Altısı Boğaziçi Üniversitesi biri İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi yedi öğrencinin “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davanın ilk duruşması 17 Mart 2021’de görüldü.

Adliye Önü ve Duruşma Öncesi İzlenimleri

Duruşma öncesinde Çağlayan Adliyesi önündeki bariyerlerin dışında kalan geniş avluda insanların toplanmasına izin verilmediği, Boğaziçi Üniversitesi Sergi Davası öncesi bir araya gelen grubun ancak avlu dışında kafelerin bulunduğu alanda toplanmalarına izin verildiği görüldü.

Duruşma öncesi geniş avlunun bulunduğu, vatandaşların girişine izin verilen ana kapı kapalı tutuldu, adliyeye girişler B kapısından yapılabildi. Girişlerde x-ray aramaları sırasında bir vatandaşın çantasında bulunan, üzerinde gökkuşağı bayrağı ve yazıların olduğu broşürlerle, adliyeye girişine izin verilmediği görüldü.

Adliye Koridoru ve Duruşmayı İzlerken Karşılaşılan Zorluklar

21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşma, görece büyük olan ancak sandalye kapasitesi yine de izleyici sayısı karşısında fazlasıyla yetersiz kalan 12. Ağır Ceza Mahkemesi salonunda gerçekleşti.

Özel güvenlik görevlilerinin, salona girmek üzere koridorda bekleyen, aralarında basın mensupları ve dava gözlemcilerin de bulundukları çok sayıda kişinin turnikelerden geçişine izin vermezken “adliye medyası” olarak tabir ettikleri birkaç gazetecinin geçişine izin verdikleri görüldü.

Bir süre sonra basın mensuplarından basın kartı olanların adliyeye girişine izin verildi. Bir dava gözlemcinin dava gözlemci kimliğinin “basın kartı olmaması” nedeniyle önce sadece “basın kartı olanların girebileceği”, “dava gözlemcilerin giremeyeceği” gerekçesiyle koridordaki turnikeden geçiş yapmasının engellenediği, geçişine ısra üzerine izin verildiği görüldü.

Salondaki sandalye kapasitesinin yetersizliği ve pandemi koşulları gerekçesiyle duruşma salonunun kapısının önünde bekleyen basın mensubu ve gözlemcilerin salona girişine hakim izin vermedi. Daha sonra, açık kapı ile duruşmanın kapı dışından izlemesine izin verildi. İlerleyen dakikalarda duruşma salonunun eşiğine dışarıdan çekilen bir şeritle izleyicilerin salona girişinin önüne geçildi. Eşikte yığılan gözlemciler duruşmadaki diyalogları güçlükle takip edebildi. Kapı önündeki izleyiciler, sıklıkla içeri girip çıkan güvenlik görevlileri ve polisler nedeniyle duruşmayı izlemekte zorlandı.

Yargılama

Duruşmada hazır bulunan yargılanan yedi öğrencinin ve bir tanığın kimlik tespitleri yapıldı.

Duruşma başlangıcında söz verilen, öğrencilerin avukatlarından Levent Pişkin mahkemeden iddianamenin savcılığa iadesini talep etti. Talep reddedildi.

İddianame mahkeme görevlisi memur tarafından okundu.

Öğrencilerin beyanları

Doğu D.’nin Beyanları

İddianamedeki suçlamalara karşı beyanda bulunmak üzere kürsüye ilk gelen kişi 47 gündür tutuklu bulunan Doğu D. oldu. Üzerine atılı suçlamaları reddeden Doğu D; eylemlerinde suç işleme kastı ve kötü niyet taşımadıklarını ifade etti, “Sergiye gittim ve anlamadığım bir suçtan dolayı 47 gündür tutukluyum.” dedi.

“Resim anonim bir eser. Hiçbir kesimi aşağılamıyor, kin ve nefrete sevk etmiyor” ifadelerini kullanan Doğu D. polis tarafından arandığını öğrendikten sonra karakola gittiğini, avukatı olmadan beyanda bulunmayı reddettiği halde resmi asan dört kişiden biri olduğunu kayıt altına alan bir tutanağın kendisine imzalatılmak istendiğini söyledi.

Hakimin “Eserin anonim olduğunu söylemişsiniz?” sorusu üzerine Doğu D, “Eserler şöyle geliyordu. Ya kapıya bırakılıyordu ya maille geliyordu.” Bunun üzerine hakim resmi asan kişi veya kişileri görüp görmediğini sordu. Demirtaş eseri asanın bir güvenlik görevlisi olduğunu, adını bilmediğini söyledi, “Asma anının görüntüsü yok. Hemen sonrasının görüntüsü var. Üstünde tepinildiği yönünde haberler çıktı. Böyle bir şey olmadı.”

Daha sonra söz alan avukat, sergide başka eserlerin de bulunduğunu ve serginin amacının yargılama konusu eseri sergilemek olmadığını belirtti.

Beyanlar sırasında üniformalı bir polis memurunun duruşma salonuna girip izleyicilerin önüne çekilen şeridin önünde beklediği görüldü.

Selahaddin U.’nun beyanları

Tutuklu yargılanan ikinci öğrenci Selahaddin U. sanık kürsüsüne geldi. Kendisine imzalatılmaya çalışılan tutanağa imza atmadığını ifade eden Selahaddin U. serginin amacının, rektör atamasını konu edinmek olduğunu, gelen her resmin sergilendiğini söyledi.

“Geçen seneye dek Boğaziçi öğrencisiydim. Bir yıldır İTÜ’de mimarlık okuyorum. Sergi sırasında okula gittim. Öğrenciler hatta güvenlikler bile bir şeyler asıyordu. Gün boyunca bir şeylerin taşınmasına, asılmasına yardımcı oldum. Eserlerin hangilerini tek tek astığımı sorarsanız sayamam. Bu resmi asıp asmadığımı hatırlamıyorum. Sabahtan akşama kadar okuldaydım ama uyarıda bulunan olmadı, tartışma ortamı da görmedim.”

Sergi sırasında halkın herhangi bir kesimi kışkırtma aşağılamak gibi amacım veya kasıt taşımadığını, sergiden sonra eve gittiğimde polis tarafından arandığımı öğrendiğini ve bunun üzerine ifadeye vermeye gittiğini söyledi.

“Polisle başka konuşma yapmadım ama tutanak getirdiler, tutanakta ‘biz dört kişi resmi asmışız’ diye beyanım vardı. Ama polisle resmi kimin yapıp yapmadığı dışında konuşmamıştım. Tutanağı imzalamadım.”

Mahkeme başkanı Selahaddin U.’ya da “LGBTİ ile bağlantın var mı?”, “Eseri kim hazırladı”, “Yere sereni gördün mü?” sorularını sordu.

Selahaddin U., Boğaziçi Üniversitesi’nde derslerin ertesi gün (18 Mart) başlayacağını ancak kendisinin İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) öğrencisi olduğunu ve kendi derslerinin 17 gün önce başladığını belirtti.

“Cezaevinden derslere giremiyorum. Bana terörist değil öğrenci olmam söyleniyor ama devlet eliyle derslere girmem engelleniyor.”

Sena  B.’nin Beyanları
Sanık kürsüsüne gelen üçüncü öğrenci, elektronik kelepçesiyle duruşma salonunda hazır bulunan Sena B. oldu. Sena B. sergiyi düzenlerken öncelikli amaçlarının “insanların kendilerini ifade etmeleri için bir platform yaratmak” olduğunu söyledi. Daha önce bir sergi yapma deneyimlerinin olmadığını söyleyen Sena, eserlerin sergilenmesi sırasında bir süre için yerde bulunmasında bir kasıt olmamasına rağmen, “birileri rahatsız olduğu için burada olduğum için üzgünüm.” dedi.

“Çadır kurulmasına güvenlikler müdahale etti. Arbede çıktı. Diyorum ya halkı düşmanlığa tahrik(…)

Biz de daha önce basketbol sahasına (sahanın tel örgü duvarlarına) astığımız eserleri rektörlüğün önündeki meydana getirmeye karar verdik. Tüm eserleri toplamaya başladık. Kim neyi nereye götürüyordu bilmiyorum. Kendi çabalarımızla birbirimize yardımcı olduk ve hep birlikte yaptık.

22 Ocak günü eserlerin bir kısmı asılmıştı. Sonraki Perşembe günü birçok (yeni) eser geldi. Dedik ki, nasıl yapalım? Eserleri bir şekilde meydanda her yere koyalım, dedik. Herhangi kasıt yok. İşimiz başımızdan aşkındı. İlk gün kimse bir şey demedi. Ertesi gün eser yine oradaydı.”

Eserlerin okulda iki farklı gün boyunca sergilemesine rağmen sergiye ya da eser içeriklerine yönelik herhangi müdahalenin olmadığına dikkat çeken Sena B. şöyle konuştu:

“Eserlerin yerde sergilenmesi birilerinin yanlış anlamasına açık. Bunun için kimseyi suçlayamam. Belki daha dikkatli davranmam gerekirdi.”

