2024’ün ilk yarısında elde edilen insan hakları kazanımları

Henüz yılın yarısını geride bırakmış olsak da Uluslararası Af Örgütü pek çok insan hakları kazanımının elde edilmesine katkı sundu: İnsanlar cezaevinden serbest bırakıldı, yasalar değiştirildi ve adalet sağlandı.

Dünyanın dört bir yanında destekçilerimiz harekete geçerek halk tabanlı hareketlerin insanların hayatlarını değiştirebileceğini bir kez daha kanıtladı. Gelecek altı ayda tüm dünyada başka hangi insan hakları başarılarına ulaşacağımızı görmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz.

Ocak

Norveç: Son birkaç yıldır Norveç, uluslararası insan hakları kuruluşları tarafından ruhsal sağlık sorunları olan mahkumların tutukluluk koşulları konusunda eleştiriliyordu. Cezaevlerinde tecrit yaygın bir uygulama ve intihar oranları oldukça yüksek. Uluslararası Af Örgütü Norveç Şubesi geçen yıl mahkumların hakları için bir kampanya başlattı. Kampanya, Ocak ayında bütçenin yürürlüğe girmesinden sonra hükümetin tecrit uygulamasını azaltarak koşulları iyileştirmeye yönelik kaynakları önemli ölçüde artırmasını sağladı.

Tayland/Rusya: Rus rock grubu Bi-2 Tayland’da gözaltına alınmış ve Rusya’ya sınır dışı edilme tehlikesiyle karşılaşmıştı. Kamuoyunun tepkisi ve Uluslararası Af Örgütü’nün çağrıları üzerine grubun Tayland’dan güvenli bir biçimde çıkmasına izin verildi. Bi-2 açıkça savaş karşıtı pozisyonu ve üyelerinden birinin daha önce ‘yabancı ajan’ olarak yaftalanması nedeniyle Rusya’da zulüm riski altındaydı.

Belçika: Adalet Bakanı Vincent Van Quickenborne tarafından sunulan, Belçika’da protesto hakkını geriletebilecek yasa tasarısı, sendikaların ve Uluslararası Af Örgütü’nün de aralarında bulunduğu sivil toplum örgütlerinin talepleri üzerine geri çekildi.

Şubat

Belçika: Şubat ayı başında Valon bölgesi hükümeti İsrail’e silah ihracatı izinlerini askıya aldığını duyurdu. Karar, Uluslararası Af Örgütü’nün de aralarında bulunduğu çok sayıda sivil toplum örgütünün çağrıları üzerine alındı. Askeri ekipman İsrail güvenlik güçlerinin kullanımına yönelik olmasa da Valon yetkilileri ihracatları askıya almaya karar verdi.

Irak: Irak Kürt Bölgesel Yönetimi yetkilileri (IKBY) 17 Şubat’ta, üç yıldan uzun süredir haksız yere cezaevinde tutulan gazeteci Guhdar Zebari’yi serbest bıraktı. Uluslararası Af Örgütü, tutukluluğu sırasında Guhdar’ın serbest bırakılması için kampanya yürütmüştü. Avukatı, Uluslararası Af Örgütü’ne ilettiği mesajında, tahliye kararında olumlu etkisi olduğunu ifade ettiği çabaları için harekete teşekkür etti.

Andorra: Ülkede kürtajın tamamen yasaklı olmasına karşı çıktığı için hakkında dava açılan insan hakları savunucusu Vanessa Mendoza Cortes nihayet beraat etti ve kadın hakları alanında önemli bir kazanım sağlamış oldu. Binlerce Uluslararası Af Örgütü destekçisinin dayanışma mesajlarını ilettiği Vanessa şunları ifade etti:


© Associacio Stop Violencies
Vanessa Mendoza Cortes insan hakları savunucusu ve Andorra’da faaliyet gösteren Associació Stop Violències adlı kadın örgütünün başkanıdır.

“Beni desteklemek ve Andorra yetkilileri üzerinde baskı kurmak için harekete geçen 70 binden fazla kişiye bizzat teşekkür etmek isterim. Sizler, bu kolektif ve barışçıl zaferin birer parçasısınız. Zor yıllara rağmen sizinle yan yana yürüdüğüm için kendimi şanslı hissediyorum. Gücümüzü dayanışmamızdan ve birbirimizin haklarını savunmamızdan alıyoruz.”

