BM Güvenlik Konseyi, Myanmar’da yaşanan insanlık krizi karşısında utanç verici sessizliğe son vermeli

Uluslararası Af Örgütü bugün bir açıklama yayımlayarak, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne başkanlık eden Japonya’nın, Myanmar’ın Kuzey Arakan Eyaleti’nde Arakanlı Müslümanlara yönelik insanlığa karşı işlenen suçlarla ilgili üç buçuk aydır süren çözümsüzlüğe son vermesi gerektiğini söyledi.

Güvenlik Konseyi, Myanmar’daki Arakanlı Müslümanların durumunu 12 Aralık Salı günü gerçekleştirilecek oturumda tekrar ele alacak. Bundan bir hafta önce BM İnsan Hakları Konseyi, Myanmar’da Arakanlı Müslümanlar ile diğer etnik azınlıkları hedef alan ihlalleri kınayan bir karar aldı. Kararın yanı sıra İnsan Hakları Yüksek Komiseri, son zamanlarda Arakan eyaletinin batısında yürütülen askeri operasyonların ‘soykırım unsurları’ taşıdığı uyarısında bulundu.

Uluslararası Af Örgütü’nün New York’ta bulunan BM Ofisi Başkanı Sherine Tadros, konu hakkında yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin yaşanan krize gerektiği gibi tepki göstermemesi utanç vericidir. Geçen Ağustos ayından beri 620.000’den fazla Arakanlı Müslüman tarifsiz vahşetlerden kaçtı, buna karşılık Güvenlik Konseyi yalnızca bir açıklama yayımladı – bu da bölgedeki durumun ciddiyetini karşılamıyor.”

“Güvenlik Konseyi’ne başkanlık eden Japonya, kritik bir kararla yüz yüze: Yüz binlerce Arakanlı Müslüman Myanmar’ın Arakan Eyaleti’nde uzun zamandır devam eden apartheid rejimi ve etnik temizlikten kaçarken, Japonya’nın başkanlık mirası hiçbir şey yapmadan bir kenarda durmak mı olacak? Güvenlik Konseyi, İnsan Hakları Konseyi’nin geçen hafta aldığı kararı genişleterek, Myanmar’ın askeri liderliğine silah ambargosu ve hedefe yönelik yaptırımlar uygulamalıdır,” diyen Tadros, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Myanmar yetkilileri, BM İnceleme Misyonu ile insani yardım örgütleri ve bağımsız insan hakları gözlemcilerinin ülkeye, özellikle de Arakan Eyaleti’ne sınırsız erişimine izin vermelidir. Çünkü bu, hakikatin ortaya çıkarılması, Arakanlı kadın, erkek ve çocuklara yapılan zulümlerden hesap sormanın zemininin oluşturulması ve yüz binlerce Arakanlı mültecinin güvenli, gönüllü ve insanlık onuruna yakışır biçimde geri dönüşünün güvence altına alınması için hayati önem taşıyor.”

Ayrıca Uluslararası Af Örgütü, BM Cinsel Şiddet Özel Raportörü ve İnsan Hakları Yüksek Komiserinin geçen hafta Cenevre’de yaptığı çağrıyı takiben, Myanmar’da insanlığa karşı işlenen suçlara dair hesap verebilirliğin güvence altına alınması için BM Güvenlik Konseyi’ne somut adımlar atma çağrısı yapıyor.

Arka Plan

Geçen hafta aldığı kararla BM İnsan Hakları Konseyi, Myanmar’daki sistematik ve ağır insan hakları ihlallerini, özellikle de Arakan Eyaleti’nde Arakanlı Müslümanları hedef alan ihlalleri kınadı. Burundi, Çin ve Filipinler karar aleyhine oy kullanırken aralarında Japonya’nın da bulunduğu dokuz devlet çekimser, 33 devlet ise lehte oy kullandı.

Myanmar güvenlik güçlerinin Arakanlı Müslümanlara yönelik planlı şiddet harekatı başlatmasından sonra yalnızca birkaç ay içinde 620.000’den fazla insan Bangladeş’e sığındı. Güvenlik güçleri tam olarak bilinemeyen sayıda kadın, erkek ve çocuğu öldürdü; kadınlara ve kız çocuklarına tecavüz etti, mayınlar döşedi ve Arakanlı Müslümanların köylerini yaktı.

Myanmar’da kalan Arakanlı Müslümanlar insanlık dışı bir apartheid sistemine maruz kalıyor ve yaşamları, neredeyse tüm yönleriyle katı biçimde sınırlandırılıyor. Apartheid sistemini ortadan kaldırmak, Myanmar’ı terk etmeye zorlanan yüz binlerce Arakanlı Müslümanın ülkeye güvenli, gönüllü ve insanlık onuruna yakışır biçimde geri dönmesini güvence altına almak için hayati önem taşıyor. 

Uluslararası Af Örgütü, Myanmar güvenlik güçlerinin özellikle Kaçin ve kuzeyde bulunan Şan eyaletlerinde diğer etnik azınlıklara karşı işlediği geniş kapsamlı insan hakları ihlallerini de belgeledi. Yargısız infazlar ve diğer hukuk dışı öldürmeler, zorla kaybetmeler, keyfi gözaltılar ve işkence ile zorla çalıştırma da bu ihlaller arasında.