Sena önceki ifadesinde “özel olarak herhangi eseri biz yaptık veya sorumluluğu bendedir demedim” dedi.

“Genel bir sorumluluk olarak güvenliğe bir sorun olması durumunda bizle iletişime geçin dedim. Dedim ki, (eserlerin) herhangi şekilde veya başkasının olduğuna dair iddiamız yok (Güvenlik görevlisinin de imzasının bulunduğu ve öğrenciler aleyhinde delil olarak kullanılan tutanak hakkında).

‘Siz buradaydınız, kaybolan bir eser var. Kaybolma bilgisini kayda geçirmek için tutulmuş bir tutanak o.”

Sena, sergi boyunca üniversitenin güvenlik görevlileriyle öğrenciler arasında bir gerginlik olup olmadığı konusunda “Güvenliklerin koluna girdik. Buyrun, buyrun! Sergiyi beraber gezelim dedik” dedi.

“Bana hiç kimse gelmedi. Kaldır demedi. Deseydi sorardım. Fikrini öğrenirdim. Sergideki arkadaşlarla paylaşıp ona göre hareket ederdim. Kesinlikle ben bunu (yargılama konusu eseri) kaldırmıyorum demedim.”

Duruşmada eserin akıbetinden bahsedildiği sırada avukatlardan birinin eserin hala ortada olmadığını ileri sürmesi üzerine, hakim yargılama konusu Şahmaran adı verilen eseri oturduğu kürsünün altından çıkartıp havaya kaldırdı. Eseri hızlıca salonun bir tarafından diğer tarafına doğru birkaç saniyeliğine gösterip kürsünün altına kaldırdı.

Bir aydan fazla süredir ayağındaki elektronik kelepçeyle evde yaşadığını söyleyen Sena B. hakkında uygulanan ev hapsi tedbirinin hayatında yarattığı aksaklıkları ve bu nedenle karşılaştığı zorlukları anlattı. “Yaklaşık bir aydır ayağımdaki kelepçeyle evdeyim. Çok tacize uğradım. Sıkıntı yaşadım. Para kazanamadım. Evimin kirasını ödeyemedim.” ifadelerini kullanan Sena bunların hepsini üzerine atılı suç nedeniyle yaşadığını vurguladı.

Sena B.’nin beyanlarını tamamlamasının ardından, hakım sözü avukatı Merve Uçanok’a verdi.

Uçanok müvekkili hakkında gözaltı ve yakalama işlemlerinin kanundaki şartlar oluşmadan gerçekleştiğini söyledi. Sena B.’nin olay günü söylediği iddia edilen sözler hakkında mahkemeye bir CD sundu, “CD’yi izlerseniz semanın suçu işlemediği, o sözlerin Sena’ya ait olmadığı görülür.” Video kaydı salonda izletildi.

Uçanok, isnat edilen suçun ceza hukukuna göre bir kasıtla işlenebileceğini, eylem neticesinde kamu güvenliğinin bozulmasına ilişkin açık ve yakın bir tehlikenin oluşması gerektiğini söyledi. “Sena diyor ki, biz sansüre hayır diyoruz, sergiye hep evet.”

Sena’nın videoda “Biz hiç sinirlenmedik kızmadık. Mezunlarımız bizimle destekliyorlar bizi. Biz her şeye kucak açtık. Herkes burada” ifadelerini kullandığına dikkat çeken avukat, “bu sözleri söyleyen birinin kamu güvenliğini bozmak suretiyle açık ve yakın bir tehlike oluşturması söz konusu olamaz” dedi.

İsnat edilen suçu maddi unsurlar yönünden ele alan Uçanok, suçun tipiklik unsuruna bakıldığı zaman suç bakımından işlenen fiilin tipik olması, kanundaki tanıma uygun olması gerektiğini; suçun işlenebilmesi için sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip kesimlerini birbirine karşı kin ve düşmanlığa sevk edilmesi gerektiğini söyledi.

“Halkın Müslüman dinine mensup vatandaşların bir kesimini LGBT bireylere karşı tahrik etmek... LGBT olarak ifade eden bireyler bir sosyal sınıf olarak tanımlayabileceğiniz bir sosyal sınıf değil. Ancak bir cinsel yönelimi, heteroseksüel olmama durumunu ifade eden bir şey bu.

İkinci husus, kamu güvenliğine açık ve yakın ve tehlike. Bu olaydan sonra herhangi olay mi olmuş LGBT’lere yönelik? Eseri görürseniz dersiniz ki ben çok kızdım. Öfkelenebilirsiniz. Ama bu toplumun bir kesimini diğer kesimine karşı kin ve düşmanlığa tahrik boyutuna ulaşmadığı açıktır. Sosyal medyada bir takım insanlar rahatsızlık paylaşmış olabilirler. Ama hiç kimse “ben Taksim'de birkaç LGBT’nin ağzını burnunu kıracağım” demedi. Ertesi gün ülkenin gündemi neyse herkes işine gücüne devam etti. Eserin yere konması ile ilgili, eser basket sahasında, güney meydanda taşınırken eserlerin yerleştirilmesi sırasında orada olmuş.

Yargıtay 18. Ceza Dairesi’nin kararı var. Yoğun bir tarzda kin ve düşmanlığın oluşması gerekir deniyor. AYM (Anayasa Mahkemesi) kararında açık ve yakın tehlike ile ilgili şiddet içermeyen ve şiddet kışkırtıcılığı olmayan suçların suç oluşturmadığını söyler.”

Uçanok ilgili AYM kararını mahkemeye iletti. Yargılama konusu eylemlerin ifade özgürlüğü kapsamında kaldığını söyledi. Soruşturma aşamasında suçun TCK (Türk Ceza Kanunu) Md. 216/3 olarak belirlenmiş olmasına rağmen hiçbir gerekçe olmaksızın öğrencilerin 216/1'den mahkemeye sevk edildiğini söyledi. Kamu barışını tehlikeye düşürecek hiçbir hadise yaşanmadığını söyledi, “Hepimiz hayatımıza gayet güzel devam ettik.”

Müvekkilinin özel ders vererek geçimini sürdürdüğünü, “muhtemelen ceza verilse bile infaza dönüşmeyecek bir suç için” ona adli kontrol tedbiri (ev hapsi) uygulandığını hatırlattı. Elektronik kelepçenin müvekkilinin ayağından çıkarılmasını mahkemeden talep etti.

“Çocuklarla ve aileleri arkadaşlarıyla görüştüm. Şöyle bir gerçek var. Bu çocuklar kendilerini bu hukuksuzluklar neticesinde baskı ve korku altında hissediyorum. Müvekkilim bana iltica kelimesini sordu. ‘Benim iltica etmem mi gerekecek’ dedi. Bu ülkeye kızarak, bu ülkeden soğuyarak gitmesin bu gençler. Bu gençler kolay yetişmiyor. Bu gençlerin amacı sadece ve sadece Boğaziçi Üniversitesi’ne atanan Prof. Melih Bulu’yu ve bu idari tasarrufu protesto etmek. Bunun için seçtikleri yol bunu bir sanat sergisiyle yapmak. Kendilerini ifade etmek için.

(…) Anayasal haklarından kaynaklanan bir fikir bu. Bir fikir. Kendilerini ifade etmelerini ayrı bir yolu… Bu arkadaşlar bir duyuru yapmak istediler. Eserler internet üzerinden gönderildi. Suça konu olan eser 300 sıradan eserden biri.

Böyle bir suç olduğu iddiasıyla bugün karşınızdayız sayın yargıç; belli bir kesimi kin düşmanlığa tahrik için somut bir tehlike olması gerekir. Burada bir şiddet bir gerilim yaratan bir polisle karşı karşıya gelme durumu var mı? İddianameyi okuyun. Hiçbir yerde ne şiddet ne gerilime, sivil itaatsizlik, polisle karı karşıya gelmek yok. Burada medeniyet fikri var medeniyet var. Tabi anlayabilene. Kendilerini basit ve çok güzel bir yolla ifade etmeyi amaçlarken onlar bugün terörist, sapkın ve barbar olmakla suçlandılar. Yetmedi bu iddianameyle halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmekle suçlandılar.

(…) CMK (Ceza Muhakemesi Kanunu) iddianamede suçu oluşturan olayları delillerle ilişkilendirilerek açıklanacağını söyler. Bu iddianamede bir ilişkilendirme yok.

