz kalmadı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron kazanın ertesi günü, “Fransa, Manş Denizi’nin mezarlığa dönmesine izin vermeyecek” dedi. Ama artık çok geçti.

28 Kasım’da, Avrupalı dört İçişleri Bakanı, Fransa İçişleri Bakanı Gérald Darmanin’in ifadesiyle “yasadışı göç ve insan kaçakçısı çetelere karşı mücadeleyi” tartışmak üzere Darmanin’in talebi üzerine Calais kentinde acil bir toplantı yaptı.

O günden beri, kuzey kıyı şeridindeki kamp alanlarından 1.712 tahliye gerçekleştirildi, yüzlerce çadıra el konuldu, binlerce polis memuru seferber edildi ve gelenleri caydırmak ve dağıtmak için bir Frontex uçağı görevlendirildi. O günden beri, kamp alanlarının kurulmasını önlemek ve sahadaki örgütlerin çalışmalarını engellemek için hendekler kazıldı, ağaçlar kesildi ve etrafa yüzlerce kaya yerleştirildi.

Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı’nın verilerine göre, o günden beri 42 binden fazla kişi küçük botlarla Manş Denizi’ni geçti. Bu sayı, küçük botlarla denize açılan binlerce kişi ile Fransa kıyı şeridindeki kayıt dışı yerleşimlerde suya, elektriğe ve haklarına erişimi olmadan hayatta kalmak zorunda bırakılan bir o kadar insanı temsil ediyor. Denizcilik yetkililerine göre, o günden beri 7 binin üzerinde insan denizden kurtarıldı; ardından, bu kişilerin büyük çoğunluğu sırılsıklam ve travma geçirmiş halde Fransa kıyılarında terk edildi. Boğulan altı kişi ve intihar etmiş olabilecek bir kişinin de aralarında bulunduğu 18 kişi sınırda hayatını kaybetti.

28 Eylül 2021’de bir kamyonun çarpması sonucu ölen Yaser’in arkadaşları, “Calais’de her sabah üstesinden gelinmesi gereken yeni bir güçlük ortaya çıkar. Bugün bizimle olan arkadaşlarımızın yarın yanımızda olmayabileceğini bilerek yaşıyoruz. Ölüm gözlerimizde; korku ve kaygı aklımızdan hiç çıkmıyor” şeklinde konuştu.

Sahadaki duruma rağmen şiddetli ve duyarsız politikalar uygulanıyor.

Göçe ilişkin meclis araştırma komisyonunun 2021’de hazırladığı bir raporda belirtildiği üzere, Fransa hükümetinin 2020’de Fransa-İngiltere sınır bütçesinin yüzde 85’i, göçmen durumundaki insanların bastırılmasına harcandı. Bir başka deyişle, 100 milyon Euro, insanları dışarı atmak, engellemek ve taciz etmek için kullanıldı.

14 Kasım’da Fransa ile Birleşik Krallık arasında imzalanan yeni anlaşma yalnızca bu güvenlik odaklı mantığı destekliyor. Birleşik Krallık ve Fransa yetkilileri polis güçlerine daha da fazla fon tahsis ederek, sınır bölgesini mülteciler için temelde düşmanca bir ortam haline getirme misyonlarını ileri taşıyorlar. Ancak İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın arzu ettiğinin aksine bu sınır hiçbir zaman “yaşanmaz” hale gelmeyecek. Bariyerler, video gözetimi veya polis devriyeleri aracılığıyla sınır geçişlerinin önündeki engelleri artırmak yalnızca sınırı geçmeye çalışan mültecilerin aldığı riskleri artırır ve sınır geçişleri için vazgeçilmez hale gelen kaçakçılık ağlarının nüfuzunu güçlendirir.

Dünyanın dört bir yanında yayımlanan binlerce makale, saatlerce süren basın toplantıları ve kaçakçılık ağlarının sebeplerine hiçbir şekilde değinmeksizin sonuçlarına dikkat çeken televizyon tartışmalarının ardından gelinen noktada tüm dünya, kazayı görmezden gelerek bu durumu sonsuza dek sürmeye bırakıyor.

Bizler, Fransa, Belçika ve Birleşik Krallık merkezli örgütler, kolektifler ve araştırmacılar için, haklarımız ve değerlerimiz adına, hiçbir şey yapmadan bu durumun böyle ce sürüp gitmesine izin vermemiz düşünülemez.

İsteyenler için güvenli geçiş rotaları açmak ve insanları Fransa topraklarında insan onuruna yakışır şekilde karşılamak için gerekli tüm tedbirler alınmalıdır. Ukrayna’da savaştan kaçan insanların karşılanma şekli bize çözümlerin mevcut olduğunu gösteriyor.

Bu 31 kadın, erkek ve çocuğun anısı ile 1999’dan beri sınırda ölen diğer 325 kişi anısına, Fransa ve Birleşik Krallık hükümetleri gözlerini açıp sorumluluklarını kabul etmek zorundadır. Sınırlarındaki mültecilerin insan haklarını görmezden gelme ve ihmal etme kararlılıkları bu trajedilere yol açtı ve açmaya devam edecek. Devletler, sebep oldukları insani ve siyasi krize son vermek zorundadır. Hayatını kaybedenlerin aileleri ve sivil toplum üyeleri, 24 Kasım 2021’deki kazayla ilgili hakikat ve adalet talep ediyor.

Gelin ölenleri onurlandıralım ve bir kabul politikası inşa edelim.