Küresel: Lahey’de düzenlenen bir törenle 34 ülke, bir yıl önce müzakere edilen ve soykırım, insanlığa karşı işlenen suçlar ve savaş suçlarının mağdurları için adaletin sağlanmasına katkı sunmayı amaçlayan Ljubljana-Lahey Sözleşmesi’ni imzaladı. Kilometre taşı niteliğindeki sözleşme, uluslararası hukuka göre suç içeren durumlarda devletlerin daha yakın işbirliğine zemin hazırlayarak ve bu anlamda yeni araçlar tesis ederek halihazırdaki uluslararası adalet çerçevesini güçlendiriyor. Sözleşme, suç şüphesi taşıyan kişilerin kaçabileceği daha az ‘güvenli bölge’ olmasını sağlamaya ve cezasızlığa karşı önemli bir ilerleme kaydedilmesine yardımcı olacak.

Senegal: Senegal yetkilileri, protestolara katılan veya katılma çağrısı yapan ya da ana muhalefet partisini desteklediği varsayılan 600’ün üzerinde kişiyi serbest bıraktı. Uluslararası Af Örgütü, yalnızca ifade ve barışçıl toplanma özgürlüğü haklarını kullanmış olan bu kişilerin serbest bırakılması için kampanya yürütmüştü.

Moritanya: Moritanya asıllı Senegal vatandaşı Youba Siby, sosyal ağlarda üst düzey bir Moritanyalı siyasetçinin oğlunu eleştirdiği için 14 Eylül 2023’te gözaltına alındı. Youba’nın daha sonra Moritanya’ya iade edildiği, burada dört yıl hapis cezasına çarptırıldığı ve avukata erişimi olmadan cezaevinde tutulduğu anlaşıldı.

Uluslararası Af Örgütü’nün bölgesel araştırma ekibi Youba’nın gözaltına alındığını öğrenince kendisine güvenilir bir insan hakları avukatının iletişim bilgilerini verdi ve avukat düşük bir ücret karşılığında davayı üstlendi. Şubat ayında serbest bırakılan ve Senegal’e geri dönen Youba, Uluslararası Af Örgütü ve destekçilerine yardımları için teşekkürlerini iletti.

Yunanistan: Yunanistan parlamentosu eşcinsel evliliklere izin veren yasa tasarısını onayladı. Karar, LGBTİ+’ların evlilik eşitliğini sağlamak ve eşcinsel çiftlerin evlat edinmesine izin vermek yönünde önemli bir adımdı. Uluslararası Af Örgütü Yunanistan Şubesi, Yunanistan hükümetine yasa değişikliği çağrısında bulunan yazılı bir mektup ileterek tasarıyı bilfiil destekledi ve tasarının önemini kabul etmekle birlikte hükümeti LGBTİ+’ların ve ailelerinin tam eşitliğini güvence altına alacak başka yasa değişikliklerini de yapmaya çağırıyor.


© AFP/Getty Images
İki erkek, eşcinsel evliliğin nihayet yasallaştığı Atina’da Onur Yürüyüşü’ne katılıyor.

Belçika: Uluslararası Af Örgütü ve diğer sivil toplum örgütlerinin iki yıldır sürdürdükleri kampanyanın ardından Brüksel’in 20 kilometrelik koşu etkinliği, yarışların geleneksel sponsoru olan fosil yakıt devi TotalEnergies ile ortaklığına son verdi. Fransa merkezli şirket 2004’ten beri Brüksel koşusunun ana sponsorlarındandı ve bu popüler yarışın olumlu imajından yararlanıyordu.

Avrupa: Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatović, Avrupa genelinde seks işçileri, temsilci örgütler ve sivil toplum örgütleriyle yaptığı görüşmelerin ardından seks işçiliğine insan hakları odaklı bir yaklaşım geliştirme çağrısında bulundu. Raporunda, Uluslararası Af Örgütü’nün seks işçilerinin karşılaştığı şiddet hakkındaki araştırmasına atıf yaptı. Uluslararası Af Örgütü seks işçiliğinin suç olmaktan çıkarılması ve seks işçilerinin insan haklarının korunması için kampanya yürütmeye devam edecek.