(…) Yanlış bilgilerden bir tanesi ‘Şahmaranim nerede’ videosu. Her yerde karşımıza çıkıyor, adli kontrol kararı (ev hapsi) kararının sebebi de bu. Ne diyormuş müvekkil? ‘Şahmaranım nerede?’ İlişki bu.’ Şahmaranım nerede’ videosunda savcı videonun sadece bir bölümünü almış, hakimlik de öyle. Kopyaları yapıştırılmış ve müvekkil hakkında bu adli kontrol kararı çıkmış. Bu gençlerin ağzından çıkanlara bakın: ’Biz sansüre hayır sergiye evet diyoruz. Herkese her düşünceye kucak açtık ve Şahmaran onlardan biriydi. Sahmaranımız bizde. Sansür yok ve yapmayacaksınız. Her şey burada. Punkçı gençler Bursa'da bakın birbirinin üzerinde zıplıyorlar. Herkesin hissettiği şeyler var. Bunlara yer açın, kalbinizi açın. Hoşgörün.’

Bu gençlerin terörist olmakla suçlanması bana ağır geldi. Onları anlamamız gerekiyor sorgulamak veya toplumdan dışlamak yerine (…)”

Hakim, avukata sözlerini “bağlaması” yönünde uyarıda bulundu. Uçanok devam etti:

“Bu videonun sosyal medyada yer alması kamu güvenliğine tehdit oluşturdu, deniyor. Google’a girin. Bu gençler halkı kin ve düşmanlığa tahrik edecek hangi eylemi yapmışlar? Birçok köşe yazarının yazısı var. İnceleyin. Halkı kin ve düşmanlığa tahrik edecek sözleri devlet kademesindeki insanlar söyledi. Bakın bu olaydan hemen sonra İçişleri Bakanı dedi ki ‘Kabe-i Muazzama’ya hakeret eden LGBT sapkınlarına müsamaha göstermeli miyiz elbette hayır.’ Bu sözlerle cinsel yönetimi farklı olan bireylerimiz nasıl da dışlanıp toplumun dışına atılıyor. Bu olaylarla LGBT olayları arasında ilişki kuruluyor, ki olsa da suç değil. Bir siyasi partinin başkanı dedi ki, ‘Türkiye'nin böyle evlatları yok bunlar barbardır gözlerini kan ve nefret bürümüştür.’ Ben şunu anlamıyorum. Öğrenciler, akademisyenler veya eski mezunlar bu rektörü kabule etmek zorunda mi? Biz aslında soran başkaldıran itiraz eden gençlik istemiyoruz.

Bir tane saldırı örneği söyleyin bana. Videoyu çeken arkadaş ben de oynamak istiyorum diyor. Orada bir bahar zenginliği ortamı yaratmışlar…”

Hakim, avukatın sözünü kesti. Kapı önünde yığılarak eşiğe çekilen şeritte birbirlerine oldukça yakın şekilde duruşmayı izlemeye çalışan izleyicileri kastederek “Pandemi tedbirlerine aykırı davranılıyor. Lütfen kısa tutalım.” dedi. Avukat Merve Uçanok devam etti:

“Öğrenciler LGBT Kulübü adına bir sergi düzenlemediler. Sanki bulunduğu iddia edilen kitapla benim müvekkilim arasında bir ilişki varmış gibi gösterildi. Yeni Şafak gazetesinin resmi Twitter hesaplarında ‘LGBT paçavraları’ gibi mi ifadelerle yayımlanmasaydı emin olun bu olay bu noktalara gelmeyecekti.

Tipiklik unsuru oluşması için iki farklı kesim arasında bir kin ve düşmanlık durumunun oluşmuş olması gerekir. Fakat burada toplumun bir kesiminden kasıt: sınıf ırk din mezhep bölge farklılıklarıdır. LGBT bunlardan hangisi? Hiçbiri. Dolayısıyla tipiklik unsuru oluşmamış. Baktığınızda burada sanat eserinin kendisi yargılanmış gibi bir durum oluyor. Eserleri taşıma kararı alıyorlar. Yüklenip taşıyorlar. Sırası geldikçe panoya asmışlar. Hiçbir şekilde bir kötü niyet yok.

(Eserin yere konması hakkında)

Şunu da özellikle söylemek istiyorum. Bu tahrik olduğu iddia edilen halk bunca kadın cinayeti karşısında tahrik olmuyor merak ediyorum. O kadar kadın cinayetleri var. Bu suçların hiçbirinde… toplam on yılda 201 elektronik kelepçe takılmışken son birkaç aydaki öğrencilere toplam 40 tane kelepçe takılmış. Bu gençlerin ayaklarına kelepçe takarak özgürlüklerini kısıtlamak yerine bu canilere kelepçe takılsın.

Geldiğimiz noktada öğrencilerin tamamının mağdur olduğunu görüyoruz. LGBTİ bireyler hiç mi yoktu? Osmanlı tarihinde LGBT’ler vardı. Bunlar vatandaşlık görevlerini yerine getiriyor mu, bizi bu ilgilendirir…”

Hakim, avukatın sözünü “Adli kontrolle ilgili karar verelim” diyerek kesti. Savcılıktan bu konuda görüş talep etti. Savcı adli kontrol tedbirinin (ev hapsinden) haftada bir gün imza olarak değiştirilmesini talep etti. Hakim, salondaki pek çok kişinin durumu anlayamayacağı bir hızda ara karar alarak, Sena B. hakkındaki ev hapsi kararını kaldırdı.

Avukatın beyanlarına devam ettiği sırada, hakkında ev hapsi kararı bulunan Sena B. ve Hazar K.’ye uygulanan ev hapsi, adli kontrol kararının kaldırmış olduğu (izleyicilerce) anlaşıldı.

Adli kontrol kararının değiştirilmesinin ardından avukatların iddianameye ilişkin savunmalarına devam edildi.

Söz alan avukat, kollukla yaşanan diyalogda bir ikrar ifadesi olduğunu, öğrencilere bir tutanak imzalatılmak istendiğini, dahil olmaları ve bilgi alışverişi yapmaları üzerine müvekkillerinin imza atmaktan imtina ettiklerini söyledi.

Hakim, “özel durum” nedeniyle duruşmaya ara verdi. On beş dakika sonra salonun kapıları tekrar açıldı. Duruşma iki dakika sonra kaldığı yerden devam etti.

Selahaddin U’nun avukatı Ayşe Özdemir söz aldı. Bizzat ifade hürriyetinin kendisinin yargılandığını düşündüğünü ifade ettik. İlk beyanlarının usul hakkında olacağını söyledi:

“Müvekkiller emniyette henüz olay günü soruşturma numarası bile olmadan polisin yürüttüğü bir dosyadan gecenin bir vakti emniyete getirilmiş ve emniyette ifadeleri alınmıştır. İfadeleri alınırken kendilerine bilgi alma tutanağı adı altında bir belge imzalatılmak istenmiştir.”

Güvenliklerin, dosyada tanık olarak yer aldığını ifade eden Av. Özdemir polisin soruşturmada tanık dinleme yetkisine sahip olmadığını, bu yetkinin Cumhuriyet Başsavcılığı’na ait olduğunu söyledi.

“Bu nedenle tanığı sadece hakim ve mahkeme dinleyebilir. Tanık dinlenmeden önce tanığa suç anlatılır yemin edilir. Beyan alınır. Hem tutukluluğa sevk yazısında hem tutuklama gerekçesinde güvenlik görevlilerinin ifadeleri delil olarak kullanılıyor. Onları bugün dinleyeceksiniz. Bu kişilerin beyanları tanık beyanı olmayacak.

F**. K**. (“*” içeren beyanlar için not: Beyanda zikredilen isim yazıda kapatılmıştır.) isimli güvenlik görevlisi beyanında açık şekilde resimlerin asıldığını ve resimlere bakarken saat 12.45’te söz konusu resmi gördüğünü söylüyor. Güya orada Selahattin ve Doğu varmış. Onlara eseri kaldırması gerektiğini söylüyor….

Bugün tanıkları dinlediğinizde yalan söyleyecekleri açıktır. CMK101 dersi alan bir kişi gece yapılan o işleme ‘teşhis’ demeyecektir. Teşhis, savcının talimatıyla şüphelinin belirlenmesi amacıyla yapılmaktadır. Kanun teşhis işleminin nasıl yapılacağını ayrıntılı bir usulle anlatmıştır. Teşhisi yapan kişinin beyanlarının tutanağa bağlanması gerekmekteyken dosyadaki tutanakta bu yok.”

Hakim, avukata ifadelerini hangi nereden okuduğunu, yasa metinlerine dayanıp dayanmadığını sordu. Özdemir “Benim kendi notlarım” cevabını verdi. Avukat devam etti:

“Önerim şudur ki isimleri gizleyerek tüm barolara gönderin; tüm barolarda teşhis işleminin nasıl yapılmayacağını bir örneği olarak kullanılabilir. Tespit tutanakları bilirkişi değil polis tarafından yapılmış. Tespit tutanağında görüntülerin güvenlik görevlilerinden alındığı açık kaynaklara dayandığı belirtilmiş. Kanunda özel güvenliklerin yetkileri sayılmıştır. Bu yetkiler arasında güvenlik görevlilerinin görüntü alma yetkisinin olmadığı açıktır. Bu nedenle dosyadaki görüntüler delil olarak kullanılamaz.”

