Fransa’nın istihbarat servisleri, Yemen’deki savaşta kullanılan Fransa yapımı silahlar üzerine araştırma yaptıkları gerekçesiyle Fransalı gazetecileri sorgulamaya çağırdı. Bunun üzerine, insani yardım ve insan hakları çalışmaları yapan 17 sivil toplum örgütü bugün ortak bir açıklama yayımlayarak basın özgürlüğüne yönelik tehditleri kınadı.

Araştırmacı gazetecilik faaliyetleri yürüten Fransa merkezli Disclose kanalından Geoffrey Livolsi ve Mathias Destal ile Radio France’ın araştırma biriminden Benoit Collombat, Salı ve Çarşamba günleri İç Güvenlik Genel Müdürlüğü’ne (DGSI) ifade verecek. Paris Savcılığı, Silahlı Kuvvetler Bakanlığı’nın şikayeti üzerine “ulusal güvenliğin gizliliğine zarar verme” suçuna ilişkin bir ön soruşturma başlatmıştı. Gazeteciler, bu soruşturmanın bir parçası olarak ifade vermeye çağrıldı.

15 Nisan’da, Disclose ve işbirliği yaptığı kurumlar, Askeri İstihbarat Müdürlüğü tarafından “gizli savunma” olarak saklanan belgeleri yayımladı. Bu belgeler, bizlerin [özellikle İşkencenin Önlenmesini İsteyen Hıristiyanlar Örgütü (ACAT), Uluslararası Af Örgütü (UAÖ), Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve Askeri Silahları İzleme Örgütü’nün (Observatoire des Armements)] aylardır altını çizdiği bir gerçeği doğruluyor: Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından satın alınan Fransa yapımı askeri ekipman Yemen’deki savaşta kullanılıyor. Üstelik bu silahların sivilleri hedef alan hukuka aykırı saldırılarda kullanılıyor olması da oldukça muhtemel.

Disclose kanalının ortaya çıkardığı belgeler, Fransa yetkililerinin Fransa yapımı silahların kullanımı konusunda kesin bilgi sahibi olmadığını da gösteriyor. Bu durum ise Askeri İstihbarat Müdürlüğü belgelerinin alıcısı olan Cumhurbaşkanı’nın yanı sıra Silahlı Kuvvetler Bakanı ile Avrupa ve Dışişleri Bakanı’nın son günlere kadar tekrarladığı güvencelerle çelişiyor.

15 Nisan’dan bu yana Fransa’nın Yemen’e gönderdiği silahlar üzerine araştırma yapmayı sürdüren Disclose, bir Suudi kargo gemisinin Fransa yapımı askeri ekipman yüklemesi yapmak için Le Havre limanına vardığını ortaya çıkardı. Silahlı Kuvvetler Bakanı Florence Parly’nin doğrulamak zorunda kaldığı bilgiler, sivil toplum örgütlerimizi ve milletvekillerini harekete geçirdi. Bunun sonucunda, Suudi kargo gemisi geçen Cuma günü planlanan yüklemeyi yapamadan Fransa’dan ayrıldı.

Aşağıda imzası olan bizler, Disclose ve iş birliği yaptığı kurumlar tarafından açığa çıkarılan bilgilerin kamu yararı açısından büyük önem taşıdığı kanaatindeyiz. Bu bilgiler, Fransa yapımı silahların, Fransa’nın Silah Ticareti Anlaşması gereğince sahip olduğu uluslararası yükümlülükler ile Yemen konusunda Avrupa Birliği’nin Ortak Tutumu’nu ihlal ederek, Yemen’deki savaş suçlarında kullanılmış olabileceğini doğruluyor. Üstelik Fransa, Silah Ticareti Anlaşması’nın en önemli savunucularından biridir.

Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda ve Florence Parly’nin geçen hafta bir kez daha teyit ettiği üzere, üç gazetecinin yargılanmakla tehdit edilmesi, basın özgürlüğüne ve basın kaynaklarının korunmasına yönelik tehdit oluşturur ve bu tehdit kabul edilemez.

Benoit Collombat, Mathias Destal ve Geoffrey Livolsi yalnızca sorumluluk bilinciyle işlerini yaptıkları için tehdit edilmektedir. Bu üç gazeteci, Fransa’nın süregelen askeri operasyonlarını deşifre etmemiş ve Fransa’nın hiçbir askeri personelini tehlikeye atmamıştır.

Aşağıda imzası bulunan sivil toplum örgütleri olarak, bu hafta ifade vermeye çağrılan gazeteciler ile tam bir dayanışma içerisinde olduğumuzu bildiririz. Fransa İçişleri Bakanı’na, Silahlı Kuvvetler Bakanı’na ve Avrupa ve Dışişleri Bakanı’na, basına yönelik baskılara son verme ve basın kaynaklarının gizliliğini güvence altına alma çağrısında bulunuyoruz.

İmzacılar:

1. İşkencenin Önlenmesini İsteyen Hıristiyanlar Örgütü (ACAT)
2. Açlığı Önleme Örgütü (Action Contre la Faim)
3. Hakların ve Özgürlüklerin Savunulması İçin Uluslararası Birlik (AIDL)
4. Uluslararası Af Örgütü
5. CARE International Fransa Şubesi
6. Yemen Dayanışma Koalisyonu (Collectif Solidarité Yémen)
7. Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH)
8. Handicap International (HI)
9. İnsan Hakları İzleme Örgütü
10. İnsan Hakları Birliği (Ligue des Droits de l’Homme - LDH)
11. Dünya Doktorları Derneği (Médecins du monde)
12. Askeri Silahları İzleme Örgütü (Observatoire des Armements)
13. Oxfam Fransa Şubesi
14. Yemen’de Barış İçin Uluslararası Girişim (Salam for Yemen)
15. Soykırımlar ve Kitlesel Suçlara Karşı Mücadele Eden Öğrenci Hareketi (STAND Fransa)
16. Sherpa
17. SumOfUs

Gazetecilerin yargılanması tehdidine sebep olan haberler:

• Petition launched by Yemeni journalist Afrah Nasser: "Stop threats against journalists investigating French weapons in Yemen”
• Yemen: Call by 10 NGOs after the Disclose investigation on Yemen (15 April)