İsviçre: Aktivist Mohamed Wa Baile yıllarca süren adalet mücadelesinin ardından, ayrımcı kimlik kontrolleri ve İsviçre’nin etnik profillemeyi önlemekteki ciddi başarısızlığı hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde İsviçre’ye karşı açtığı davayı kazandı. Uluslararası Af Örgütü davaya üçüncü taraf olarak müdahil oldu. Karar, hem Wa Baile hem de İsviçre ve genel olarak Avrupa’da ırk ayrımcılığına maruz bırakılan topluluklar için bir zaferdir.

AB: Avrupa Parlamentosu İran hakkında, Uluslararası Af Örgütü’nün AB devletlerine hitaben dile getirdiği, ciddi insan hakları ihlallerinden sorumlu İran yetkilileri hakkında evrensel yargı yetkisi uyarınca ceza soruşturmaları başlatma tavsiyelerini yansıtan bir karar çıkardı. Aynı zamanda, İran’da ölüm cezasının kaldırılması ve keyfi olarak gözaltında tutulanların serbest bırakılması çağrılarımızı da yineledi. Uluslararası Af Örgütü Aralık 2023’te, İran güvenlik güçlerinin “Kadın, Yaşam, Özgürlük” protestolarını bastırmak için tecavüz ve diğer türde cinsel şiddete başvurduğunu ve bu suçların cezasız bırakılmaya devam ettiğini gösteren bir rapor yayımlamıştı. Avrupa Parlamentosu, rapordaki bulgulara paralel olarak, İran’daki vahim gözaltı koşullarını ve cinsel şiddet dahil yaygın işkence uygulamalarını kınadı.

Mart

Japonya: Tokyo Bölge Mahkemesi ve Sapporo Yüksek Mahkemesi, Uluslararası Af Örgütü’nün savunuculuk çalışmalarının ardından iki ayrı eşcinsel evlilik davasında iki önemli karar verdi. Hükümetin eşcinsel evlilik yasağının anayasaya aykırı olduğuna hükmeden kararlar, Japonya toplumunda bu tür bir ayrımcılığın yeri olmadığını açıkça göstermiş oldu.  

AB: Yıl başında bazı hükümetler, Gazze’deki Filistinliler için bir yaşam hattı olan Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’na (UNRWA) fon sağlamayı durdurma kararı aldı. Bu kaygı verici kararlar üzerine, Uluslararası Af Örgütü, AB ve üye devletlerin geciktirmeden fonların devamlılığını sağlamaları için savunuculuk çalışmalarına başladı. Mart’ta, defalarca dile getirdiğimiz çağrılar üzerine, Avrupa Komisyonu, hayat kurtarıcı AB fonlarının UNRWA’ya aktarılmaya devam edeceğini duyurdu ve ilk iki kısım ödemeyi yaptı. Fonları durduran AB üye devletlerinin tamamı mevcut durumda fon sağlamaya devam ediyor.

Burkina Faso: İnsan hakları savunucusu Daouda Diallo 1 Aralık 2023’te güvenlik güçleri tarafından tutuklanarak bilinmeyen bir yere götürüldü ve zorla kaybedildi. Uluslararası Af Örgütü Daouda’nın serbest bırakılması talebiyle bir imza kampanyası başlattı. Daouda Mart’ta serbest bırakıldı ve özgürlüğüne kavuşmasının ardından şunları ifade etti:


© Private
Dr. Daouda Diallo eczacılık eğitimi almış kararlı bir insan hakları savunucusudur.

“Uluslararası Af Örgütü’ne ve benim için imza vererek serbest bırakılmamı talep eden herkese teşekkür ederim. Bu imzalar, sıkıntılı yalnızlığımda bir ışık oldu ve bana yalnız olmadığımı hatırlattı. Herkes için adalet, eşitlik ve onur ilkelerini savunma kararlılığımızda yan yana durmaya devam edelim.”