Avukat Özdemir, polisin dosyadaki ilgili görüntüleri elde ederken kaynağının ne olduğunu ve görüntülerde bir değişiklik söz konusu olup olmadığının bilinmediğini söyledi.

Avukat Özge Önalan söz aldı. Usule ilişkin konuşacağını ifade etti:

“Tutuklamadan bahsetmek istiyorum. Öncelikle o zaman, tutuklamaya sevk olduğu zaman detaylı savunma yaptık. Hepsini anlatmayı gerekli görmüyorum. Öncelikle, müvekkiller 29.01.2021 tarihinde dosyaya eklenmiş olan saat 20.30 da başsavcı vekiliyle yapılan, savcının 216/3 ten gözaltları verdiği dosyaya konuyor. Ardından 29 ocakta (Diyanet İşleri Başkanı) Ali Erbaş bir tweet atıyor. Ertesi gün müvekkiller hakkında yedi saatlik polis tarafından oyalama sonrasında gözaltı kararları veriliyor.

Savcılığa çıkarılmadan önce İçişleri Bakanı tweet atıyor: ‘Kabe’ye yapılan saygısızlığın sorumlusu 4 LGBT sapkın gözaltına alınmıştır.

Savcılık sorguları devam ederken TRT haber giriyor. Diyor ki bu kişiler tutuklamaya sevk edildi. Ardından, sosyal medya furyası koptuktan sonra 30 Ocak’ta müvekkiller hakkında o zamana kadar hiç lafı geçmemiş 216/1 den tutuklama talep ediliyor. 216/3 ten spesifik ifade alındıktan sonra İç İşleri Bakanı ve Diyanet İşleri Bakanı’nın beyanları, haberler ve tweetlerden sonra tutuklamanın mümkün olduğu bir suçla sevk edildiklerini görüyoruz. Yazıda Selahattin asıp asmadığının belli olmadığı belirtilse de kuvvetli suç şüphesi nedeniyle tutuklama talep edildi. Olayla ilişkisi tespit edilemeyen bir kişinin 'kuvvetli şüphe" ile sevki gerçekleşiyor ve tutuklama kararı veriliyor. Bu tutuklama kararının sebebi olarak önceki gün boyunca atılan tweetler ve haberleri görüyorum. Bu nedenle tutuklama kararının hukuki değil siyasi olduğunu ifade etmek istiyorum.

AYM’nin vereceği karar da umuyorum bu yönde olacaktır. Karardan sonra tutuklama sebebi olarak suçun ağırlığı gösteriliyor. 3 yıllık yararı altı ay olan bir suç nasıl bir ağır suç olabilir? Nasıl bir kaçma şüphesinden bahsedilebilir ki kendi ayaklarıyla giden müvekkiller için kaçma şüphesinden bahsetmek açıklamaya muhtaç.

Deliller sosyal medya bulguları ve tanık beyanları. Bu deliller nasıl karartılabilir? Maalesef bu hususların hiçbiri açıklanmadı. Tutuklamanın hukuksuz olduğunu tekrar belirtmek istiyorum. Tutuklama dan sonra cezaevine götürülürken müvekkiller bir sözlü taciz de gerçekleşti.

İnsanları LGBT sapkını diye cezaevine gönderirken, onların başına ne gelebileceği konusunda kimsenin bir taahhütte bulunamayacağını düşünüyorum. Tutuklamayı takip eden günlerde Cumhurbaşkanı gençliğimizin LGBT gençliği değil milletin şanlı tarihindeki gençlik olarak geleceğe taşıyacağız dedi.”

Avukat Levent Pişkin söz aldı.

“Bu iddianame vasfını taşımıyor. Eğer bir kadı rejimi altında yaşıyorsak bu bize önceden belirtilsin ona göre hareket edelim. Eğer laik bir hukuk devleti altında yaşıyorsak bu iddianame anayasaya aykırıdır ve suçtur. Bu iddianame İslam'ın bir yorumuna dayanılarak yapılmıştır. Birkaç hususu belirtmek isterim.

Yargılamanın tuhaflığı şuradan kaynaklanıyor. Tanık (üniversitenin güvenlik görevlisi) A**, Ç** cep buradaki üç sanıkla ilgili imza atmış. Benim imzam var diyor. Bu tutanakta imzası olan A** Ç**  burada tanık, imzalı bulunan diğer kişiler burada sanık. Bu nasıl olabiliyor?

Güvenlik görevlisi olan kişilerin beyanları geçerli tanık beyanları değildir. A** Ç**’nin bilgisine başvurulan şahıs olarak ifade F** K**’nin yanında değildim diyor.

Siz orada değilseniz sahte tanıklık yapmışsınızdır. Bu suçtur. Boğaziçi'nin girişinde turnikeler var. Okula kimin girdiği bellidir. Güvenlikler öyle bir tutum sergiliyor ki okulda bulunmayan bir kişinin kendilerine hakaret ettikleri yönünde soruşturma başlatışmış.”

Boğaziçi Rektörlüğü: Mezunlara “sergide hazır bulunmaları için” okula giriş izni verildi

Avukat Levent Pişkin, Boğaziçi Rektörlüğü’ne okula girişi pandemi gerekçesiyle yasak olan mezunlara 29 Ocak’taki etkinlik nedeniyle izin verildiğini ifade eden bir bilgi edinme başvurusu cevabının bir kopyasını mahkemeye sundu. Rektörlüğün cevabında şu ifadeler geçiyordu:

“Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği yönetimi ile sınırlı sayıda mezunumuz 29/01/2021 tarihinde yapılan sergi etkinliğinde hazır bulunmak üzere verilen izin kapsamında Covid19 formu doldurmak suretiyle Güney Kampüs’e giriş yapmıştır.”

Avukat Levent Pişkin, kanun maddesinin gerekçesinde açık ve net diyor şekilde kanun değişikliğiyle, ifade hürriyetine yönelik suçlamalarda kullanılmaması için kapsamının daraltıldığının ifade edildiğini vurguladı.

“Bu suç aslında nefret suçu olarak düzenlenmiştir. Yani etnik ve dinsel azınlıkları korumak için düzenlenmiştir. Nerede iktidara ilişkin herhangi muhalif bir şey olduğunda bu suça başvuruluyor.

(…) diyor ki kin ve düşmanlığa tahrike edecek. Bu ikisi birlikte olacak. Şiddete tahrik etmeli. Var olan şiddeti ve nefreti körüklemeli ve güçlü olmalıdır diyor. Bu suçun işlenmesi için doğrudan bir saldırı hedefinin, bir provokasyonun ortaya çıkmış olması, düşmanlığı pekiştirmiş olması gerekir diyor. Nefret söylemini husule gelmesi icap eder diyor.

Kamu düzeni ifadesi kamu güvenliğine çevriliyor. Bunlar suçun maddi unsurlarını oluşmadı için yeterli mi? Hayır. Kamu güvenliği için açık ve yakın bir tehlike deniyor. Kampüste kamu güvenliğini tehlikeye atacak herhangi durum söz konusu değil. Kamu güvenliği tehlikeye atılmışsa da bunun sorumlusu Yeni Safak’tır. Ancak halkın haber alma hakkı ve ifade hürriyeti nedeniyle Yeni Şafak’ın yargılanmasına karşıyım. Yargıtay kamu güvenliğinin bozulması tehlikesinin somut olarak ortaya konmalıdır deniyor.

Yerin(?), kişinin, topluluğun durumu ve konumu gibi hususlar değerlendirilerek zarar potansiyeli hakim tarafından ölçülmelidir diyor. (…)

Bu ülkede Noel Baba sünnet edildi. Bıçaklandı. Biz neden burada bunu yaşıyoruz? Bu ülkede kabeyi pasta yapıp yediler.”

Avukat Levent Pişkin, bahsettiği olayların ayrıntılarını içeren haberleri mahkemeye sundu.

“Üsküdar’da Kabe maketi kuruldu. İnsanlar etrafında döndü. Burada kabesi bile belli olmayan bir eser yargılamaya konu ediliyor. Tüm da sanıkların beraatine karar verilmesini arz ve talep ederiz.”

Daha sonra söz alan avukat Deniz Yıldız, sergideki resmin fotoğrafını çekenin, bunları Twitter'a koyanın ve haberleştirenlerin ne öğrenciler ne de (iddianamede bahsedilen) öğrenci kulüpleri olduğunu; bu eylemleri okuldaki diğer kulüpler ve belirli medya kuruluşlarının gerçekleştirdiğini söyledi.

