Yüzlerce Eritreli, işkence, keyfi gözaltı ve diğer ciddi insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya kalabilecekleri Eritre’ye zorla geri gönderilme riski altındalar. Raporlar, yeterli iletişime veya hukuki desteğe erişimleri olmaksızın yakın zamanda gözaltına alınan yaklaşık 300 Eritrelinin Eritre’ye sınır dışı edildiğini gösteriyor. 

Ek Bilgi

Türkiye, 1951 Mülteci Sözleşmesi ve sözleşmenin 1967 Protokolü’ne taraftır. Ancak, Türkiye sözleşmeyi imzalarken coğrafi çekince koymuş ve yalnızca Avrupa Konseyi üye ülkelerinin vatandaşlarına mülteci statüsü başvurusunda bulunma hakkı tanınmıştır. Türkiye'de mülteci statüsüne başvurma hakkı tanınmayan kişiler, 2013 tarihli Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca şartlı mülteci statüsü veya ikincil koruma statüsü talep edebilirler. Şartlı mülteci statüsü, “Avrupa dışı” ülkelerden gelen kişiler için oluşturulmuştur ve mülteci statüsü sahiplerine tanınan haklardan daha kısıtlayıcı haklar sağlamaktadır.

Uluslararası Af Örgütü, Eritre yetkililerinin yurtdışında sığınma başvurusunda bulunmayı vatana ihanet suçunun bir kanıtı olarak ele aldığını ve Eritre’ye zorla geri gönderilen herhangi birinin tutuklama nedeni olarak değerlendirdiğini tespit etmiştir. Eritre’deki korkunç gözaltı koşulları zalimane, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele kapsamına girmektedir.

Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği (UNCHR), “Zorla geri gönderilen Eritrelilerin, birçok rapora göre, yetkililer tarafından herhangi bir suçlama olmadan tutuklanma, gözaltı, kötü muamele, işkence ve bazen ölüme kadar varan sonuçlarla karşılaşabilecekleri; kimseyle görüştürülmeden, aşırı kalabalık ve hijyenik olmayan koşullarda, tıbbi bakıma erişimleri oldukça kısıtlı biçimde, bazen uzun süreler boyunca tutuldukları” konusunda uyarmış ve “Bazı Eritreliler için ülke dışında bulunmak, geri dönmeleri halinde incelemeye, misillemeye ve sert muameleye maruz bırakılmaları için yeterli bir neden olabilir. Kişilerin, özellikle ülkeden yasa dışı yollarla çıkmışlarsa, sığınma başvurusunda bulunduklarından, diaspora temelli muhalefet toplantılarına katıldıklarından veya hükümete (gerçek veya algılanan) bir tehdit oluşturduklarından şüphelenilebilir” diye belirtmiştir. 

Ayrıca, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nin Eritre'de insan haklarını Soruşturma Komisyonu 2015 yılında, "birkaç istisna dışında, ülkeye geri dönmeye zorlananların tutuklandığını, gözaltına alındığını ve kötü muamele ve işkenceye maruz kaldığını" tespit etti. Uluslararası Af Örgütü'nün 2016 tarihli raporuna göre, firarilerin uzun süreli keyfi gözaltı, insanlık dışı gözaltı koşulları ve işkence ve diğer türde kötü muamelelerle karşılaşma olasılığı yüksektir. 

Eritre'de 18 ile 40 yaş arasındaki tüm erkek ve kadınlar için ulusal hizmet zorunludur ve 50 yaşına kadar ek zorunlu yedek görevler vardır. Hizmet süresinde bir sınır yoktur. Başlangıçta 18 ay süren bu hizmet genellikle altı ay askerlik hizmetini ve ardından 12 ay askeri veya devlet hizmetinde görevlendirmeyi içerir. Ancak bu süre sıklıkla süresiz olarak uzatılır. Ulusal hizmet genellikle devlet projelerinde zorla veya isteğe bağlı olmayan çalışmayı içerir. Askerler yol yapımı gibi hükümet projelerinde inşaat işçiliği yapar, kamu hizmetinde çalışır, ordu veya iktidar partisi elitleri tarafından sahip olunan ve işletilen şirketlerde çalışır. Askerlere ailelerinin temel ihtiyaçlarını karşılamayan asgari maaşlar ödenir. Eritre'nin yetişkin nüfusunun çoğu şu anda zorunlu ulusal hizmette bulunmaktadır. Vicdani retçiler için askerlik hizmetinden muafiyet yoktur ve alternatif bir askeri olmayan hizmet yoktur. Askerlik hizmetinden kaçınmanın olağan cezası gözaltı ve işkencedir.