Fransa: Fransa parlamentosu kürtajın anayasa ile güvence altına alınan bir özgürlük olması yönünde oy kullandı. Uluslararası Af Örgütü Fransa Şubesi diğer ulusal örgütlerle birlikte tasarının kabul edilmesi için kampanya yürütmüştü.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti: Önde gelen Kongolu gazeteci Stanis Bujakera altı ay tutuklu kaldıktan sonra 19 Mart’ta cezaevinden tahliye edildi. Stanis, Jeune Afrique adlı medya kuruluşunun, muhalif siyasetçi Chérubin Okende’nin öldürülmesinde Kongo istihbarat servislerinin dahli olduğuna ilişkin iddiaları içeren bir yazı yayımlamasının ardından ‘söylenti yaymak’ ve ‘yanlış bilgi yaymak’ suçlamalarıyla 8 Eylül 2023’te gözaltına alınmıştı. Uluslararası Af Örgütü Belçika Şubesi diğer şubelerle birlikte Bujakera’nın serbest bırakılması için bir imza kampanyası yürütmüştü.

Nisan

Myanmar: BM İnsan Hakları Konseyi Myanmar hakkında ilk kez, BM üye devletlerini Myanmar’a havacılık yakıtı ihracatı, satışı veya transferinden kaçınmaya çağıran bir karar çıkardı. Karar, Uluslararası Af Örgütü’nün yıllardır Myanmarlı sivil toplum örgütleriyle yakın işbirliği içinde yürüttüğü küresel savunuculuk çalışmaları ve 2022’de yayımladığı ‘Ölümcül Kargo’ raporunun ardından alındı.

Arjantin: Arjantinli bir sosyal medya fenomeni, gazeteci Marina Abuiso’ya karşı toplumsal cinsiyete dayalı sistematik çevrimiçi tacizden suçlu bulunarak sosyal hizmet cezasına çarptırıldı. Uluslararası Af Örgütü Arjantin Şubesi dava boyunca Marina’ya destek oldu. Marina, yazdığı mektupta şu ifadelere yer verdi:

“Ben gazeteciyim. İfade özgürlüğü ve basın özgürlüğü benim için temel değerlerdir. Tacizi ve tehditleri kınamak, özgürlüğe karşı çıkmak değil onu korumaktır.”

Hindistan: Uluslararası Af Örgütü’nün Bhima Koreagon davasında 16 aktivistin serbest bırakılması talebiyle uzun yıllardır sürdürdüğü kampanyanın ardından Yüksek Mahkeme, tutuklanmasından altı yıl sonra profesör ve insan hakları aktivisti Shoma Sen’in adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına hükmetti. Daha sonra, Mart 2024’te, gazeteci Gautam Navlakha da tutuklanmasından yaklaşık dört yıl sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.


© Amnesty International
Shoma Sen, Hindistan’da ötekileştirilen toplulukların haklarını korudukları için terörle mücadele yasası kapsamında tutuklanan 11 aktivistin serbest bırakılması çağrısıyla yürütülen BK16 kampanyasının bir parçasıdır.

Mayıs

Türkiye: Önde gelen insan hakları avukatı ve İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin, Uluslararası Af Örgütü’nün çağrıları üzerine ‘Türk milletini aşağılama’ suçlamalarından beraat etti.


© Amnesty International
Eren Keskin İstanbul’daki ofisinde, Uluslararası Af Örgütü üyeleri ve destekçilerinden gelen dayanışma mesajlarını okuyor.

Küresel: Yaşlıların haklarının daha güçlü bir biçimde korunması için diğer birçok sivil toplum örgütüyle birlikte yıllardır sürdürülen savunuculuk çalışmalarının ardından, Yaşlanma Hakkında Açık Uçlu BM Çalışma Grubu 14. oturumunda nihayet, yaşlıların haklarının korunmasındaki eksiklikleri ortaya koyan ve diğer tedbirlerin yanı sıra yeni bir uluslararası sözleşme tavsiyesinde bulunan önemli bir karar çıkardı.

Karar, yaşlıların haklarına dair bir BM sözleşmesi taslağının hazırlanması yönünde ilk adımın atıldığında işaret eden kayda değer bir başarıdır. Bu tür bir sözleşme, yaşlıların insan haklarının yeterli oranda korunması açısından elzemdir. Uluslararası Af Örgütü böyle bir sözleşmenin hayata geçirildiğini görene kadar kampanya çalışmalarına devam edecek.