“Selahattin ve Doğu’nun cezaevine teslim edildikleri gün somut olarak ayrımcılığın aynısını gördük. Bunu sebebi Yeni Şafak’ın haberleri ve öğrencilerin sapkın diye hedef gösterilmesidir. Biz ne zaman 216’dan (öğrencilerin yargılanmakta oldukları, TCK’nin ilgili maddesi) işlenen gerçek bir suç hakkında suç duyurusu yapsak iddianame düzenlenmiyor, takipsizlik geliyor. Ama resen başlatılan veya CİMER (Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi: internet üzerinden, ihbar yapmanın da mümkün olduğu internet sitesi) üzerinden kopyala yapıştırla iletilen soruşturmalarda hep buradayız.

Anayasa Madde 19 ve AİHS (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi) Madde 5; kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkı soruşturmanın başından beri devam edilerek ihlal ediliyor. Hakimlik in tutuklama kararında öğrencilerin nasıl delil karartacakları ifade edilmemiş. Öğrenciler bu protesto biçimini seçmelerini sebebinin barışçıl olması olduğunu ifade ettiler.

Müvekkillerimizin sınavları devam ediyor. Sınav haftasındaydılar. Sınav haftasının ortasında tutuklandılar. Cezaevinde online olarak sınava girmeleri mümkün olmadığı için okulları en az bir yıl uzadı. AİHS Md. 1 ve Anayasa Md. 42’deki eğitim hakkının ihlal edildiğini söylemek istiyoruz. Tahliyelerine talep ediyoruz.”

Avukat Arkın Hürtaş söz aldı. İddianamenin alıntılayarak okuduğu bir paragrafında, bahse konu resmin İslam dininde yasak kabul edilen eşcinsellik hakkında bazı imgeler içerdiği söylendiğini ifade etti.

“Bizim için şu ilginç. Savcılık iddianamesinde herhangi olgu tespit edemediği için bu yorumu yapmış. İlahiyat bilgime güvenerek bu alana gireceğim. Savcı ‘İslam dini literatüründe yasal ve haram kabul edilen’ demiş.

Önce yasak ve haram farkını açığa kavuşturmak gerekir. Savcının bahsi geçen cümlelerinin hukuki ve maddi dayanağı görmek isterim. Bildiğimiz kadarıyla İslam dininin Sünni inanışlarında dört mezhep bulunur.”

Türkiye’de yaygın olan Hanefilik mezhebinin imamı kabul edilen bir kişinin beyanlarını incelediklerini söyledi: “İmamı Azam Ebu Hanife in beyanlarına baktık. Bildiğimiz gibi İslam hukukunda üç ceza vardır.” Avukat Hürtaş, İslam hukukundaki farklı ceza türlerinden bahsettikten sonra İmam-ı Azam’a göre zina suçunun kamu hukukunu ilgilendirdiğini, eşcinsellikle ilgili Kur’an ve sünnete baktıklarında bir yasak göremediklerini, İslam nüfusunun %80’inin yaşadığı ülkelerde eşcinsellik konusunda bir ceza uygulaması olmadığını ileri sürdü: “Hem ceza hukuku hem ilahiyat boyutu bir ceza gerektirmiyor.”

Hazar K.

Sanık kürsüsüne gelen dördüncü öğrenci, hakkında ev hapsi adli kontrol kararı uygulanan Hazar K. oldu. Üniversitenin Güzel Sanatlar kulübünde aktif üye olduğunu ve Psikoloji Bölümü üçüncü sınıf öğrencisi olduğunu söyleyen Hazar K., dört yıldır görsel sanatlarda aktif şekilde üretim yaptığını, bilim ve sanata meraklı olduğunu söyledi. Kendisi hakkında konuşurken hakimin sözünü kesmesi üzerine Hazar şöyle konuştu:

“Affedersiniz. Uzun süredir ev hapsindeyim. Anlatmak istiyorum.

Kayyum rektör atamalarına karşı olan pek çok öğrenci vardı. Onların okula girişine izin verilmiyordu. Biz de bu nedenle sanat festivalini yapmaya karar verdik. Festivalin ilk günü sorunsuzdu. İkinci postada o eser geldi. Eserin kimin tarafından yapıldığını bilmiyoruz. Araştırıldığını da düşünmüyorum. Bunun gerektiğini de düşünmüyorum.

Bizim dosyamızda delil niteliğinde gösterilen haber pek çok insana düpedüz hakarettir. Saldırıdır. İnsanlar hakkımızda ürkütücü şeyler düşünüyor. Buradan çıktığımızda can güvenliğimiz var mı onu da bilmiyoruz. Bizim yapmak istediğimiz tek şey insanların kendilerini diledikleri gibi ifade edebilecekleri bir ala yaratmaktı.

Boğaziçi Üniversitesi bizim evimiz olduğu için güzel zihinleri burada ağırlamak istedik. 750’ye yakın sanatçıya ulaştık. Bizim amacımız insanlara kendileriyle ilgili neler yapabileceklerini göstermekti. Protestomuzun sebebi otonomi. Yani akademik özerklik.

Cuma günü ben müzik tarafıyla ilgileniyordum. İfşalama videosu çekilirken bizim söylediğimiz bir şeyleri düzenlemeye ve yürür kılmaya çalıştığımızdı. Bizi teşhis etmiş güvenlik görevlilerini tanımıyorum. Bana bizzat gelip rahatsızlığını dile getiren olsaydı... Konuşmayı biliyorum, o insanla uzlaşmaya çalışırdım. Böyle bir şeyin olmayacağını düşünüyorum. Eğer rahatsız olduğunu söyleyen bir insan olsaydı sorardım: ‘Neden rahatsız oldun?’

Dosyadaki delil niteliğindeki şeyleri düşününce uzun zamandır midem bulanıyor. Anlamıyorum neden buradayım. Mantıksız geliyor. Eğer ceza verecekseniz uzun bir açıklama bekliyorum.

Fiziki olarak iyi olabiliriz ama iyi ve güvende hissetmiyoruz kesinlikle.”

Hakim Hazar’a eseri asanı görüp görmediğini sordu. Hazar hayır cevabını verdi. Hazar önceki ifadesinde kendisine atfedilen ifadeleri kabul etmediğini, bazı sözlerinin ifade tutanağına yanlış geçirildiğini söyledi.

“Eserin kaldırılmasına karşı çıktım demedim. Kaldırılmasının eşitsizlik ifade edeceğini söyledim”

Eda K.

Kürsüye gelen beşinci kişi Felsefe Bölümü öğrencisi Eda K. oldu. Sergiyi düzenleyenlerden biri olmadığını söyleyen Eda eserin kime ait olduğunu bilmediğini söyledi.

“29 Ocak günü kampüse geldik. Şahmaranlı eseri gördüm. Gördüğümde rektörlük binasının karşısında asılıydı. Sonra öğrenciler eserin kaybolduğunu konuşmaya başladılar. Bir eşya kaybolduğu zaman bizden hep tutanak tutmanız isterler. Ben de bu yüzden tutanak tutulması gerektiğini düşündüm. Bu nedenle tutanağa imza attım.”

Hakim Eda K.’ye “LGBT üyesi değilsin, değil mi?” sorusunu yöneltti. Soru üzerine avukat Levent Pişkin söz aldı. Bu sorunun müvekkilini anayasaya aykırı şekilde düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlamak olduğunu söyledi. “Ben şahsen LGBT üyesiyim. Gey olanından” diyen Pişkin, itirazının zapta geçirilmesini talep etti.

Pişkin’in itirazları üzerine hakim “Ben LGBT’nin ne anlama geldiğini bilmiyordum açıkçası. Duyuyordum ama ne olduğunu çok da merak etmiyordum.” dedi.

Rumeysa Ö.

Yargılanan altıncı öğrenci Rümeysa Ö. gözaltı sürecinden bahsetmek istediğini söyledi.

“Dört kişiden üçüyle gözaltında tanıştım. Resmi kim yaptı, kim getirdi vs. bilgim yok. Gözaltına alındığının akşam kapıda doğu ve İlayda’yla karşılaştım. Bize dediler ki Doğu ve İlayda takip ediliyor. (…)

Bizi bir süre hangi karakola götüreceklerini karar veremediler. Gözaltına alındığımda tutanağı gördüm. Tutanaktaki yanlış ifadelerin bu yalan bu da yalan diyerek altını çizdim. Polis beni azarladı. Korkarak imzaladım. Tutanağın orijinaline bakabilirsiniz.

Panoları indiren kim. Seren kim. Kaldıran kim bilmiyorum”

Avukat Levent Pişkin söz aldı:

“Bu Boğaziçi Rektörlüğü’nün izniyle düzenlenmiş bir sergi. Bir etkinlik. Kayıp eşya ile ilgili sorumluluk özel güvenlik birimine aittir. Güvenlikler öğrencilerin can ve mal güvenliği nedeniyle maaş alırlar. Tutanakta imzası bulunan güvenlik görevlisi tanık, bizim müvekkil sanık durumunda. Müvekkiller sırf dilekçe verdikleri için yargılanmaktadırlar.

