Filipinler: Sıkıyönetimde insan hakları göz ardı edilmemelidir

Uluslararası Af Örgütü bugün yaptığı açıklamada, Filipin hükümetinin sıkıyönetimin devam ettiği Mindanao’daki militanlarla çatışmayı sürdürürken, insan haklarının korunmasının gözetilmesi gerektiğini ifade etti.

Devlet Başkanı Rodrigo Duterte güneyde bir ada olan Mindanao’da ilk kez 23 Mayıs 2016’da ilan ettiği sıkıyönetimi bugün 6 ay daha uzatarak 31 Aralık 2017’ye dek geçerli kıldı. Filipin silahlı güçleri 23 Mayıs’tan beri Mindanao’nun kuzeyindeki Lanao Del Sur eyaletinin başkenti olan Marawi City’de, kendisini İslam Devleti olarak adlandıran silahlı gruba katıldığını duyuran Maute örgütüyle savaşıyor. Sıkıyönetim, milletvekillerin Meclis’te özel bir ortak oturumdaki oylamayı takiben uzatıldı.

Uluslararası Af Örgütü Güneydoğu Asya ve Pasifik Direktörü James Gomez konuya ilişkin yaptığı açıklamada, ‘‘İnsanların her zamankinden daha fazla korunmaya ihtiyaç duyduğu bir zamanda Mindanao’da sürmekte olan sıkıyönetim, insan haklarının arka plana alınması anlamına gelmemelidir. Filipin silahlı güçleri, Marawi’deki operasyonlar sırasında sivillerin korunmasını gözetmek üzere kendilerini azami düzeyde göstermelidir,’’ dedi..

Milletvekilleri aynı zamanda silahlı güçler ve devlet kurumlarının, sıkıyönetim uygulaması boyunca gerçekleştirdikleri fiillere ilişkin hesap sorulabilir olmasını sağlamak adına öncülük etmelidirler.

Çatışmalar sonucu toplam ölü sayısı hala bilinmemekle birlikte, Maute’nin kontrol ettiği Marawi bölgelerinde mahsur kalan onlarca sivilin de aralarında olduğu yüzlerce kişi öldüüldü.

‘‘Büyük ölçekli insan hakları ihlallerinde bulunmuş bir yönetimin sıkıyönetim uygulamasını uzatması en hafif tabirle kaygı verici. Devlet Başkanı Duterte’nin ‘uyuşturucuyla mücadele’si sırasında tanık olduğumuz, özellikle yoksul ve dışlanmış insanları hedef alan kanlı istismarlar Mindanao’da tekrar edilmemelidir,’’ diyen James Gomez sözleri şöyle sürdürdü: 

‘‘İnsan hakları ihlallerine ilişkin tüm ihbarlar araştırılmalı ve sorumlular, rütbe ve statüleri ile hangi tarafa mensup oldukları gözetilmeksizin hesap vermeye çağırılmalıdır. Cezasızlık kural olamaz.’’

Marawi City’de çatışmalar sürerken, çatışmaların başladığı Mayıs ayından bu yana 200 binden fazla insan evlerini terk etmeye zorlandı. Hükümet yerinden edilenler için kamplar kurarak bu kamplara yardım sağlıyorsa da, uzun süreli yerinden edilme sonucu insani durumun kötüleşmesi tehlikesi mevcut.

Gomez konuya ilişkin açıklamasını şöyle sonlandırdı: ‘‘Filipinli yetkililerin yerinden edilenlere yardım sağlama çabaları övgüye değer ve bu çabalar, insanlar evlerine dönüp yaşamlarını yeniden inşa etmeye çalışırlarken de sürmelidir. Hükümet durumu sık sık gözden geçirmeli ve mümkün olan en yakın zamanda sıkıyönetimi kaldırmalıdır. Bununla birlikte hükümet, olağanüstü zamanlarda bile ihlal edilemeyecek olan habeas corpus temel hakkının askıya alınmasına son vermelidi.’’