Avrupa: Avrupa Konseyi’nin Avrupa Sosyal Haklar Komitesi, Uluslararası Af Örgütü’nün on yılı aşkın bir süredir yürüttüğü araştırmaya dayanarak 2019’da yaptığı şikayet başvurusuna cevaben oybirliğiyle, İtalya’nın, Roman toplulukların barınma durumu bakımından Avrupa Sosyal Şartı’nı ihlal ettiğine hükmetti. İtalya’nın bu karar uyarınca Romanlara ayrıştırma ve ayrımcılık olmadan yeterli barınma sağlamak üzere gerekli adımları atması ve ayrımcılık ve ayrıştırmaya maruz bırakılan topluluklara çözüm yolu sunması gerekecek.

Küresel: Dreaming in the Shadows, Ukraynalı bağımsız yönetmen Marina Chankova tarafından çekilen ve Uluslararası Af Örgütü tarafından desteklenen 15 dakikalık bir belgesel. Ukrayna’da yerinden edilen veya savaştan doğrudan etkilenen bölgelerde yaşamayı sürdüren üç yaşlı kişinin hikayelerine odaklanan film, Türkiye’deki Uluslararası Afet Film Festivali’nde (UAFF) finale kaldı ve ABD, Kaliforniya’daki NewsFest film festivalinin gösterim programına seçildi. Film aynı zamanda Accolade Global Film Festivali’nin Engellilik Sorunları ve Kadın Yönetmenler kategorilerinde liyakat ödülü aldı.

Yunanistan: 2023’te 600’den fazla göçmen ve mültecinin hayatını kaybettiği Pylos tekne faciasından sağ kurtulan dokuz kişi hakkında, teknenin batmasına yol açmak ve kaçakçılık gibi suçlamalarla Kalamata Ceza Mahkemesi’nde iddianame hazırlandı. Uluslararası Af Örgütü’nün İnsan Hakları İzleme Örgütü’yle ortak yürüttüğü araştırma, Yunanistan’a ait bir sahil güvenlik botunun göçmen teknesini çekmeye çalıştığını ve faciaya bu girişimin sebebiyet verdiğini gösteren bulgular elde etti. Mahkeme, Pylos tekne faciasının uluslararası sularda meydana geldiği ve bu nedenle ‘kazaya yol açma’ suçunu yargılama yetkisi olmadığı sonucuna vararak, kazadan kurtulan dokuz kişinin kaçakçılıktan suçlu olmadığına hükmetti ve davayı reddetti.


© Photo by Dimitris Lampropoulos/Anadolu Agency via Getty Images
Yunanistan’ın başkenti Atina’da protestocular pankartlarla Pylos tekne faciasını protesto ediyor.

Suriye: Nisan ayında Ürdün yetkilileri, Gazze’yi destekleyen protestolara yönelik aşırı sert baskılar kapsamında Suriyeli mülteciler Atiye Muhammed Ebu Salim ve Wael El Aşi’yi gözaltına almıştı. İçişleri Bakanlığı bu kişiler hakkında herhangi bir suç isnadı olmadan sınır dışı kararı vermişti. Atiye ve Wael, bir aydan uzun süre keyfi olarak gözaltında tutulmalarının ardından Uluslararası Af Örgütü’nün çağrıları üzerine Mayıs’ta serbest bırakıldı.

Haziran

Kırgızistan: “Kempir-Abad” davasında yargılanan 22 kişi nihayet beraat etti. Karar, adalet ve insan hakları adına önemli bir zafer. Aktivistlere yöneltilen, kitlesel protestoları kışkırtma iddialarını içeren suçlamalar siyasi güdümlüydü ve dava çelişkiler ve usul ihlalleriyle doluydu. Yargılanan kişiler aylarca, yeterli tıbbi bakımdan yoksun bırakılma dahil insanlık dışı muameleye maruz kaldı. Kırgızistan sivil toplumu ve kadın insan hakları savunucularının sevinçle karşıladığı karar, ülkedeki siyasi güdümlü yargılamalara karşı umut verici bir emsal olarak değerlendiriliyor.


© Amnesty International Taiwan
Tayvan’da Uluslararası Af Örgütü aktivistleri Haklar İçin Yaz kampanyası kapsamında insan hakları savunucusu Rita Karasartova’ya destek mektupları yazdı.

Davada yargılanan ve Uluslararası Af Örgütü’nün 2023’teki Haklar İçin Yaz kampanyasının kahramanlarından biri olan insan hakları savunucusu Rita Karasartova beraat kararı hakkında şöyle konuştu:

“Bunu hiç beklemiyorduk. Şaşkınlıktan ağladık.”