LGBT hakkında bilginiz yokmuş. Bir LGBT ve eşcinsel bir avukat olarak söylemek isterim ki buradaki bir kriminalizasyon çabası var.”

Hakimin Pişkin’e “İddianamede dikkat ederseniz, öyle ifadeler yok” demesi üzerine avukat Pişkin cevap verdi:

“Efendim günah demiş haram demiş. Resmin kenarlarına LGBT bayrakları konarak o toplum kesimiyle karşılaştırılması istemiş. Farklı bir kesimin farklı bir kesime tavrı gerekir. İki kesim de burada. Ben eşcinselim, müvekkilim Müslüman. Eşcinsel Müslümanlar var efendim. Eşcinsel hacılar da var.”

M.B’nin Beyanları

Son olarak kürsüye gelen öğrenci M.B. oldu. Serginin kurulma aşamasını görmediğini ifade eden M.B. serginin bir parçası olmadığını söyledi.

“O gün okulda bir konser vardı. Köşede bir güvenlik kulübesi var. Bir kalabalık olduğunu fark ettim. Oraya gittim. Bir grup öğrencinin güvenlikle bir resmin kaybolması üzerinden konuştuğunu gördüm. Ortalığı sakinleştirmeye çalışmak istedim. Bunun için öğrenciler ve güvenlikler arasında bu işi münazara ile çözmek istedim. Olayı idareye tutanak tutarak sevk etmek istedim.

Bize her zaman herhangi olay karşısında ilk yapmamızı gerekenin tutanak tutmak olduğu söylenmişti. Tutanakta iki cümle vardı. Eserin kaybolduğu ve gerekli çalışmanın yapılması vardı tutanakta. Tutanağı imzaladım. Tanık olarak dinlenen (güvenlik görevlisi) A. Ç. De imzaladı tutanağı. Karakolda A. Ç’nin imzasının bulunduğu kısım sansürlenmişti.”

Daha sonra M.B.’nin avukatı söz aldı.

“Müvekkilin yaptığı idari bir başvurudur. Dilekçedir. Müvekkilim her sorumlu vatandaş gibi bildirimde bulunmuş. Neden bir idari başvuru bir iddianameye konu oluyor?”

Verilen kısa aranın ardından karar açıklandı.

Karar

İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi;

1. Sena B. hakkında uygulanan ev hapsi adli kontrol tedbirinin kaldırılmasına,
2. Şahmaran isimli eserin yapıştırıldığı sunta pano ve eserin altına konulan A4 kağıdının nerede olduğuna dair akıbetin Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan sorulmasına, emanet altına alınmışlarsa emanet makbuzlarının mahkemeye gönderilmesinin istenmesine,
3. Resmin nasıl bulunduğu, resme nasıl el konulduğu ve resmin emanete nasıl alındığı belli olmadığından bu husususun müzekkere ile sorumasına,
4. Yargılanan tüm hak sahiplerinin duruşmalardan vareste tutulmalarına
5. Tutuklu yargılanan Doğu D. ve Selahattin U.’nun tutuksuz yargılanmak üzere salıverilmelerine,
6. Tanıklar A.Ç ve F. K.’nın gelecek duruşmada hazır bulundurulmaları için tebligat çıkarılmasına,
7. Hazar K., Sena B. ve Doğu D.’dan el konuşan üç adet cep telefonu ve sim kartın kopyaları ve imajları alındığından sahiplerine iadesine,
8. İdari işlere müzekkere yazılarak gelecek celse daha büyük bir salonunun tahsis
   edilmesinin istenmesine karar verdi.

Davanın bir sonraki duruşması 5 Temmuz 2021 saat 14:00’da görülecek.

 

Altısı Boğaziçi Üniversitesi biri İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi yedi öğrencinin “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasıyla İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandıkları davanın ikinci duruşması 5 Temmuz 2021’de görüldü. Duruşma Çağlayan’daki İstanbul Adliyesi’nin en büyük iki duruşma salonundan biri olan 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.

Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinden oluşan bir grup ve bazı akademisyenler öğrencilere destek için adliye koridorlarındaydı. Saati 14. 00 olarak bildirilen duruşma  mahkemenin orijinal duruşma salonunda görülen başka bir duruşmanın devam etmesi nedeniyle vaktinde başlamadı.. 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nin koridorunun girişindeki güvenlik turnikesinin önünde öğrencilere destek için gelen çok sayıda Boğaziçi Üniversitesi öğrencisinin ve bazı akademisyenlerin de bekledikleri görüldü.

İzleyiciler, öğrenciler ve avukatları 15.20 itibariyle salona alındılar. Mahkeme hakiminin değiştiği ve öğrencilerin 11 avukat tarafından temsil edildikleri görüldü. Yargılanan öğrencilerden altısı duruşmada hazır bulundu. Duruşma yaklaşık bir buçuk saatlik gecikmeyle başladı.

Tanıkların Beyanları

Güvenlik Şefi A. Ç.’nin Sorgusu
Boğaziçi Üniversitesi’nde 1999’dan beri görev yaptığını bildiren güvenlik şefi A. Ç. soruşturma aşamasında verdiği ifadenin kendisine ait olduğunu kabul etti. Saat 05.00 sularında davaya konu resmin kaybolduğunu duyduklarını söyledi. Hakimin “Sergiyi asanı gördünüz mü?” sorusuna “O an orada değildim. Resmi asanı kendi gözlerimle görmedim. Asılı olduğu anı gördüm” cevabını verdi. Avukat Levent Pişkin tanığa olay gününe ait olay yeri tutanağındaki imzanın kendisine ait olup olmadığını sordu. Tanık imzanın kendisine ait olduğunu söyledi.

Av. Pişkin, A.Ç.’nin mahkemedeki ifadesinde olaya tanık olmadığını söylemesine rağmen olay anına ilişkin tanıklığını kayıt altına alan bir tutanağa imza atmasındaki çelişkiye dikkat çekti. Tanığın görmediği bir olaya dair iki paragraflık bir tutanağa imza attığını vurguladı. Bir güvenlik amiri olarak tanığın, tanık olmadığı bir olaya ilişkin bir tutanağa imza atmasının suç olduğunu söyledi.

Tanık, öğrencilerden Hazar K. ve Sena B.’nin eseri sergiden kaldırmayacaklarını bildirdiklerini söyledi.

Beyanlar alınırken, hakim izleyicileri “yargılama yapılıyor burada” diyerek, bacak bacak üstüne atmamaları konusunda uyardı.

Tanık “Yeni Şafak’ta [bir gün önce] manşet yayımlandı. Biz arkadaşları ikaz etmiştik. “Bu tarzda resimlere müdahale edelim” diye. ‘Takipçisi olun’ dedim. Aykırı bir resim olunca dikkat ettim” dedi. Yargılama konusu eserle ilgili birden fazla kişinin kendilerine şikayette bulunduğunu söyledi.

Av. Pişkin, tanığa sergideki eser bulunduğu zemine yapıştırılırken güvenlik görevlilerinin öğrencilere yardımcı olup olmadıklarını sordu. Tanık, “Asmadım. İftiradır.” dedi.

Avukat Doğuşcan Aydın Aygün, tanıkların olay gecesi 00.30’da imzaladıkları “bilgi alma tutanağı” için emniyete kim tarafından çağrıldıklarını sordu. Tanık, polis tarafından çağrıldığını söyledi. “Emniyet ya gelin ya da biz sizi alacağız dediler” dedi. Dinlenecek bir sonraki güvenlik görevlisi tanık olan F. K. ile beraber olduğunu söyleyen A. Ç. “benim bildiğim kadarıyla ayrı ayrı ifade verdik” dedi. Diğer tanığın ifadesinde ne söylediğini bilmediğini beyan etti. Verdikleri tutanağı üniversiteye verdiklerini, polise bir tutanak vermediklerini söyledi.

Av. Aygün tanığa, polisin kendisinden ne ile ilgili bilgi alacağını söyleyip söylemediğini sordu. Tanık “bize halkı kin ve aşağılama denmedi” dedi.

Av. Aygün tanığa “Kimlerle ilgili olduğu da söylenmedi size. Siz öğrencileri tanımıyorsunuz. Ama öğrencilerin isim ve soy isimlerini [nasıl] biliyorsunuz?” diye sordu? Tanık, “Diğer arkadaş biliyordu. İsimlerini daha sonradan tespit ediyorduk” dedi.

Av. Özge Tokgöz, tanığa onun ve diğer tanığın ifadesi nedeniyle öğrencilerin “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” ile suçlandıklarını hatırlattı. “Asılma aşamasını görmediniz. Ama güvenliğin asmadığını [nasıl] biliyorsunuz?” sorusunu yöneltti. Tanık, “O sergide yaklaşık 300 resim vardı. Güvenlik böyle bir şey yapmaz. Böyle bir şey olmadı kesinlikle” diyerek yanıt verdi. Av. Oğuz Mescioğlu, ilgili tutanağa göre Sena B. ve Hazar K.’nın oradaki bir kişiye bir şeyler söylediğini kayıt altına almasından hareketle, bu olayı görüp görmediğini ve öğrencilerin ne söylediğini, sordu. Tanık, cevaben “Arkadaşlara şikayet geldiği için, bana gelsinler ben izah ederim, demiş. Direk şahit olmadım” dedi.