İMZACILAR:

AALTONEN Carina Présidente Emmaüs Europe

ATOHOUN Patrick Président Emmaüs International

BAUDOUIN Patrick Président LDH (Ligue des droits de l'Homme)

BAUER Amber CEO for Refugees

BJÖRN Sam Porte-paro leLesbians and Gays Support the Migrants

BUKHARI DE PONTUAL Sylvie Présidente CCFD-Terre Solidaire

CARREY-CONTE Fanélie Secrétaire générale La Cimade

CROMBE Xavier Chef de mission Médecins Sans Frontières, mission France

DELHOPITAL Nicolas Directeur Famille France-Humanité

DEVISE Véronique Présidente Secours catholique Caritas France

DUFLOT Cécile Directrice Générale Oxfam France

FABIE Marie-charlotte Directrice Safe Passage France

GOMES William Director The William Gomes Podcast

GUYON Félix Délégué Général

THOTHASAN Zehrah Advocacy Director Joint Council for the Welfare of Immigrants

HASENSON-GROSS Mia Executive-Director René Cassin, the Jewish voice for human rights

HELLER Charles Co-président Migreurop

LAMBERT Jean-Jacques Président Réseau Chrétien - Immigrés

LEJEUNE Julie Directeur

NANSEN MAGGS Joseph Coordinator

SOAS Detainee Support

MAGGS Joseph Trustee Institute of Race Relations (IRR)

MANZI Yann Délégué généralUtopia 56

MERESSE Céline présidente

CRIDNAOR HILTON Tim CEO Refugee Action

RAMADAN Nazek Executive Director Migrant Voice

RIGAL Florence Présidente Médecins du Monde France

RIOS ARMAS Camila Fondatrice et directrice UniR (Universités & Réfugié.e.s)

ROCHICCIOLI Vanina Co-présidente GISTI

SAMOUILLER Jean-Claude Président Amnesty International France

SCEATS Sonya Chief Executive Freedom from Torture

SCHONFILED Amos Director Our Second Home

SEFF Nathalie Déléguée générale Action des Chrétiens pour l'Abolition de la Torture (ACAT-France)

SUEUR Antoine Président Emmaüs France

TYLER Simon Executive Director Doctors of the World

TYLER Simon Executive Director Doctors of the World / Médecins du Monde UK

VALDEZ Symonds Steve Refugee and Migrant Rights DirectorAmnesty International UK

VANDERSTAPPEN Cécile Responsable du plaidoyer et de la recherche sur la Justice Migratoire CNCD-11.11.11

VEISSE Arnaud Directeur général

COMEDE VISWANATHAN Annie Director Bail for Immigration Detainees

WEBB Naomi Executive Director Good Chance Theatre

WIELTSCHNIG Peter Policy & Networks Officer Focus on Labour Exploitation

WILSON Roger Trustee Hope and Aid Direct

Yerel dernekler ve kolektifler (Fransa ve Birleşik Krallık)

ALONSO Isabel CoordinatriceCollective Aid

CARO Philippe Bénévole Solidarité migrants Wilson

CARTWRIGHT James Chair Carlisle Refugee Action Group

CLARK Angus CEO Herts for Refugees

CLAVERIE Cathy Présidente Dom'Asile

DESHEULLES Carole Collectif Pantin Solidaire

DUPOURQUE Philippe Président Groupe accueil et solidarité (GAS)

GELOT Pierre Antoine Association L'Auberge des Migrants

GILBERT Thomas Director/ FounderRoots

GODINO Christanghelo Immigration Campaigns Officer Kanlungan Filipino Consortium

JONES Amanda CEO Shropshire Supports Refugees

MCDOWELL Denise Chief Executive Greater Manchester Immigration Aid Unit (GMIAU)

NEEDHAM Liz Chair of Trustees St Albans for Refugees

NEWMAN Steve Chair FODI (Sunderland, UK)

PASZKIEWICZ Natalia Project Lead Da'aro Youth Project

PATOUX Dany Co-président·es Osmose 62

PERLIN Nathalie administratrice Terre d'errance (Norrent Fontes)

ROUSSEAU Michel Co-président Tous Migrants

TIMBERLAKE Frances Co-présidente Refugee Women's Centre

THOMSON Felix Calais Appeal

TRIGEASSOU Sandrine Présidente Cuisine Sans Frontières

WALSTON Catharine Executive Chair Cambridge

Convoy Refugee Action Group

Association Calais Food Collective Projet Human Rights Observers

Araştırmacılar ve yazarlar

AGIER Michel Anthropologue, directeur d'études

EHESSAMILHAT SZARY Szary Anne-Laure Géographe, professeure Université Grenoble Alpes

BLANCHARD Emmanuel enseignant-chercheur Migreurop

CANTAT Céline Sociologue Sciences Po Paris

CLOCHARD Olivier ChercheurCNRS (Migrinter), Migreurop

COSNAY Marie auteure

DA LAGE Emilie Enseignante-Chercheuse Université de Lille

DEL BIAGGIO Cristina géographe Université Grenoble Alpes

FASSIN Didier Professeur Collège de France, Institute for Advanced Study

FASSIN Eric Sociologue, enseignant-chercheur Université Paris 8

FREEDMAN Jane Chercheuse Université Paris 8GIRR Katjare searcher Universität Bonn

HARCHI Kaoutar Écrivaine, sociologue Haute école de travail social, Geneve

JENNI Alexis Ecrivain

MAKAREMI Chowra Chercheuse, anthropologue CNRS

MEISTER Sofia Doctorante EHESS

MORICE Alain chercheur Migreurop

SPIRE Alexis Chercheur CNRS

TYSZLER Elsa sociologue, chercheuse CNRS / Migreurop