Rusya/Ukrayna: Uluslararası Af Örgütü’nün çağrılarının ardından, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin 5 Mart ve 25 Haziran’da, Rusya ordusunun üst düzey yetkililerinden Korgeneral Sergei Kobylash, Amiral Viktor Sokolov, eski Savunma Bakanı Sergei Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Gerasimov hakkında tutuklama emri çıkaran kararları, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırıları sırasında insan haklarını korumak için sarf edilen uluslararası çabalar açısından bir mihenk taşıydı. Üst düzey yetkililer, doğrudan sivil yapıları hedef alan saldırılar düzenleme ve sivillerin aşırı ölçüde ikincil zarar görmesine yol açma şüphesi taşıyor.

Arjantin: Mahkemenin verdiği önemli bir kararla, Brezilyalı aktör Juan Darthés, Arjantinli aktris Thelma Fardin’i tecavüze maruz bırakmaktan suçlu bulundu. Uluslararası Af Örgütü’nün hukuki ve psikososyal destek sağladığı Thelma karar üzerine şunları söyledi:


© Tomas Ramirez Labrousse / Amnesty International Argentina
Önemli bir kararla, Brezilyalı aktör Juan Darthés, Arjantinli aktris Thelma Fardin’i tecavüze maruz bırakmaktan suçlu bulundu. Uluslararası Af Örgütü Thelma’ya hukuki ve psikososyal destek sağlamıştı.

“Amacım intikam almak değildi. Kız çocuklar ve genç kadınlar için daha adil bir geleceğin yolunu açmak adına elimden geleni yaptım.”

Küresel: Paris Temyiz Mahkemesi, 2013’te Doğu Guta’da kimyasal silah kullanımından sorumlu tutulan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad hakkındaki tutuklama emrinin hukuka uygun olduğunu doğruladı. Temyiz Mahkemesi ulusal bir mahkemenin ilk kez verdiği bir kararla, istisnai olarak, görevdeki bir devlet başkanının yabancı mahkemelerde yargı dokunulmazlığından yararlanamayacağını teyit etti.

Sri Lanka: Sri Lankalı komedyen Nathasha Edirisooriya, bir stand-up gösterisinde Budizme saygısızlık içerdiği öne sürülen yorumları nedeniyle hakkında nefret savunuculuğu suçlamalarıyla açılan davada beraat etti. Uluslararası Af Örgütü Nathasha’ya destek veren bir kampanya yürütmüştü.


© Amnesty International
Sri Lankalı komedyen Nathasha Edirisooriya, bir stand-up gösterisinde Budizme saygısızlık içerdiği öne sürülen yorumları nedeniyle hakkında nefret savunuculuğu suçlamalarıyla açılan davada beraat etti. Uluslararası Af Örgütü Nathasha’ya destek veren bir kampanya yürütmüştü.

Sierra Leone: Uluslararası Af Örgütü 2018’de, Sierra Leone’de Meya maden şirketinin elmas çıkardığı Kono bölgesini ziyaret etmişti. Araştırma görevi sırasında, Uluslararası Af Örgütü, madenin açtığı sondaj kuyularının su kirliliğine sebep olduğunu keşfetti. Alınan örneklerde, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) tavsiye ettiği güvenli seviyelerin (litre başına 50 miligram) çok üzerinde (1 numaralı örnekte 110 mg/l, 2 numaralı örnekte ise 120 mg/l) nitrat bulundu. Bulgularımız üzerine Sierra Leone hükümeti, şirkete bir mektup ileterek kaygılarımıza yanı vermesini istedi. Haziran 2024’te bağımsız bir danışmanın hazırladığı rapora göre, sudaki nitrat seviyeleri artık DSÖ’nün içme suyu yönergelerine uygun.

Tayland: Uluslararası Af Örgütü’nün kararlı kampanya çalışmalarının ardından Tayland, Güneydoğu Asya’da LGBTİ+ çiftlerin evliliklerini yasallaştıran ilk ülke olma yolunda tarihi bir adım atarak evlilik eşitliği yasa tasarısını kabul etti. LGBTİ+ çiftlere diğer konuların yanı sıra evlilik, evlat edinme, tıbbi bakım onayı ve miras gibi konularda heteroseksüel çiftlerle eşit haklar sağlayan tasarı, sonraki aşamada kraliyet onayı için Tayland Kralı’na sunulacak.