Güvenlik Görevlisi F. K.’nın Sorgusu

F. K. kendisine verilen talimatla asılan afişleri kontrol etmek için olay yerinde olduğunu söyledi.

“Eseri asanlar Sena B. v Hazar K. idi. Kendilerini uyardık. ‘Sakınca yok’ dediler. ‘İslam dinine aykırı, kaldırın’ dedik. Kaldırmadılar. Sorumluluğun kendilerine ait olduğunu söylediler. Bir süre sonra öğrenci veya personel Kabe üstünde LGBT olmasına tepki gösterdi. Müdahale olmadı. Üstüne, A. Ç.’ye bildirdim. Oradan ayrıldım. Öğrenciler tutanak tutmuşlar. A. Ç.’ye imzalattılar.”

Hakim tanığa Sena B. ve Hazar. K.’nin ne dediğini sordu. Tanık, fotoğrafı kaldırmayacaklarını söylediklerini söyledi.

Av. Pişkin tanığa ““Hangi göreve, yasaya dayanarak İslam dinine aykırı olduğunu ve suç oluşturduğunu düşünerek uyarıda bulunma ihtiyacı hissettiniz?” sorusunu yöneltti. Tanık cevap verdi:

“İslam dinini yaşayan bilir. Kabe fotoğrafı üzerinde LGBT flaması ve şahmeran flaması bana göre kabul edilebilecek bir şey değil. Müslüman olarak diyorum, bunu kabul etmiyorum. Rahatsızlık duydum, uyardım. Ben rahatsızlık duyduğum için değil, yanlış olduğunu söyleyerek uyardım.”

Hakimin 30 Ocak 2021 tarihli “teşhis tutanağı” hakkında tanığa soru sormak istedi. Av. Pişkin, hukuka aykırı olarak düzenlendiğini ifade ettiği tutanaktan soru sorulmasına itiraz etti. Hakim, Av. Pişkin’in yoğun itirazları nedeniyle sesini yükseltti. Avukatları Ceza Muhakemesi Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca uyardığını söyledi, kendilerini dışarı çıkarttırabileceği uyarısında bulundu.

Duruşmada Yüzleştirme Uygulaması Tartışması

Hakim, tanığa öğrencileri teşhis etmek üzere arkasını dönmesi talimatını verdi, “Tanıyor musun?” diye sordu. Öğrencilere de “Yüzünüzü açın” diyerek yüzlerindeki maskeleri çıkarmaları talimatını verdi. Av. Pişkin, hakimin uyguladığı türden bir yüzleştirmeye tepki gösterdi. Hakim, yüksek sesle Pişkin’e bağırdı. Mahkeme başkanının sesini yükseltmeden kendilerine hitap etmesi gerektiğini söyleyen Pişkin, hakime “Neden bağırıyorsunuz? Böyle bir usul yok” dedi. Diğer avukatlar da hakimin uyguladığı türden bir teşhis usulünün mevzuatta olmadığını söylediler.

Av. Pişkin dosyadaki teşhis tutanağının hukuka aykırı olduğunu vurguladı. Tanıklara teşhis sırasında gösterilen fotoğrafların hiçbirisinin yargılanan öğrencilerin avukatlarına gösterilmediğinin duruşma tutanağına geçirilmesini talep etti. Dosyadaki tutanakta tanık A.Ç.’nin “ben önce uyardım” demesiyle duruşmada verdiği ifadede “biz şikayetten sonra uyarıda bulunduk” demesi arasındaki çelişkinin giderilmesini mahkemeden istedi.

Tanığın, öğrencilerin ismini tespit eden güvenlik görevlisinin ismini bilmediğini söylemesi üzerine Av. Pişkin tanığa hitaben, “Meslektaşlarınızın adını bilmiyorsunuz ama 10 bin öğrencinin adını tek tek biliyor musunuz?” dedi.

Av. Pişkin, tanığın önceki beyanlarında kullandığı “LGBT+ imzası” ifadesine ilişkin “LGBT+ imzası diye bir şey yoktur” dedi.  Tanığın beyanında “Kabe’nin üzerinde Şahmaran” dediğini hatırlatarak tanığa sordu, “Kabe’nin fotoğrafını gördünüz mü?” Tanık, Kabe’nin uzaktan çekilen fotoğrafını gördüğünü söyledi. Esere bakıldığında Kabe’nin görünmemesi nedeniyle Av. Pişkin tekrar sordu, “Tavaf edilen Kabe’yi gördünüz mü?” Hakim de tanığa sordu, “Siyah bezle kaplı Kabe var ya, onu gördünüz mü?” Tanık, “Hayır” cevabını verdi.

Av. Pişkin tanığın iki farklı saatte ifadeye çağrıldığını hatırlatarak, teşhisten önce öğrencilerin isimlerini bilip bilmediğini sordu. Tanık, savcılığın olaydan sonra soruşturma başlattığını. Kendilerinin kurum içinde bir soruşturma yaptıklarını söyledi.

Av. Özge Tokgöz tanığa sorular sorarken hakim avukatın sözünü kesti. Yönlendirici soru sormamaları yönünde uyarıda bulundu. Av. Tokgöz tanığın önceki ifadesiyle mevcut ifadesi arasındaki çelişkinin giderilmesi amacıyla soru sorduğunu, tanığın yalan ifade vermiş olmasının söz konusu olduğunu söyledi. Hakim, “Yalan beyanda bulunulduğunda takdir benim. Tanığa ben yalan söylüyorum mu dedirtmek istiyorsun” dedi.

Av. Tokgöz tanığın ifadesinde birinci çoğul şahıs kullanarak esere yönelik müdahale gerçekleştirdiklerini söylediğini hatırlatarak, bu müdahalenin hangi hakla ve neye dayanarak gerçekleştirildiğini sordu, “Suç olduğunu mu düşündünüz?”

Sorgu sırasında bu kez savcı araya girdi. Avukatın kullandığı “hangi hakla” ifadesine itiraz etti. Hakim “Tanığa dayanağın neydi sorusu sorulamaz” dedi. Takip eden tartışmada hakim “kesin sesinizi!” diyerek avukatları uyardı.

Av. Mümtaz Yurtseven tanığa isim tespiti hususunda talimat verilip verilmediğini ve verildiyse bu “kamu gücü” kullanımı talimatının kim tarafından verildiğini sordu. Tanık F. K. cevaben “Suç teşkil eden bir unsur varsa emre gerek yok. Ortada suç teşkil eden bir durum var” dedi. Üstlerinin emrinin açık ve net olduğunu söyledi.

Tanık, Av. Yurtseven’in sorusu üzerine diğer tanık A. Ç. ile ifade vermeden önce konuştuklarını, “aynı odanın içinde birbirlerinden uzak, ayrı masalarda” ifade verdiklerini söyledi. Öğrencilerin isim tespitlerinin okulun girişinde bulunan turnike sistemine kart okutulması üzerinden yapıldığı bilgisini paylaştı.

Sorgu sırasında hakimle avukatlar arasında bir tartışma daha çıkması üzerin hakim avukatların sorularını tanıklara kendisinin aktaracağını söyledi. “Sorunun sorulup sorulmayacağına ben karar veririm. Burası savaş alanı değil” dedi.

Tanık, Av. Yurtseven’in isim tespitlerini de kendisinin mi yaptığını sorusuna “tespit işlemini kapıdaki arkadaşlar yaptı” cevabını verdi.

Avukatların tanığa sordukları sorulara müdahale eden hakim, avukatlara hitaben, “Dışarıda ne yapacaksanız yapın. Burada tanığa soru soracaksınız” dedi.

Tanık F. K. üniversitenin giriş kapısında kimlik tespiti yapan güvenlik görevlilerinin kim olduklarını bilmediğini söyledi.

Reddi Hakim Talebi

Av. Levent Pişkin hakimin avukatlara bağırması, parmak sallaması, avukatlarının sorularını tanıkları yönlendirerek aktarması, duruşmada tanığın arkasını döndürerek öğrencilerle yüzleştirilmesi ve dosyadaki teşhis tutanağının polis vazife ve salahiyet kanununa aykırı bir teşhise dayanarak soru sorması nedeniyle tarafsızlığını kaybettiğinden hareketle, hakimin reddini talep etti.

Hakim, avukatların reddi hakim talebini reddetti. Hakimin kararına itirazın değerlendirilmesi için İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararı beklenmek üzere duruşmaya son verildi.