© Amnesty International
5 Haziran 2022’de Tayland’daki aktivistler Bangkok’ta ilk planlı Onur Yürüyüşü’nü gerçekleştirmişti.

Sierra Leone: 20 Haziran’da Sierra Leone’de çocuk evlendirmeleri nihayet yasaklandı. 18 yaşın altındaki herhangi bir kişinin evlendirilmesini suç sayan 2024 Tarihli Çocuk Evlendirmelerinin Yasaklanması Hakkında Yasa Tasarısı, kız çocukları bu zararlı uygulamadan korumayı öngörüyor. Uluslararası Af Örgütü, toplulukları çocuk evlendirme ve kadın sünneti gibi zararlı uygulamalar konusunda eğitmeyi içeren kampanya çalışmaları ve insan hakları eğitimi projesi aracılığıyla bu tarihi karara katkı sağladı.

Kongo Cumhuriyeti: Çevre Bakanı, Uluslararası Af Örgütü’nün yayımladığı raporun ardından, geri dönüşüm şirketi Metssa Congo’nun faaliyetlerini, yerel halkın sağlığı ve yakın çevre için oluşturduğu potansiyel riskler nedeniyle durdurdu. Uluslararası Af Örgütü raporun yazım aşamasında, fabrikaya yakın bölgelerde yaşayan kişilerin kan testi yaptırmasına destek olmuş ve testler (çocuklar dahil) bölge sakinlerinde kanda yüksek seviyede kurşun olduğunu göstermişti. Şirketin faaliyetlerinin askıya alınması üzerine Vindoulou Sakinleri Kolektifi Başkanı Cyrille Ndembi şunları söyledi:

“Gürültü, koku, duman veya titreşim olmadan, stres ve kaygı yaşamadan sakin ve huzurlu bir gece geçirdik. Bakanın kararına saygı gösterilmesini sağlamak için seferber olduk. En büyük dileğimiz, bu tesisin kapatılması ve başka bir yere taşınmasıdır. Bir kez daha teşekkür ederiz!”

Yemen: 21 Haziran’da Husi fiili yetkilileri, bir yılı aşkın süredir keyfi olarak cezaevinde tutulan Bahai insan hakları aktivisti Abdullah El Ulufi’yi serbest bıraktı. 23 Mayıs 2023’te Husi silahlı güçleri, Bahailerin özel bir konuttaki barışçıl toplantısına baskın düzenlemiş ve Abdullah El Ulufi’nin de aralarında bulunduğu 17 kişiyi keyfi olarak gözaltına almıştı. Uluslararası Af Örgütü o tarihten beri gözaltına alınan tüm kişilerin derhal ve koşulsuz serbest bırakılması için kampanya yürütüyor. Husi fiili yetkilileri aynı zamanda, Yemen’in başkenti Sana’da Husilerin kontrolündeki güvenlik ve istihbarat gözaltı merkezinde beş aydan uzun süredir keyfi olarak alıkonulan Yemenli hakim Abdülvahab Muhammed Katran’ı da serbest bıraktı.

Abdülvahab Muhammed Katran Uluslararası Af Örgütü’ne ilettiği mesajında, serbest bırakılması için yaptığımız kampanyadan ve dayanışmamızdan ötürü teşekkürlerini ifade etti.

ABD/Birleşik Krallık: Julian Assange Birleşik Krallık’ta yüksek güvenlikli bir cezaevinde beş yıl tutuklu kaldıktan sonra nihayet ABD yetkilileriyle anlaşmaya vardı. Hakkındaki suçlamalardan biri olan ve 62 ay hapis cezası öngören “ABD'nin gizli ulusal savunma belgelerini elde etmek için komplo kurmak ve ifşa etmek” suçunu kabul eden Assange, halihazırda cezaevinde geçirdiği süre göz önüne alınarak serbest bırakıldı. Uluslararası Af Örgütü tutuklandığı günden itibaren Assange’ın serbest bırakılması için kampanya yürüttü.


© Photo by Roni Bintang/Getty Images
26 Haziran 2024’te Avustralya’nın Canberra kentindeki Canberra Havalimanı’na gelen WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange, özgür biri olarak yumruğunu havaya kaldırıyor.