Altısı Boğaziçi Üniversitesi biri İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi, yedi öğrencinin “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davanın ilk duruşması 17 Kasım 2021’de görüldü. Duruşma izleyici sayısının fazla olması ihtimaline karşı adliyenin en büyük iki salonundan biri olan 27. Ağır Ceza Mahkemesi salonunda görüldü.

İzleyiciler
Duruşmayı Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) ve Amsterdam Üniversitesi temsilcileriyle basından Dokuz8 Haber ve Medyascope izledi. Yargılanan öğrencilerin arkadaşlarından oluşan bir grup da izleyici sıralarında yer aldı.

Yargılama
Duruşma bir saat gecikmeli başladı. Salona önce yargılanan öğrenciler ve avukatları alındı. İzleyiciler koridorda 10 dakika daha bekledikten sonra içeri alındılar.

Duruşmadaki beyanlar SEGBİS sistemiyle kayıt altına alındı.

Tanık Beyanları
Okulun öğrencisi olarak serginin düzenlendiği Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampüsü’nde bulunan tanık, olay günü sergideki resimleri incelerken yargılama konusu eserin asılma anını gördüğünü, kaldırılma anını görmediğini söyledi.

“Gördüğümde resim asılıyordu. Özel güvenlik görevlileri makasla resmi asmaya çalışıyorlardı.”

Avukatların bir güvenlik görevlisinin elinde makasla görüldüğü görüntülerin tanıklara izlettirilmesi talebi kabul edildi. Tanık, görüntüdeki kişilerden birinin kendisi olabileceğini, sanıkların orada olup olmadığını hatırlamadığını söyledi. Hakimin “Resmi asan güvenlik görevlisi miydi?” sorusuna “Evet” cevabını verdi.

Avukat Arkın Hürtaş tanığa eserin asılması ve sonrasında bir tepki veya toplanma olup olmadığını ve güvenlik görevlilerinin eserin asılma anına müdahale edip etmediklerini sordu. Tanık, iki soruya da “Hayır” cevabını verdi. Daha sonra ikinci tanık, Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi İ.A. kürsüye geldi. Tanık sergide müellifi belli olmayan eserler olduğunu, eserleri kimin astığını görmediğini söyledi. Hakimin tanığa ekleyecek bir sözü olup olmadığını sorması üzerine tanık, “Okuldan çıkarken bizi takip eden insanlar oldu” dedi. Hakim, “Bu yargılamanın konusu değil” diyerek tanığın sözünü kesti.

Söz alan yargılanan hak sahibi Doğu Demirtaş görüntülerin alındığı sırada olay yerinde olduğunu, güvenlik görevlilerinin elindeki makası gördüğünü söyledi.

Avukatların Talep ve Beyanları
Av. Özlem Burçin Şahan görüntülerde öğrencilerle ilgili bir tespit olmadığını ancak güvenlik görevlilerinin ellerinde makasla görüldüğünü vurguladı. Öğrencilerin kimlik tespitinin, nerede ve kimler tarafından yapıldığının tespit edilmesi için mahkemenin müzekkere yazmasını istedi.

Söz alan yargılanan öğrenci Doğu Demirtaş, güvenlik görevlisi tanık F.K.’nın kendilerini uyardığı yönündeki beyanının gerçeği yansıtmadığını söyledi.

Av. Doğuşcan Aydın, daha önce beyanları alınan tanık güvenlik görevlilerine mevcut görüntü delillerinin izlettirilerek beyanlarının yeniden alınmasını talep etti.

Söz alan bir avukat, tanık beyanlarında çelişki olduğunu söyledi. Görüntülerde sadece eseri asan güvenlik görevlilerinin bulunmadığını, başka güvenlik görevlilerinin de orada bulunuyor olmasının kritik olduğunu söyledi. Görüntülere atanacak bilirkişinin bu kişilerin tespiti konusunda da çalışmasını talep etti.

Söz alan bir diğer avukat; yargılama konusu esere iliştirilen açıklama metninin dosyaya nasıl girdiğinin ve adli emanete nasıl alındığının belli olmadığına, hususun sorulduğu savcılığın da bu hususun Güvenlik Şube’ye sorulmasını rica ettiğine dikkat çekti. Ayrıca, yargılama konusu “Kabe eserinin” de dosyaya delil olarak nasıl girdiğinin belli olmadığını belirtti. Bu hususun aydınlatılması için müzekkere yazılmasını talep etti.

Söz alan bir diğer avukat, tanık olarak dinlenen güvenlik görevlisi F.K. hakkında yalan beyanda bulunmak suçlamasıyla soruşturma açılması için başvurusu yapmasını mahkemeden talep etti.

Taleplerin dinlenmesinin ardından hakim duruşmaya beş dakika ara verdi. Boşaltılan salon 10 dakika sonra açıldı.

Karar
21. Asliye Ceza Mahkemesi;

1. Duruşmada izletilen görüntünün çözümünün yapılması için bilirkişiye verilmesine,
2. Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü'ne müzekkere yazılarak, sanıklara atılı şahmeran figürlü Kabe posteri asılması eylemi sebebiyle açık kaynak araştırması yapılarak bu eylem sebebiyle oluşan olumlu-olumsuz tepkileri içerir rapor tanzim edilmesinin istenmesine,
3. Güvenlik Şube Müdürlüğü’ne el konulduğu iddia edilen materyallerin akıbetlerinin sorulmasına,
4. Avukatın izletilen videodaki güvenlik görevlilerinin kim olduklarının sorulması ve tanık olarak dinlenmeleri talebinin "diğer deliller ve video içeriği dikkate alınarak" reddine,
5. Dinlenen iki özel güvenlik görevlisinin yeni görüntüler nezaretinde tekrar dinlenmesi talebinin "sanık beyanları ve video içeriği dikkate alınarak" reddine,
6. Emanetteki eşyaların emanete nasıl alındığının sorulması talebinin "dosya kapsamına göre reddine",
7. Dinlenen tanık güvenlik görevlisi F.K. hakkında yalan tanıklık suçlamasıyla suç duyurusunda bulunması talebinin "gerek görülmediğinden" reddine,
8. Yargılanan hak sahiplerinin kimliklerinin tespitinin nasıl yapıldığının sorulması talebinin "sanıkların savunmaları ve bir önceki celse dinlenen tanık beyanları göz önünde bulundurularak" reddine,

karar verdi.

Bir sonraki duruşma 9 Şubat 2022’de saat 13.30’da görülecek.

Altısı Boğaziçi Üniversitesi, biri İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi yedi kişinin “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davanın altıncı duruşması 1 Haziran 2022’de görüldü.

 

İzleyiciler
Duruşmayı P24, Diken internet haber siteleri ile Clooney Adalet Vakfı ve Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) izledi.

Yargılama
Beş savunma avukatı salonda hazır bulundu.

Hakim, İzmir Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne yazılan, yargılama konusu eserle ilgili “olumlu - olumsuz tepkileri içerir” rapor talebine 21 sayfalık bir araştırma raporuyla cevap verildiğini söyledi.

Avukatlar rapora ilişkin beyanda bulunmak üzere ek süre istedi.

Karar

Davanın bir sonraki duruşması 28 Eylül 2022 saat 13.45’te görülecek.

BOĞAZİÇİ SERGİ DAVASI 7. DURUŞMA

Altısı Boğaziçi Üniversitesi biri İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencisi yedi öğrencinin “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasıyla İstanbul 21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davanın 7. Duruşması 28 Eylül 2022 tarihinde görüldü. Duruşma öncesinde davada ikinci kez hakim değişikliği yaşandığı görüldü.

21. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen dava daha büyük bir salona sahip olması nedeniyle  27. Ağır Ceza Mahkemesi’nin salonunda görüldü. Duruşmada sanık müdafileri hazır bulundu. Duruşmaya hakim değişikliği nedeniyle önceki zabıtların okunmasıyla başlandı.

Duruşmada, yargılama konusu sanat eseri ile ilgili Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’nden gelen olumlu/olumsuz tepkileri içeren rapora dair avukat beyanları alındı. Açık kaynak araştırmasına dayanan rapora ilişkin söz alan avukat Mümtaz Yurtsever, “Raporda öğrencilerin aleyhine husus yoktur. Suçun unsurları oluşmamıştır. Beraat talep ediyoruz” diye konuştu. Avukat Doğuşcan Aydın Aygün de “Suç kastı olmayan kişiler bugün yargılanıyor” ifadesini kullandı. Avukat Hatice Demir de "Bazı medya organlarının manipülatif manşetlerle halkı galeyana getirme çabası görülüyor" diyerek söz konusu medya organları hakkında suç duyurusunda bulunulması yönündeki talebini yineledi. Avukatların beyanlarını tamamlanmasının ardından duruşma sona erdi.

Savcılığın esas hakkındaki mütalaasını hazırlamasına karar veren mahkeme davayı 17 Şubat 2023 saat 13.30’a erteledi.